Ağrılı Yutkunma Yemek Borusu Kanserinin Habercisi Mi?

Ülkemizde yemek borusu kanserinin en sık Doğu Anadolu Bölgesi’nde görüldüğünü söyleyen Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı ve Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Cerrahisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Fevzi Batırel; sıcak yemek ve içecek tüketiminin yemek borusu kanserini tetiklediğini söyledi.

Yemek borusu kanserinin belirtileri nelerdir? Hastalığın tedavisinde uygulanan kapalı cerrahi yöntemi her hastaya uygulanabilir mi? Kansere yakalanmamak için nelere dikkat etmeliyiz? Tüm bu soruların yanıtlarını Prof. Dr. Hasan Fevzi Batırel’den aldık

. Göğüs Cerrahları ne tür hastalıklarla ilgilenir ve hangi hastalıkların ameliyatını yapar?
“Göğüs cerrahisi 1940’larda Türkiye’de kurulmuş bir branş.1945’te Ankara Tıp Fakülte’si tarafından kuruldu. Ciddi bir ekip oluşturularak yapılmış; fakat daha sonra sanatoryumlarda daha fazla uygulanmış olan bir branş.90’lı yıllardan sonra çok hızlı bir gelişim gösterdi. Şu anda göğüs cerrahisi, göğüs boşluğu içerisindeki kalp hariç her şeyle ilgilenen bir branş. Akciğerler, yemek borusu, kaburgalar, diyafram gibi göğüs boşluğunda yer alan her şey göğüs cerrahisinin ilgilendiği organlar.”

. Yemek borusu kanseri nasıl oluşuyor ve ne sıklıkla rastlanıyor?
“Yemek borusu kanserinde iki ayrı hücre tipi var. Bunlardan bir tanesinde Batı dünyasında da çok sık görülen salgı bezlerinden kaynaklı, diğer tipte de yassı hücreli kanser dediğimiz yemek borusunun içini döşeyen hücrelerden kaynaklanıyor. Bizim ülkemizde daha sık görülüyor. Yemek borusu kanserleri reflüye bağlı oluşuyor. Ülkemizde bu kanser oldukça nadir ve midemizdeki helikobakter sıklığı nedeniyle az görüldüğü düşünülüyor. Sigara içimine, alkol alımına bağlı olarakta yemek borusu kanseri gelişebiliyor.”

“AĞRILI YUTKUNMALAR YEMEK BORUSU KANSERİNİN İLK BELİRTİLERİNDEN”
. Yemek borusu kanserinin belirtileri nelerdir?
“Yemek borusu kanserinde ilk belirti ufak takılma şeklinde oluyor. Yemek borsunun içindeki boşluğun yüze 70’i tıkanmadan bu kanser türü belirti vermiyor. Daha hafif tıkanıklarda çok belirti hissetmiyoruz. Yaşlı hastalarda biraz daha fazla tükürük üretilmesi ilk belirtilerden birisi olabilir. En önemli belirtilerden birisi ağrılı yutkunmalar olabilir. Sert bir gıdanın yenmesi sonrası oluşan acıya benzer şikayetler ilk belirtilerden birisi. Bu durumda hastaların hemen doktora başvurması gerekiyor.

Yemek borusu kanseri genellikle 60 yaş üzeri hasta grubunda daha fazla görülüyor. Doğu bölgelerde yaşayan kadınlarda aşırı sıcak çay ve et tüketimine bağlı olarak görülüyor. Doğu bölgemizde yassı hücreli kanserin sık olmasının sebebi kıtlama çay. Bölge soğuk olduğu için sıcak içecekler çok hızlı bir şekilde içiliyor. İçtiğimiz içeceklerin sıcaklığının 60 dereceyi geçmemesi gerekiyor.”

. Reflünün süresi kanser oluşumunu etkiler mi?
“Reflü; mideden yemek borusuna asit kaçması anlamına gelmektedir. Mideden sadece asit değil safra da kaçabiliyor. Bu iki sıvının kaçışı sonucunda yemek borusunun içini döşeyen hücreler bir müddet sonra mide hücrelerine benzemeye çalışıyorlar. Bu sorun ülkemizde çok sık görülmüyor. Bunun sebebi Batı ülkelerinde helikobakter pilori çok az; bu yüzden mide asidi çok yüksek. Bizim ülkemizde helikobakter pilori çok sık olduğu için mide asitlerimiz düşük; bu yüzden de yemek borusu kanseri nadiren görülüyor.”

