10 Soruda Meme Kanserinde Cerrahi Tedavi

Genetik olarak meme kanseri riski taşıdığınız nasıl anlaşılır? Meme kanseri riskiniz yüksekse koruyucu olarak neler yapılabilir? Meme kanserininin tedavisinde cerrahinin yeri nedir? İstanbul Cerrahi Hastanesi’nden Doç. Dr. Ahmet Nuray Turhan merak edilen bu tür soruların yanıtlarını veriyor:

1. Meme kanserinin tedavisinde cerrahinin yeri nedir? Meme kanserli hangi hastalara ameliyat önerilir?
“Cerrahi, meme kanserinin birincil tedavisidir. Metastatik olmayan, lokal ve ileri evre olmayan meme kanserli hastalara ameliyat önerilir.”

2 . Meme kanseri ameliyatlarında tümörün cinsi, evresi gibi faktörlere göre ne tür cerrahi teknikler uygulanabilir?
“Başlıca üç tür cerrahi yöntemden bahsetmek mümkündür. Bunlardan biri, memenin tamamının alındığı ‘mastektomi’dir. Meme koruyucu cerrahide ise, memenin içinden sadece tümör alınır. Bir diğer yöntem de, memenin tamamının alındığı cilt koruyucu mastektomidir.”

MEME KORUYUCU CERRAHİ…

3. Meme koruyucu cerrahi nedir? Hangi vakalara “meme koruyucu cerrahi” önerilir?
“Meme koruyucu cerrahi kanserli dokuyu çıkarırken mümkün olduğunca normal meme dokusu bırakılan ameliyattır. Hangi hastaya uygulanacağını tümörün yeri ve büyüklüğünün meme ile olan ilişkisi belirler. Ameliyat sonrası mutlaka kanserli olmayan meme dokusuna radyoterapi uygulanmalıdır. Bu tedavi her gün düzenli olarak hastaneye gitmeyi gerektirir. Buna uygun olmayan hastalara meme koruyucu cerrahi uygulanmaz.”

MASTEKTOMİ (MEMESİNİN ALINMASI)…

4. Memenin alınmasını gerektiren durumlar nelerdir?
“Çok az hastada mastektomiye yani memenin alınmasına ihtiyaç duyulur. Meme koruyucu ameliyat ile mastektomi arasında tedavi sonucu olarak fark yoktur. Hastanın isteği de burada önemlidir. Hasta radyoterapi almak istemiyorsa, estetik kaygı duymuyorsa mastektomi yapılabilir. Cildi aşmış, göğüs kafesine yapışmış tümörlerde meme korunamayacağından mastektomi yapılır.”

5.Kaç çeşit mastektomi ya da memenin alındığı ameliyat yöntemi vardır?
“Memenin bütününün deri dokusu ile birlikte çıkarılma ameliyatı total mastektomidir. Kanserli dokuyu çıkarırken mümkün olduğunca normal meme dokusu bırakılan ameliyat ise ‘meme koruyucu cerrahi’dir. Bu ameliyat ile meme estetiği korunur. Cildin ve/veya meme ucunun korunduğu ameliyatlarda ise meme dokusu tamamen çıkarılır, eş zamanlı olarak meme protezi uygulanır.”

Doç. Dr. Ahmet Nuray Turhan

“DOKTOR HASTA İLE HER DURUMU DEĞERLENDİRMELİ”

6. Memenin ne şekilde alınacağına neye göre karar verilir? Tümörün yeri, evresi, cinsi kadar, kadının memesinin küçük ya da büyük olması da etkili bir faktör müdür?
“Ameliyatın şekline karar verilmesinde tümörün cinsi, evresi, lokalizasyonu, büyüklüğü ve hastanın meme dokusunun büyüklüğü de önemlidir. Doktoru hastası ile her durumu değerlendirmelidir. Hasta ve cerrahı tüm bunları birlikte değerlendirip ameliyata karar verilir.”

7.Memesi alınan kadınlarda ne tür sağlık problemleri görülebilir? Bu sorunları önlemek için yapılması gerekenler nelerdir?
“Her ameliyattan sonra ortaya çıkabilecek komplikasyonlar olabilir. Yara infeksiyonu, toplar damarlarda pıhtı oluşumu gibi. Meme ameliyatlarına bağlı özel sorunlar da gelişebilir. Koltuk altı lenf bezleri çıkarılmış hastalarda kolda şişme görülebilir. Bu komplikasyonu önlemek veya azaltmak için bekçi lenf bezi çıkarılması metodu geliştirilmiştir. Böylece standart ameliyat olan lenf bezlerinin çıkarılması yerine, bekçi lenf bezlerinde kanser saptanırsa lenf bezleri çıkarılacaktır. Dolayısıyla önemli sayıda hasta bu komplikasyona maruz kalmayacaktır.”

KANSER CERRAHİSİ SONRASI MEME ONARIMI

8. Kanser cerrahisi sonrasında meme onarımı nasıl ve ne zaman yapılır?
“Kanser cerrahisi sonrası rekonstrüksiyon ameliyat türüne göre değişir. Bunun kararı ameliyat öncesi hasta ve cerrahının ayrıntılı değerlendirmeleri sonrası alınır ve uygun koşullarda aynı seansta tümör çıkarıldıktan sonra protez ya da flap ile meme rekonstrüksiyonu yapılır. Memenin rekonstrüksiyonu (yeniden meme oluşturulması) aynı seansta tümör çıkarıldıktan sonra veya kanser tedavisi bittikten sonra yapılabilir.”

GENETİK RİSKİ YÜKSEK KADINLARDA MEME ALINMALI MI?

9 . Genetik olarak risk taşıyan kadınlarda önlem olarak memenin alınması konusunda görüşünüz nedir? Hangi kadınlara bu yöntem meme kanserine karşı koruyucu bir önlem olarak sunulabilir?
“Meme kanseri riskini azaltmak için profilaktik (koruyucu) mastektomi uygulanabilir. Eğer, meme kanseri tanısı konmuş ve bir meme ameliyat ile alınacaksa hastanın güçlü aile hikayesi ya da genetik testlerinin sonucuna göre yüksek riskli olması durumunda, diğer memenin de aynı zamanda alınmasına karar verebilir.

Eğer, annede, kız kardeşte ya da kızında meme kanseri varsa ve özellikle bunlar 50 yaş öncesi tanı konulmuş ise yüksek riskte olabilir. Birden çok aile ferdinde meme kanseri ya da over kanseri bulunması durumunda da meme kanseri riski artar.

10-30 yaşları arasında göğüs bölgesine radyoterapi uygulananlarda da meme kanseri oluşumu için risk yükselir. Genetik araştırma sonucu BRCA1, BRCA2 gibi gen mutasyonlarına sahip kadınlarda da meme kanseri riski çok yüksektir. Bu kadınlara uygulanan meme kanserine karşı koruyucu mastektomi meme kanseri oluşma riski yüzde 95 azaltır.”

GEN TESTLERİ İLE MEME KANSERİ RİSKİNİZ BELİRLENEBİLİR!

10. Bir kadının meme kanserine karşı genetik risk derecesi nasıl belirlenir?
“En önemli gelişmeler gen testleri ile ortaya çıkmaktadır. Gen testleri ile kimlerin kanser oluşmadan önce yakın takibe alınacağına veya proflaktif (koruyucu) mastektomi yapılacağına karar verilebilir. Gen testlerinin sonuçlarına göre ameliyat sonrasında hangi hastanın kemoterapiden fayda göreceği öngörüsü de yapılabilir.”