Bebek Jimnastiği Nedir?

Bebeklik döneminde başlanan jimnastiğin, hem bedensel hem de zihinsel gelişime olumlu etkilediğini belirten Memorial Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Abdurrahman Yıldırım, egzersiz yapan bebeklerin yaşıtlarına göre; oturma, kas gelişimi, el becerilerinin daha erken ve güçlü olduğunu söylüyor. Jimnastik yapmanın oturma ve yürüme arasındaki koordinasyonu da sağladığını vurgulayan Dr. Yıldırım, “Oturma, bebeğin ayakta durmasını ve yürümesini de hızlandırdığı için, jimnastik yapan bebekler yaşıtlarına göre daha erken yürüyor” diyor.

Uz. Dr. Abdurrahman Yıldırım, “Bebek jimnastiğinin önemi” hakkında bilgi verdi.

JİMNASTİK YAPAN BEBEKLERDE:

• Bedensel ve zihinsel gelişim hızlanıyor.
• Jimnastik sırasında bebeğin eklem ve kasları gelişiyor.
• Anne ile bebek arasındaki psikolojik gelişime olumlu etki yapıyor.
• Jimnastik, bebeğin cesaretlendirilmesi sosyal gelişiminin ilerlemesine de yardımcı oluyor.
• Bebeğin kendine güveni ve becerileri artıyor.
• Bebeklik döneminde başlanan egzersizler kas gücü ve kas gelişimi sağladığı için, çocukluk çağında spora yöneliş ve sporu yaşam biçimi olarak benimseyen bireyler yetişiyor
• Spor yapan ya da egzersiz yapan çocukların okul döneminde kendine güvenleri ve okul başarıları artıyor.
• Çocukların vücut yapıları daha sağlam ve şekilli oluyor.
• Çocukların sırada otururken oturuş pozisyon bozukluğu olmuyor.
• Kasları önceden güçlendiği için güçlü olan kaslar, eklemleri ve kemikleri destekliyor. Bu çocuklarda skolyoz ve kifoz (omurga şekil bozuklukları) ya da eklem deformiteleri daha az görülüyor.

JİMNASTİĞİ BANYODAN VE UYKUDAN ÖNCE YAPTIRIN

Jimnastik hareketleri için her gün 5-10 dakika zaman ayırmak çok önemli. Günde 4-5 kez yapıldığında yararlı olur. Bebeği rahatlatmak için banyodan ve uykudan önce yapılan egzersizler, banyodan sonra sağlıklı bir uykuya yardımcı olur. Jimnastiğin yapıldığı zeminin, banyo havlusu ya da battaniye serilmiş düzgün bir alan olması gerekir. Jimnastik sırasında bebeğin çıplak olması ya da üzerinde rahatsızlık vermeyecek hafif bir giysi (zıbın vs..) bulunması çok önemlidir. Ortam ısısı da iyi ayarlanmalı. Sıcaklığın 22 ila 24 derece olması yeterlidir.

Egzersiz programına bebeği yoracak, vücudun tüm eklem ve kaslarını çalıştıran, ağır ve zor hareketlerle başlanmamalıdır. Yaklaşık iki hafta hafif hareketlerle devam edilerek, yavaş yavaş kas ve eklemleri çalıştıracak egzersizler yaptırılmalıdır.

2-6 AYLIK BEBEKLERİN EGZERSİZLERİ

Bebeği sırt üstü yatırıp, elleriyle baş parmağınızı tutmanızı sağlayın. Bu sırada kendi parmaklarınızı da onun bileklerini kavrayacak şekilde tutun ve bebeğin kollarını önce sağ sonra sol kol olmak üzere tek tek yavaş yavaş geriye yukarı kaldırın. Egzersize bu hareketlerle başlamak uygundur. Eğer kollar karşılıklı uyum içinde olmazsa, bu hareket biraz zorlayıcı olabilir.

