Açıkta Satılan Gıdalara Dikkat

Covid-19 salgını beslenme alışkanlıkları ve gıda tüketim tercihlerini de değiştirdi. Bu özel dönemde beslenmenin sağlığın en önemli belirleyicisi olduğunu belirten Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Taner Damcı, gıda güvenliği ile ilgili uyarılarda bulundu. Prof. Dr. Damcı, “Tarih boyunca temiz olmayan ve bozulmuş gıdaların neden olduğu hastalıklar milyonlarca insanın ölümüne ya da sağlığını kaybetmesine neden oldu. Bu nedenle havaların da ısınmasıyla özellikle süt ve peynir gibi çabuk bozulan gıdaların doğru tüketimine dikkat edilmeli, açıkta satılan ürünler yerine, paketli gıdalar tercih edilmeli” dedi.

Salgın döneminde sağlıklı beslenmenin ve güvenli gıdanın önemine değinen Prof. Dr. Taner Damcı, “İnsan ile mikroorganizmalar arasında ezelden beri süregelen bir ilişki vardır. Bazı mikroorganizmalar bizimle dosttur, bizi hasta etmez hatta peynir gibi önemli gıdalarımızın oluşmasını sağlar. Bazı mikroorganizmalar da sağlığımızı tehdit eder. Bu hastalık yapıcı yan patojen mikroorganizmalar kimi zaman bedenimize direkt olarak saldırır. Örneğin koronavirüs, influenza virüsü, tüberküloz bakterisi böyledir” dedi.

ÇEVRESEL KOŞULLAR VE SAKLANMA KOŞULLARI YİYECEĞİN GÜVENLİĞİNİ VE BESİN DEĞERİNİ ETKİLER

Bazı mikroorganizmaların ise gıdalarda ürediğini belirten Prof. Dr. Taner Damcı, “Bunların kendileri veya oluşturdukları toksinler sağlığımızı olumsuz etkileyebilir. Üstelik bu üreme gözle görülür bir bozulma oluşmadan, koku veya lezzetle bir değişim hissedilmeden önce gerçekleşebilir. Mikroorganizmalar dışında çevresel koşullar, ışık, uygun olmayan sıcaklıklarda saklama gibi durumlar da besinlerimizin güvenliğini, besin değerini ve lezzetini tehdit edebilir. Bu nedenle tükettiğimiz gıdanın ve ambalajlamanın güvenliğine dikkat edilmeli” şeklinde konuştu.

AÇIKTA SATILAN SÜTLER SAĞLIK İÇİN BÜYÜK BİR RİSK

Gıda teknolojisi ve ambalajlama ile gıdaların güvenli, temiz ve dayanıklı bir şekilde insanlara ulaşabildiğini söyleyen Prof. Dr. Damcı, “Açıkta satılan, insan ve çevre temasına maruz kalmış yiyeceklerin tercih edilmesi sağlık için açık bir risk oluşturabilir” dedi. Açıkta en çok satılan ürünlerin başında sütün geldiğini vurgulayan Prof. Dr. Taner Damcı, “Süt, mikroorganizmalar ve çevre tarafından bozulmaya en yatkın gıdaların başında gelir. Elde edildiği hayvanın sağlığı, memesinde enfeksiyon olup olmadığı, sağıldıktan sonra nerede ne koşullarda ve ne kadar süre beklediği, bu süre içinde nasıl ve ne kadar insan temasına maruz kaldığı, hangi kaplarda tüketiciye ulaştırıldığı büyük önem taşır. Bu yüzden açıkta satılan sütler büyük sağlık riskleri taşır” dedi. Kaynatmanın sütün besleyici değerini büyük ölçüde yok ettiğini hatırlatan Prof. Dr. Damcı, “Ayrıca bu işlem mikroorganizmaları öldürse bile önceden oluşmuş kimyasal toksinleri yok etmez. Üstelik kaynatma nedeniyle besleyici değeri paketli süte göre daha azdır. Açıkta satılan sokak sütleri insan sağlığı için ciddi bir tehdittir” uyarısında bulundu.

AMBALAJLI SÜTTE BESİN DEĞERİ DÜŞMEZ

Prof. Dr. Taner Damcı, sanılanın aksine gıdaların güvenliği ve dayanıklılığı için uygulanan işlemlerin besin değerini yok etmediğine dikkat çekerek, “Sağlıklı süt pastörizasyon ve sterilizasyon (UHT) işlemlerinden biri uygulanıp hastalık yapan ve bozulmaya neden olan bakterilerden arındırılır. Bu işlemlerle sütün besleyici değerinde de bir azalma olmaz” dedi.