10 Organ Naklinden 1’i Kaçak

Uluslararası Organ Nakli Ağı Projesi (ITN- International Transplant Network)  kapsamında düzenlenen 2. Organ Nakli ve Organ Bağışı Medya Çalıştayı sona erdi. Türkiye Organ Nakli Vakfı (TONV) Koordinatörlüğü, Sağlık ve Ekonomi bakanlıkları, İslam Ülkeleri İstatistik, Ekonomik ve Sosyal Araştırma ve Eğitim Merkezi ile DEİK desteğiyle yürütülen proje 3 gün sürdü. Asya, Afrika ve Doğu Avrupa’daki gelişmekte olan 70 ülkeyi kapsayan proje kapsamında düzenlenen programın ilk günü, DEİK yetkilileri, 13 farklı Asya ülkesinden 26 gazeteciye Türkiye’nin ekonomik durumuyla ilgili bilgi verdi. İkinci gün bilim insanı ve yerli yabancı basın mensuplarının da katılımıyla organ nakli özelinde sağlık haberciliği masaya yatırıldı.

YÜZDE 10’U KAÇAK

TONV Yönetim Kurulu Üyesi ve ITN Projesi Koordinatörü yardımcı Doç. Dr. Cemal Ata Bozoklar, “İstanbul Deklerasyonu” kapsamında organ nakli güncel verilerini paylaştı. Dünya genelinde her yıl 100 binin üzerinde organ naklinin gerçekleştirildiğini belirterek, “Bunların tamini yüzde 10’u yasadışı yollarla yapılıyor.

KÖYÜN YARISI TEK BÖBREKLE YAŞIYOR

Dünyada adını vermeyeceğim bir köyde insanların yüzde 40-50’si tek böbrekle yaşıyor. Varlıklı insanlar bu köye gidip böbrek nakli oluyor. Eğer organ naklini artırmazsak bu şekilde organ kaçakçılığının önüne geçemeyiz. Bunun için de kadavradan organ alımını artırmalıyız ve gelişmemiş ülkelerde organ nakli faaliyeti başlatarak legal nakil yolunu açmalıyız” dedi.

ABD’DE GÜNDE 12 KİŞİ ÖLÜYOR

Bozoklar, “2013 yılında Avrupa’da 86 bin hasta, organ nakli için bekleme listesindeydi. Bunların 6 bini öldü. ABD’de yılda 3 bin kişi günde ise 12 kişi organ nakli beklerken hayatını kaybediyor” diyerek çarpıcı durumu gözler önüne serdi.

ORGAN NAKLİ GELİŞİRSEN HER ŞEY GELİŞİR

Türkiye’nin özellikle 2008 yılından sonra organ kaçakçılığı konusunda çok önemli bir noktaya geldiğini ifade eden Bozoklar şunları aktardı: “Organ kaçakçılığında önemli olan karakter değer durum değerlendirmesi yapmaktır. Organ naklinin önünü açmaktır. Bir ülkede transplant faaliyeti geliştikçe bütün tıbbi faaliyetler gelişir. Onun için organ naklinde en geri kalmış ülkede bile organ nakli için yapılacak en küçük girişim bile sağlık faaliyetinin çok önemli noktaya gelmesini sağlayacaktır.”

YABANCILARDA ORGAN ALIYORUZ AMA VATANDAŞLARIMIZDAN ALAMIYORUZ

Dünyanın ilk kadavradan rahim nakli Türkiye’nin ise ilk yüz ve kol naklini yapan Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Plastik Cerrahi ve Rekonstrüktif Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ömer Özkan, Türkiye’deki organ bağışı azlığına dikkat çekti. Gerek gerek bilimsel gerekse dini açıdan hiçbir sakınca bulunmadığını kaydeden Prof. Özkan, “Buna rağmen organ bağışı Türkiye’de yeterli ölçüde değil. Ülkemize gelen yabancılar bizler için organlarını bağışlıyor. Buna rağmen biz kendi vatandaşlarımız için bunu yapmıyoruz” diye konuştu.

PROJE 5 YIL SÜRECEK

Türkiye Organ Nakli Vakfı Başkanı Dr. Eyüp Kahveci, Uluslararası Organ Nakli Ağı Projesi hakkında bilgi veren, “Organ bağışı ve organ nakli alanında teknik yardım ve işbirliği amacı taşıyor. Aynı zamanda özelde ülkemizdeki organ nakli hizmetlerinin genelde ise sağlık hizmetlerinin bir bütün olarak tanıtımını yaparak sağlık turizmine katkı sağlayacak” dedi.

50 ÜLKENİN ORGAN NAKLİ TEK MERKEZDEN YÖNETİLECEK

TONV Başkanı Dr. Eyüp Kahveci ise ITN Projesi ile ilgili bilgi verdi. Projenin kendi alanında dünyanın en büyük projesi olduğunu ve 5 yıl süreceğini söyledi.  ITN için Türkiye Organ Nakli Vakfı bünyesinde bir merkez oluşturulduğunu ifade eden Kahveci şöyle devam etti: “Organ nakli konusunda herhangi bir yasal düzenlemesi olmayan 24 ülkeye teknik yardım verilerek düzenleyici yasal bir çerçeve oluşturulacak. Ülkeler, organ bağışı ve nakli ile ilgili yasal düzenlemelerini tamamlamaları için teşvik edilecek, alt düzenlemeler konusunda destek verilecek. Bu noktada söz konusu ağı yürütmekte olan platformdaki hukukçularımız destek sağlayacak. Elbette her ülkenin anayasal yapısına göre kanun hazırlama teknikleri bulunmaktadır. Yapılacak teknik yardım, yasada ve alt düzenlemelerde uluslararası rehberlere göre hangi noktalara dikkat edilmesi ve yer verilmesi yönünde olacak. Yasal düzenlemesi olan ancak herhangi bir organ nakli uygulamasına başlamamış olan ülkelerde bir organ nakli programının başlatılmasına destek verilecek. Yaklaşık 50 ülkede organ bağışı, organ nakli ve kronik organ yetmezliklerine ilişkin veri tabanı ve kayıt sistemi bulunmadığından, uluslararası nakil sistemi oluşturulacak ve sağlıklı veri toplanması sağlanacak. Organ bağışı ve organ nakli konusunda hazırlanacak farkındalık stratejilerinin hayata geçirilmesi teşvik edilecek.”