Anne Olma Yaşının Sınırı Var Mı?

56 yaşındaki Kibariye’nin hamile olduğunu açıklaması, tıp dünyasında da şaşkınlık yarattı. İlk önce sanatçının, nasıl hamile kalmış olabileceğine kafa yoran uzmanlar şimdi de yaşlı annelik konusunu tartışmaya açtı.

Peki, bir kadın için anne olma yaşının sınırı var mı?

Bir tarafta kişisel özgürlükler, diğer tarafta aile içi ve  toplumsal baskılardan kaynaklanan psikolojik çıkmazın yarattığı  ikilem, net bir çözüm bulmayı zorlaştırıyor.

45 YAŞ SONRASI ANNE OLMAK İÇİN…

Kadın Hastalıkları Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Betül Görgen, anne olmak için 20’li yaşların ortasından başlayan ve 30’lu yaşların sonlarına doğru biten  dönemin ideal olduğunu belirtiyor. Ancak, kadınların iş hayatına katılımı, kariyer planları, ekonomik koşullar ve evlilik yaşının ötelenmesiyle birlikte, bebek sahibi olma yaşının eskiye göre yükseldiği de bir gerçek. Ayrıca kısırlık tedavisindeki yeni gelişmeler ve teknoloji de kadınların eskiye göre daha ileri yaşlarda anne olmasını kolaylaştırıyor.

Hangi yaş annelik için geç sayılır?

Yeni araştırmalara göre, 45 sonrasının anne olmak için geç kabul edildiğini ifade eden Op. Dr. Betül Görgen, bunun nedenlerini; Bu durumun dünyaya gelecek çocuk için  psikososyal açıdan adil olmaması, Bebekte Down Sendromu ve benzeri genetik anomalilerle veya gelişme geriliği, erken doğum  gibi  sorunlarla karşılaşma  sıklığındaki artış, 50’li yaşlardan sonraki gebeliklerde belki de ebeveynlerin çocuğunun büyüdüğünü göremeyecek olması, (gerek doğal yaşam süreci, gerek gebeliğin getirdiği ekstra riskler) Nerdeyse menopoz döneminde bebek yapmanın en yalın haliyle doğaya ters olması şeklinde açıklıyor.

50 YAŞ TÜP BEBEK İÇİN SINIR OLMALI

Op. Dr. Betül Görgen, 50’li yaşlardan sonra çocuk sahibi olan bir çiftin çocuğunun, anne ya da babasını genç-erişkin bile olmadan kaybetme olasılığının yüksek olduğuna dikkati çekiyor.

Doğal menopoz yaşı olan 49-50 yaşın tüp bebek tedavisini uygulamak için sınır olarak belirlenmesi  gerektiğini savunan Op. Dr. Betül Görgen, bunun gerekçelerini şöyle anlattı:

“Çoğu kadın annelik söz konusu olduğunda  45 yaş sonrası oluşacak bir gebeliğin  bebek ve kendisi için oluşturabileceği riskleri ve bunun sonuçlarını düşünmüyor bile. Belki de yeterince de bilgilendirilmiyor. Çünkü ileri yaş gebeliklerinde hamilelik bazen hayati riskler içerebiliyor.

Teorik olarak, daha erken yaşta dondurduğu yumurtalarını kullanarak ya da yumurta bağışıyla bir kadın her yaşta gebe kalabilir. Yine de rahimin embriyoyu tutma kapasitesi 54-55 yaşından sonra azalmaya başlar. İleri yaş gebeliklerinde yüksek tansiyon, şeker hastalığı, erken doğum riski gibi komplikasyonları sık görürüz. Bunların yanında yaşlı anne baba olmanın meydana getirdiği stress ve geleceğe dair endişeler de olayın küçümsenmemesi gereken psikolojik boyutudur.”

TÜRKİYE YAŞA SINIR KOYMADI; YAŞLI ANNELER YOLDA

Peki, Türkiye’de durum nasıl?

Sağlık Bakanlığı’nın 6 Mart 2010 yılında Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Üremeye Yardımcı Tedavi Uygulamaları ve Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri Hakkında Yönetmelik ile Türkiye’de kanser gibi zorunluluk hallerinde “sperm ve yumurta dondurma” işlemine izin verilmişti. 30 Eylül 2014’te yapılan yeni bir düzenleme erken menopoz riski olan henüz ailesini tamamlayamamış bekar hanımlar için de umut kaynağı haline geldi.

Ülkemizde kadınlar, sosyal nedenlerle yumurta dondurabilme hakkına sahip oldular ama yönetmelikte bunun saklanma sürecine bir yaş sınırı getirilmedi. Bu ucu açık düzenleme Türkiye’de yaşlı anneliğin yolunu açtı.

Op. Dr. Görgen’e göre, ileri kadın yaşı gebelikleri konusu şimdilik bizim gündemimizde çok fazla yer tutmamakta ama yakın bir gelecekte bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkma olasılığı yüksek. Büyükanne yaşında anne olanların haberlerini sık sık okuyacağız, duyacağız.

“Günümüzde, 60-70 yaşındaki birini de gebe bırakabilirsiniz. Mesele teknolojik başarı değil, etik değerlerdir” diyen Dr. Görgen, Sağlık Bakanlığı, meslek ve sivil toplum örgütlerine annelik yaşıyla ilgili enine boyuna tartışarak bir sınır getirilmesi konusunda uzlaşmaya varılması çağrısında bulunuyor.