“YEMEK BORUSU KANSERİNİN TANISINI ENDOSKOPİYLE YAPIYORUZ”
. Yemek borusu kanserinde tanıyı nasıl koyuyorsunuz? Teşhisten sonra tedaviye yaklaşım nasıl oluyor?
“Hastalığın çok erken aşaması değilse endoskopide hastalığı teşhis edebiliyoruz. Tanıyı koyduktan sonra hastalığın aşamasına göre ilaç tedavisi ya da cerrahi müdahaleye başvuruyoruz. Erken aşamada yakalanan tümörlerde ameliyatla tedavi öneriyoruz.2 ve 3. Aşamada da önce ilaç tedavisi sonra cerrahi müdahaleye başvurabiliyoruz. Hastalar ilk aşamada değilse önce kemoterapi veya radyoterapi alıyorlar sonra ameliyat oluyorlar.”

. Yemek borusu kanserinde uygulanan kapalı yöntem nedir?
“Yemek borusu kanserinin ilk ameliyatı 1910’lu yıllarda yapılmıştır.1950’li yıllarda daha standart teknikler geliştirilmiştir.1990’lı yıllardan sonra da yemek borusu kanserinde kapalı ameliyatlar ön plana çıkmaya başladı. 3-4 tane küçük delikten girilerek ameliyat yapılıyor. İlk kapalı ameliyatı 2004 yılında yaptık. Kapalı ameliyatın birçok avantajı var. Bunlardan en önemlisi hastanın daha az ağrı duyması. Büyük kesilerden kaçındığımız için travma daha az oluyor. Bu şekilde hastanın hayat kalitesi daha az düşüyor.

Yemek borusu kanserlerinin ameliyatlarında yüzde 5-10 arasında ölüm riski var. Hem göğüs hem de karın boşluğu açıldığı için riskte artıyor. Bu ameliyatta bütün sindirim sistemini şekli değiştiriliyor. Hastalar ameliyata bağlı olarak değil ama akciğer, zatüre problemine bağlı olarak kaybedilebiliyorlar.”

. Kapalı ameliyat geçiren bir kişinin hastanede ne kadar süre kalması gerekiyor?
“Eğer bir sorun çıkmazsa genellikle 8-9 gün içerisinde taburcu edebiliyoruz. Kapalı ameliyatlarda genellikle yoğun bakıma almıyoruz; ama açık ameliyatlardan sonra yoğun bakıma alıyoruz.”

“KAPALI AMELİYATTAN 7-8 GÜN SONRA HASTALAR YEMEK YİYEBİLİYOR”
. Hasta ameliyat olduktan ne kadar süre sonra yemek yemeye başlayabiliyor?
“Ameliyat öncesinde yemek borusu tıkanıklığından dolayı yemek yiyemeyen hastalar hasret oluyorlar yemek yemeye. Ameliyattan sonra bir sorun çıkmadığı sürece 7-8 günden sonra hastalar yemek yemeye başlıyor.”

. Kapalı ameliyat tekniğini başka hangi göğüs hastalıkları cerrahisinde uygulayabiliyorsunuz?
“2000’li yıllardan sonra göğüs cerrahisi ameliyatlarının yüzde 50’si kapalı ameliyatlarla yapılmaya başlandı. Kapalı ameliyatlardan sonra hastalar çok daha çabuk iyileşiyor. Akciğer, diyafram ve göğüs boşluğu içerisindeki bütün açık yaptığımız ameliyatların hepsini kapalı olarak da yapabiliyoruz.”

. Akciğer kanserinde de bu yöntemi kullanıyor musunuz?
“Uygun vakalarda kapalı ameliyat yöntemini kullanıyoruz.”

. Akciğer kanserinin tipik belirtileri var mıdır?
“Erken aşamada akciğer kanseri belirti vermiyor. Bazen öksürük akciğer kanserinin belirtisi olabiliyor. Kan tükürme akciğer kanserinin önemli belirtilerinden. Çok nadiren erken aşama bir kanserde kan tükürme görüyoruz. Genellikle ileri evrelerde kan tükürme belirtisiyle karşılaşıyoruz. Tümörlerin salgıladığı hormonlar bazen eklem ağrılarına da sebep olabiliyor.

Erken evre akciğer kanserinde kapalı ameliyatlar çok rahatlıkla uygulanabiliyor. Evre1 akciğer kanserinde kapalı ameliyatla çok da iyi sonuçlar elde edebiliyoruz. Akciğer kanseri riski açısından çok ciddi bir popülasyona sahibiz. Akciğer kanseri sigaraya bağlı olarak önümüzdeki yıllarda artacak.”

“SİGARA İÇİLMEDİĞİ TAKTİRDE AKCİĞER KANSERİNİN YÜZDE 90’ı ORTADAN KALKACAK”
. Yemek borusu ve akciğer kanserinden korunmak isteyenlere neler önerirsiniz?
“İki hastalık içinde sigara ciddi bir risk faktörü. Sigara içilmemesi gerekiyor. Sigara içilmediği taktirde akciğer kanserinin yüzde 90’ı ortadan kalkacaktır. Yanlış ve aşırı sıcak gıda tüketimi de yemek borusu kanserinin tetikleyen risk faktörlerinden. Bunlardan kaçınılması lazım.”