Bel ve Boyun Fıtıkları Ameliyatsız Tedavi Edilebilir Mi? Uzmanı Anlattı

Bel ve boyun fıtıklarının tedavisinde hangi durumlarda kapalı ameliyat önerilir? Endoskopik mikrodiskektomi (kapalı bel fıtığı ameliyatı) nasıl bir yöntemdir? Kapalı ameliyatın açık ameliyata göre avantajları nelerdir? Bel ve boyun fıtıklarının tedavisinde kapalı cerrahi ve ameliyatsız yöntemleri Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Fatih Kırar anlattı.

‘‘İHMAL EDİLMİŞ FITIK TAŞLAŞIYOR VE AMELİYATSIZ KURTARILAMIYOR’’

. Bel ve boyun fıtıklarının tedavisinde hangi durumlarda kapalı ameliyat önerilir?

‘‘Öncelikle teknoloji ve tecrübeler o kadar yükseldi ki bel ve boyun fıtıkları artık çözümsüz değildir. Şu anda 9 çeşit ameliyatsız tedavi yöntemi bulunuyor. Ayrı ayrı teknolojiler içeren bu yöntemler neredeyse hastaların birçoğunu ameliyattan bile kurtarıyor. Ayrıca artık ameliyatlar da çok ciddi anlamda konforlu hale geldi. Bugün bel ve boyun fıtığı ile ilgili en ileri ameliyatlar bile bir saat içinde ve bazen genel anestezi de verilmeden kapalı yöntemlerle yapılabiliyor. Hasta ertesi gün hatta akşamına evine gönderiliyor. Dolayısıyla ileri teknoloji içeren ameliyat teknikleri de önümüzde tercih olarak duruyor. Ancak ameliyat kararı verirken ince eleyip sık dokumak gerekiyor. Çünkü ameliyatsız tedavi yöntemleri büyük oranda yüz güldürmüş ve hastaları ameliyattan kurtarmış vaziyete gelmiştir. Kapalı yöntem dediğimiz endoskopik yöntemlerle beş milimlik kesilerden iğnelerle girilerek yapılan enjeksiyonlardan sonuç alamamış hastalarda ameliyatsız
yöntemler büyük fayda sağlamaktadır.

Ameliyatsız yöntemlerde endoskopik yöntemlerle yine belden ve lokal anestezi altında eklem içerisine girerek bu defa bir kamera sistemi yerleştiriyoruz. Bu kamera sistemiyle fıtığa ulaşarak eklemin içini boşaltıyoruz. Yanıt vermeyen fıtıklarda bu uygulamaya geçebiliyoruz. Yanıt vermemesinin iki sebebi var; ya buradaki fıtık eklemin daha sert kıkırdak dokularından atmış oluyor ya da hasta fıtığını geciktirdiği için kireçlenmiş oluyor. Bazen bu ameliyatsız işlemleri yaparken eklem aralarına giremediğim oluyor. Bu durumda sıkıştığı yerden kazıyıp almak gerekiyor. Dolayısıyla ameliyatsız yöntemlerle, erken yakalanan ve tespit edilen birçok hastada neredeyse yüzde 90’ın üzerinde çözüm elde edilebiliyor. Ama bu geciktirilip yaş da 70-80’e geldiğinde kanal daralması oluyor; ağrılar durmuyor. O zaman kapalı ameliyat yöntemleriyle bu işlemleri gerçekleştirebiliyoruz. Ameliyatlı ya da ameliyatsız artık her şey çok konforlu; yeter ki tecrübelerini hastalarına yansıtan profesyonel eller olsun. Hastalar da fıtığını geciktirip çözümsüz bırakmasınlar. Çünkü ihmaller sonucu fıtık taşlaşıyor ve ameliyatsız kurtarılamaz vaziyete geliyor.’’

ENDOSKOPİK MİKRODİSKEKTOMİ NASIL BİR YÖNTEM?

. Endoskopik mikrodiskektomi (kapalı bel fıtığı ameliyatı) nasıl bir yöntemdir? Ameliyat ne
kadar sürer?

‘20 yıl önceye kadar mikrodiskektomi kavramı yoktu. Çünkü kamera sistemleri bu kadar gelişmiş değildi. Mikro cerrahiyi dünyanın gündemine sokan, geçen yüzyılın en büyük beyin cerrahı olan hocamız Gazi Yaşargil’dir. Bir bel fıtığı ameliyatı açık cerrahi ile ve beş santim yarıklarla yapılıyordu. Dolayısıyla pek çok komplikasyonlarla karşılaşılıyordu. Son 15 yıldır mikroskopların da çok ileri gitmesiyle bu bölgeyi 40 kat büyüterek ulaşıyoruz.

Sinir dokusunu sıkıştığı yerden kurtararak eklem içerisini temizliyoruz. Fıtığa küçük bir kesiyle ulaşıyoruz. Sinirin rahatladığını gördükten sonra yarım saatlik bir sürede ameliyatı bitiriyoruz. Elimizde ameliyatsız bu kadar etkili yöntem varken ameliyat kararını zor veren birisiyim. Çünkü doğal bir yapıya müdahale ederek
oradan kemik çıkarıyorsun, eklemleri zayıflatıyorsun. Bir müddet sonra buradaki eklemler çökmeye
sinirler yeniden daralmaya başlıyor.’’

‘‘AMELİYATSIZ YÖNTEMLERDE BAŞARI ORANIMIZ YÜZDE 85’’

. Kapalı ameliyat her cerrahi önerilen bel ve boyun fıtığı hastasına uygulanabilir mi?

‘‘Hastanın durumu eğer mutlak ameliyat değilse önce ameliyatsız tedavi işlemlerini gerçekleştiriyoruz. Bu işlemlerde yüzde 85 başarımız var. Ama bu başarıyı elde edemezsek o zaman ameliyata gidiyoruz. Artık tüm ameliyatlar kapalı endoskopik yönteme uygun olarak ve yarım saat kırk beş dakikalık bir sürede yapılıyor. Mikro cerrahiye uygunsa bir saatte bitiyor. Ameliyatsız tedaviler uyutmadan gerçekleştirilirken kapalı cerrahiler genel anestezi altında yapılıyor.’’

KAPALI AMELİYATIN AVANTAJLARI

. Kapalı ameliyatın açık ameliyata göre avantajları nelerdir? Hasta günlük rutinine ne zaman
dönebilir?
‘‘Kapalı ameliyattan sonra hasta bir gün içerisinde taburcu ediliyor. Bir hafta on günlük istirahatten sonra eğer çok yoğun ve stresli bir iş hayatı yoksa iş hayatına dönebiliyor. Son derece konforlu bir şekilde günlük yaşantısına devam edebiliyor. Dolayısıyla eski dönemlerde olduğu gibi aylarca tedavi süreçleri ve nekahat dönemleri söz konusu değil. Ancak bazı önerilerimiz oluyor. Mesela oturma anında belimize binen yük birse oturur pozisyonda üç katına çıkar. Bu nedenle bir saatten fazla oturmamak gerekiyor. Omurga eğilmeye bükülmeye gelmez; biraz konfor sever. 45 derece eğilmeler yapılmamalıdır. Mutfaktaki dolaplara 90 derece iki büklüm eğilmek yerine diz kullanılarak eğilmelidir. Ütü yaparken ayağın altına 45 derecelik bir destek almalıdır.’’