Bazı küçük önlemlerle bağışıklık sistemini kuvvetlendirmek ve hastalıklara karşı dirençli olmak mümkün. Mevsiminde yenilen sağlıklı yiyecekler, spor ve düzenli uyku sağlıklı bir bağışıklık sisteminin en önemli sırları. Acıbadem International Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Kerim Çıkım, sonbaharda hastalıklardan korunmak için önerilerde bulundu.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Vücudumuzun en büyük koruması bağışıklık sistemimiz. Güçlü bir bağışıklık sistemi hastalıklara karşı bizi kalkan gibi korurken, bağışıklık sisteminin zayıf olması mikropların vücuda rahatça girmesine neden oluyor. Bağışıklık sistemini etkileyen 3 ayrı faktör yer alıyor.
1- Genetik yatkınlık: Şu an için bu etkenin bertaraf edilmesi mümkün olmasa da tıp alanında yapılan çalışmalar önümüzdeki yıllar için umut vaat ediyor.
2- Çevresel faktörler: Çevre kirliliği ya da radyasyon gibi büyük şehirde yaşayanların ister istemez etkilendikleri önemli bir faktör.
3- Yaşam tarzı: Değiştirebileceğiniz yaşam tarzınız.
BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ KUVVETLENDİRME YOLLARI
Genetik yatkınlık ya da çevresel faktörlere müdahale etmek mümkün olmasa da yaşam tarzınızı değiştirerek bağışıklık sisteminizi kuvvetlendirmek sizin elinizde. Sağlıklı bir bağışıklık sistemine sahip olmanızı sağlayacak özel önerileri şu şekilde sıralayabiliriz;
1- Sofranızda sonbahar sebze ve meyveleri olsun
Sebze ve meyveler bol miktarda vitamin içeriyor. Mevsiminde yenilen bu yiyeceklerden antioksidan alıyoruz. Antioksidanlar da vücudu temizliyor ve bağışıklık sistemini kuvvetlendiriyor. Sonbaharın vazgeçilmez meyveleri nar, elma ve portakal, sebzeleri ise ıspanak, lahana, karnabahar ve brokoli sizi hastalıklardan koruyan besinler arasında yer alıyor.
2- Haftada en az 2 gün deniz balığı yiyin
Balık içeriğindeki omega 3 ve diğer faydalı yağlar sayesinde iyi huylu kolesterolün yükselmesini ve kötü kolesterolün düşmesini sağlıyor. Sağlıklı bir gelişim için özellikle çocukluk çağından itibaren balık yeme alışkanlığının edinilmesi şart. Balık mevsiminin başladığı bu günlerde denizlerden tutulan sardalye, istavrit ya lüfer gibi balıkları, bağışıklık sisteminizin güçlü olması için mutlaka yemelisiniz.
3- Tek tip besin diyetlerinden uzak durun
Diyet yapmak uğruna tek tip beslenmeyi değil dengeli beslenmeyi tercih edin. Tüm besin gruplarından dengeli şekilde almalısınız. Denge bozulduğu takdirde metabolizmanız tek bir tarafa doğru kayıyor, bu durumda hastalıklara zemin hazırlıyor.
4- Uzun süre aç kalmayın
Güçlü bir bağışıklık sistemi için sağlıklı beslenme çok önemli. Güne mutlaka sağlıklı bir kahvaltıyla başlayın ve ana öğünleri atlamayın. Ayrıca uzun süre açlığa izin vermeyecek şekilde ara öğünler yapın.
5- Çocuklarınıza paketlenmiş gıda yedirmeyin
Sağlıklı bir nesil için beslenme alışkanlığının küçük yaşlarda edinilmesi gerekiyor. Yemek yemediği takdirde midesi boş kalmasın diye paketlenmiş gıdalardan yedirmeyin. Çünkü bu tip yiyeceklerin faydasından çok zararı var. Sağlıklı beslenmenin yanı sıra da mutlaka fiziksel aktivite yapmasını sağlayın.
6- Hayatınızdan hareketi eksik etmeyin
Yediğiniz yemeklerin vücutta yakılması için mutlaka hareket etmeniz gerekiyor. Haftada en az 3 gün, mümkünse her gün 45 – 60 dakika tempolu bir şekilde yürüyün. Vaktim yok diyorsanız arabanızı uzağa park edin, asansör kullanmayın ya da inmeniz gereken yerden bir durak erken inin ve yürüyün. Hiçbirini yapamıyorsanız kulaklığınızı takın bir yandan çalışın bir yandan yürüyün
7- Hem kendinizin hem de çocuklarınızın aşılarını takip edin
Özellikle bebeklik döneminde yapılan aşılar çocuğunuzun bağışıklık sisteminin kuvvetlenmesini ve sağlıklı bir şekilde büyümesini sağlıyor. Ömür boyu sizi hastalıklara karşı koruyabiliyor. Etkisi azalan aşılar ise doktorunuz tarafından belirlenen aralıklarla tekrarlanmalı. Kalabalık ortamlarda çalışıyorsanız, toplu taşıma kullanıyorsanız ya da sağlık çalışanıysanız grip aşısı yaptırmanızda fayda var. Ayrıca okula giden çocukların da grip aşısı olması hastalıklardan korunmada önem taşıyor.
8- Günde minimum 6 saat uyuyun
Sağlıklı bir bağışıklık sistemi için uyku sisteminizin de düzenli olması gerekiyor. Günde en az 6 saat uyumalısınız ve uyku saatlerinizin mutlaka gece olması gerekiyor. Çünkü gece, bazı hormonların salgılanması duruyor, bazıları ise salgılanmaya başlıyor. Gece karanlık ortamda uyurken büyüme hormonu salgılanıyor. İyi bir uykudan sonra sabah uyanıldığında salgılanan kortizol hormonu ise bizi gün içerisindeki stres, ani karar-hareket durumlarına karşı bizi hazır hale getiriyor.
9- Sık sık ellerinizi yıkayın
Mikropların hızla yayılmasının ve grip, bronşit gibi hastalıkların oluşmasının en önemli nedenlerinden biri ellerin yeterli şekilde yıkanması. Bu nedenle çocuğunuza mutlaka sabunla el yıkama alışkanlığı kazandırın. Unutmayın el yıkama alışkanlığı evde başlıyor ve okulda pekişiyor.
10- Vitamin içmek yerine meyve yiyin
Unutmayın, vitamin ilaç değil takviyedir. Dengeli beslenemeyen ve stresli bir hayat yaşayanlar doktorları tarafından önerilen dozda vitamin alabilirler. Ancak meyve yemek vitamin almaktan çok daha faydalıdır. Bu nedenle günde düzenli olarak 2 porsiyon meyve tüketebilirsiniz.