Açık MR Nedir?

MR manyetik rezonans kelimesinin baş harflerinin kısaltılmasıdır. Doğal dış ortam manyetik alanından soyutlanmış bir kafes içinde cihazın kendi manyetik alanına dışarıdan radyo frekans dalgası vererek elde edilen bir görüntüleme yöntemi olup zararlı hiçbir ışın( x-ışını gibi) kullanılmaz. MR görüntüleme yöntemi prensip olarak vücut dokusunda en çok bulunan Hidrojen atomlarının içindeki proton denen küçük parçacıkların kendi ve merkezdeki çekirdek etrafında salınım (spin) özelliklerine göre  farklı dokuların farklı sinyal özeliklerini ortaya çıkarıp görüntü olüşturma tekniğini kullanır.

Hastanın hareket etmeden 15-25 dak cihaz içinde sabit kalmasını gerektiren sadece orta- zaman zaman yüksek şiddette bir gürültü dışında hastaların herhangi acı,ağrı ya da yanma  hissetmedikleri incelenecek doku komşuluğuna bir anten-sargı (coil) ‘ınn yerleştirip sinyal alan bir görüntüleme yöntemidir.

. Kapalı ve Açık MR`ın farklı uygulama alanları nedir?
Kapalı sistemlerde kullanılan tünel gibi dar ve nispeten karanlık ve gürültülü bir ortam yerine açık MR sistemlerinde genelde 3 tarafı açık geniş daha ferah ve daha az gürültülü bir ortamda inceleme gerçekleşir. Kapalı alan korkusu (klaustrofobi) olan ya da kaygı dereceleri (anxiety) yüksek olgularda , kilolu olgularda, nefes darlığı çeken düz  ya da başını yükseltmeden yatamayan  hastalarda kooperasyon güçlüğü çekilen çocuk (pediatrik)  olgularda açık emar rahat konforlu bir ortam sunarak hasta yakınlarının ve çocuk olgularda oyuncaklarının hastanın yanu-ına  inceleme alanına alınabildiği bir ortam sağlar.

Açık Emarlar beyin ve boyun MR çekimleri dışında başın tamamen dışarıda olduğu hastanın kitap dergi bile okuyabildiği gerekirse hastaların yan yatıp dışarı ile direk temas kurabildikleri bir cihazdır. Hareketli dediğimiz kinematik çekimlerde  hastanın konforunu bozmadan çeşitli eklem, baş-boyun sırt ve bel bölgelerine belli açılar vererek açık Emarlarda hızlı ve kolay incelemeler yapılabilmekte. Yeni geliştirilen bilgisayar (multikanal), daha hassas görüntü sağlayan phase array teknolojisine sahip coil(sargı)  ve hızlı sekans teknolojisi sayesinde MR-spektroskopi (moleküler bazda doku tiplemesi dışında) kapalı MRlarda yapılan tüm tetkikler açıklarda da rahatlıkla yapılabilmektedir: daha önceleri yapılamayan Meme MR, Difüzyon-Perfüzyon  MR (beyindeki inme tanısında), kardiak MR, MRCP (safra yolları) MR ürografi (idrar yolları), Kontrastlı/sız anjiolar( damar içi katater uygulamadan)  ve tüm vücut MR. Hastanın önlenemeyen titreme hareketlerini elimine eden özel sekanlar ve çekim devam ederken  gelen görüntülerin kalitesine göre incelemeyi durdurabilme yada farklı çekim yöntemleri uygulayabilme serbestliği yeni açık emarlrın bir diğer özelliğini oluşturuyor.

. Vücudun hangi bölgelerine MR çekilebilir?

1- Neuro (beyin ve omurga sistemi, anjioları)
2- Vücut (toraks, kardiak, meme, üst ve alt batın, anjioları)
3- Muskulo-skeletal (eklem ve uzuvlar ve anjıoları )

. En az sıklıkta kullanıldığı Akciğer’de uygulama alanı nedir?
BT’ye göre kısıtlı 1 cm üzerinde tm’lerin ana damar yapısına thoraks duvarına olan yakınlıkları ve iştiraklarını görüntülemede kullanılabilir. Akciğer doku ve yapısını röntgen bazlı BTler daha üstün duyarlılıkta görüntüler.

. Kardiak MR’da gelişmeler nelerdir?
Açık MR’da kapalılarda olduğu gibi kalp morfolojisi duvar ve kapak yapısını ventrikül fonksiyonlarını ve  damar yapısal görüntülerini tespit etmekte yeni bilgiler elde edebiliyoruz. Koroner arter görüntülemesinde de olumlu gelişmeler sağlanır olsada altın Standard hala katater anjiografidir.

. Meme MR’ında gelişmeler nelerdir?
Genetik olarak kanser riski taşıyan olgularda, diğer yöntemlerde yetersiz bilgiye ulaşma durumunda, daha önce meme Ca tanısı konanlarda 2. odak taramalarında tedaviye yanıtta meme protezlerini kontrol etmekta USG ve Mamografiye destek ve ek olarak tanı doğruluk değerini artırmak için yeni sekans teknolojilerini uygulanabiliyor ve erken tanıya daha rahat ulaşabiliyoruz. Açık MR’larda hastanın yüzü koyun her üç tarafını da rahatlıkla görebilmesi kendisi daha rahat ve huzurlu hissetmesi nedeniyle görüntüler daha sabit ve artefaktsız (görüntü kirliliği parazitlenme) oluşuyor bu da Drlara doğru tanıyı koymada faydalı olabiliyor.

Dr. Ozan Tanyü / Radyoloji Uzmanı

(Açık Emar Görüntüleme Merkezi)

(www.acikemar.com)