Bebeği yüzükoyun yatırıp baş kısmı size dönük ve baş parmağınız bebeğin avucunun içinde olacak şekilde bileklerinden kavrayın. Yavaş yavaş çok az olmak üzere ilk kaldırışı yapın. İlk kaldırışın zorlamadan yapılmasına özen gösterilmelidir. Daha sonraki kaldırışlarında bebeğin kasları ve başı, kendi isteği ve hareketi doğrultusunda, yetişkin yardımıyla yapılabilir. Özellikle bebeklerin baş kontrolü 2-3. aydan sonra başlar. Bu egzersizlerin uygulanması ile olası sinir sistemi gelişim geriliği de erken saptanabilir.

BEBEĞİNİZİN KAS VE EKLEMLERİNİ ÇALIŞTIRIN

Bebeğin avuç içinden ve el bileğinden tutarak, sağ kolu sol tarafa, sol kolu sağ tarafa çaprazlama şekilde germe hareketi yapın. Bebeklerin boyun ve kol kaslarını çalıştırmak için paraşüt refleksi denilen hareketleri yaptırın. Her kolu kendi tarafında yana ve yukarı doğru açın sonra tam tersi istikamette tekrarlayın.

Bebekler için ilk 6 ayda en önemli noktalar, ileride ayakta durma, oturma ve başını tutması için kalça eklemlerinin çalıştırılmasıdır. Bunun için bacaklarını karnına doğru bastırarak aşağı doğru tekrar germe hareketi yaptırın. Bu hareket 5- 10 kez tekrarlanabilir. Diğer hareket de bacakların aynı anda yapılabildiği gibi tek taraflı olarak birinin karna doğru itilmesi diğerinin uzatılmasıdır. Bu hareket de günde 4-5 kez yapılabilir.

Bebekler 6. aydan sonra destekli ya da desteksiz oturabilir. Ancak egzersiz yaptırılan bebeklerde bu biraz daha erken olarak 5. ayda gerçekleşebilir. Genelde düzenli olarak egzersiz yaptırılan bebekler, 6-7. ayda desteksiz oturmaya başlar. Egzersizlerin annenin rahat ve sakin olduğu bir zamanda, hafif müzik eşliğinde yaptırılması idealdir.

6- 12 AY ARASI BEBEKLERİN EGZERSİZLERİ

0-6 ay dönemde yapılan hareketlerin sayıları artırılabilir. Gün içinde tekrarları 15’e çıkarılabilir. 6.ve 7. aydan sonra bebeklerin eklemlerindeki esneklik azaldığı için zorlayıcı hareketlerden kaçınmak gerekir. Kollarından biraz zorlayarak tutup kaldırılmaya çalışılan bir çocukta koldan ‘tık’ diye bir ses gelir. Bebekte şiddetli ağrı olur, kolunu hiç hareket ettiremez, bu tablo, radius kemiğinin baş kısmının eklem yerinden çıkmasıdır. Ancak ufak bir manevra ile uzman doktor tarafından yerine yerleştirilebilir.

Başlangıç düzeyinde koltuk altlarından tutulmak şartı ile, 6 ay sonrası baş parmakla bebeğin avucunun içine el konularak bileği kavranır. Bebek öne arkaya ve sağa sola doğru sallanır. Bu hareket bebeğe düzgün bir vücut yapısı sağlayacaktır.

1 YAŞ VE SONRASI ÇOCUKLARDA

1 yaşından sonra çocuklar yürümeye başladığı için en bu onlar için önemli bir egzersizdir. Yine de bu dönemde belli kas gruplarını çalıştırmak için oyuncaklardan yararlanılabilir. Çocuk sırt üstü yatırılır ve ayak bileğinden tutularak boşlukta kalana kadar yavaş yavaş yukarı doğru kaldırılır. Kısa bir süre asılı kaldıktan sonra çocuk yerine bırakılır ve tekrarlanır.

Tüm bu hareketler yumuşak bir zemin üzerinde gerçekleştirilir. Çocuğu elleri üzerinde yüzükoyun yatırıp elleri yerde olmak üzere dizleri ve baldırlarından tutarak kaldırın, elleri üzerinde yürümeye teşvik edin. Bu hareketler kısa mesafeye oyuncaklar koyarak da tekrarlanabilir.

4-5 YAŞ SONRASI SPOR

Spor, 4- 5 yaşından sonra bale, 5- 6 yaşından sonra yüzme şeklinde tercih edilebilir.