Antibiyotikler Ne Zaman Tehlikeli Olur?

Antibiyotikler, bakteriyel enfeksiyon hastalıklarının tedavisinde kullanılan ve insan sağlığı açısından büyük öneme sahip ilaçlardır. Kelime anlamı “hayata karşı” demektir. Bu kimyasal maddeler, bakterilerin çoğalmasını önlemekte ve bazen de bakterileri öldürmektedir. Gereksiz ve bilinçsiz yere tüketim sebebiyle antibiyotik kullanımında Avrupa birincisi olan ülkemizde ise özellikle çocuklarda bakterilere karşı direncin azalması ve iyileşemeyen hastaların, geçmeyen hastalıkların çığ gibi büyümesi söz konusu. Ülkemizde ne yazık ki, antibiyotiğin gereksiz yere kullanılmasının yanı sıra yanlış ilaç ve besinlerle alınması problemi de var. Ölüme kadar götürebilecek riskli durumların oluşabileceğini ifade eden Medline Sorumlu Müdürü Dr. Koray Akay, antibiyotiğin hangi durumlarda tehlikeli olabileceğini aktardı:

‘’2014 yılında Türkiye’de 120 bin kişi ağrı kesiciler, grip ilaçları ve antibiyotiklerden zehirlendi.  Sağlık Bakanlığı 2014 raporunda bilinçsiz ilaç kullanımının bilançosunu bu rakamla açıkladı. Bilinçsiz kullanım, doktora gitmeden ilaç almak, eş, dost ve tanıdık tavsiyesi dinlemek, benzeri rahatsızlık olduğunu varsayıp, doktor yerine tavsiye ilaçları kullanmak anlamına geliyor. Ayrıca, etkileşimlerini bilmeden ilaçları doktora danışmadan karıştırarak içmek, besin, sigara ya da alkol ile yine bir hekime danışmadan ilaçları kullanmak da bilinçsiz kullanım anlamına geliyor. Bazen içtiğiniz bir meyve suyu dahi antibiyotik ile etkileşime girebilir ve tehlike yaratabilir.

İlaç tedavisinde, ilacın hastaya etkisi kadar ilaçların birbiriyle olan etkileşimleri de önemlidir. İlaçların birbiriyle etkileşimi, iyileştirici veya zehirleyici, zarar verici olabilir. Aynı yolu kullanan diğer bir kimyasal maddeyle, antibiyotikle, sigara dumanındaki nikotinle, diyette alınan bir besinle veya vücuda giren başka herhangi bir şeyle etkileşime girebilir.

Yanlış ve gereksiz antibiyotik kullanımı hastaların ilaç etkileşimlerine, bazı ilaçlara karşı direnç gelişmesine, hastalıkların tekrarlamasına, organ yetmezliğine kadar sebep olabiliyor. Yanlış ilaç kullanımında en fazla zarar gören iki organımız ise karaciğer ve böbrektir. Antibiyotik bilinçsiz kullanıldığında özellikle çocuklarda karaciğer yetmezliğine sebep olabilir. İlerleyen safhalarda ölüme dahi götürebilir. Antibiyotik ilaçların asitli meyve suları ve kar­bonatlı içeceklerle alınması tavsiye edilmez, bu besinler antibiyotik etkisini azaltır. Aynı şekilde greyfurtun antibiyotiklerle alınmasının zararlı olacağı ileri sürülmüştür.

İstenmeyen tehlikeli durumlarla karşılaşmamak için ilaçların birbirleriyle etkileşimlerine dikkat edilmeli, muhakkak hekime danışarak antibiyotik ile başka bir ilaç alınmalı, hasta kendi hastalık öyküsünü, yeme içme, hareket bilgilerini, sigara, alkol gibi yaşam tarzını hekim ile paylaşmalı, ona göre antibiyotik kullanmalıdır.

Hasta olmamanın en kolay yolu, hekime danışarak önlem almaktır.