Beyin Tümörleri Tedavi Edilebilir

Memorial Şişli ve Ataşehir Hastaneleri Beyin ve Sinir Cerrahisi Bölümü Başkanı Prof. Dr. İlhan Elmacı beyin tümörleri belirtileri ve tedavisi hakkında tüm soruları Sağılığım İçin Herşey’de yanıtladı.

HER BEYİN TÜMÖRÜ KANSER MİDİR?

“Normal bir popülasyonda yüz bin kişilik bir nüfus düşünürsek 6 yeni kanser anlamında beyin tümörü oluşuyor. Bunun dışındaki tümörler beynin özellikle iyi huylu tümörleridir. Dolayısıyla beynin tüm tümör ihtimaline baktığımızda, beynin kendi hücrelerinden köken alan “Glial dediğimiz tümörler var. Bunlar kanser olma eylemini de içinde taşıyan iyi huylu tümörler ve kanserler diye sınıfladığımız bir grup. Bir de beyni dışarıdan; yani vücutta oluşmuş başka bir tümörden, kötü huylu bir tümörden yayılımla gelen metastaz dediğimiz kanser türü var. Bunun dışındaki tümörleri genel olarak iyi huylu beyin tümörleri grubu içerisinde düşünebiliriz ki bunun içerisinde hipofiz bölgesi tümörleri de var.”

HANGİ BÖLGEDEKİ KANSERLER DAHA ÇOK BEYİNE METASTAZ YAPABİLİYOR?

‘’Özellikle akciğer, meme ve ürogenital sisteme ait kanserleri görüyoruz. Akciğer ya da meme tanısı almış bir kişide zaman içerisinde beyin tümörü çıkma ihtimali, metastaz çıkma ihtimali vardır. Dolayısıyla uzun vade PET incelemelerinde de bu bakılan bir alan haline gelmiştir.’’

BEYİN TÜMÖRÜNÜN BELİRTİLERİ NELERDİR?

“Beyin tümörleri bulunduğu yere göre belirtiler verebilir. Genellikle belli bir hacme ulaştığında baş ağrısı, bulantı, kusma ile ortaya çıkıyor. Bulunduğu yer, vücudun bir tarafının motor hareketlerini kontrol eden merkez ise ya da hissiyat merkezi ise o zaman vücudun bir yanında kol ve bacakta his duygusu ya da motor kaybı ile ortaya çıkabilir. Yine ilişkili olarak bulunduğu yer ile konuşma bozuklukları, kelime adlandırmada zorluk şeklinde bulgular ortaya çıkabilir. Bazen bir beyin tümörü sara hastalığıyla; yani epileptik bir nöbet ile kendisini belli edebilir. Bunların hepsi bir arada da olabilir. Tek tek de olabilir ya da birkaçı olabilir. Kişi giderek şiddetini arttıran, ağrı kesicilere cevap vermeyen ve özellikle uyandığında ortaya çıkan baş ağrısı yakınması da dikkat edilmesi gereken bir belirtidir.”

NORMAL BİR BAŞ AĞRISINDAN NASIL AYIRT EDİLEBİLİR?

‘’Baş ağrısı günümüzde çok yaygın bir bulgudur. Burada kişinin dikkat etmesi gereken şey, genelde alışık olduğu tipik baş ağrısından farklılıklar göstermesi, eskiden aldığı ilaçlara cevap vermemesidir. Eğer bu tür bir durum varsa hemen nörolojik bir muayene olmalıdır.’’

Prof. Dr. İlhan Elmacı

TANI NASIL KONULUYOR?

‘’Ağırlıklı olarak beyin tümörü olduğunu düşünülen kişide yan etkileri de düşünerek x ışınından korumak ve daha detaylı bir bilgi almak amacıyla ile beyin MR’ı çektirilmelidir. Beyin MR’ı ile beyindeki son durumun ne olduğunu fotoğraflamak ve görmek mümkündür.’’

BEYİNDE BİR KİTLE VARSA YAKLAŞIMINIZ NE OLUYOR?

“Nöroonkoloji ile uğraşan bir beyin cerrahı aslında MR incelemesiyle yüzde 90 oranında bu tümörün patolojisi hakkında bir fikir sahibi olur; ancak kesin olarak bir şey söylenemez.  İnceleme sonucu öngörümüzün üzerinde bir plan oluştururuz. Tümörün beynin kendi hücrelerinden mi kök alıyor yoksa metastaz mı bu belirlenir. Bu ayrımı yaptıktan sonra aslında yol haritası çizilmiş olur. Kafa basıncını düşürmek için hangi ilaca başlanmalı, nöbeti önlemek için bir ilaç verilmeli mi netleşir. Daha sonra da bu tümör için bir cerrahi girişim düşünülecek mi yoksa cerrahi girişim dışında nöroonkolojinin diğer alanları olan radyo cerrahi, ışın tedavisi, medikal onkoloji gerekecek mi konsey değerlendirmesi ile belirlenir.”

GÜNÜMÜZDE BEYİN CERRAHİSİNDE NE GİBİ GELİŞMELER VAR?

“Bugün için en önemli mesele aslında yaşam kalitesini korumaktır. Yani bir tümörü total çıkarmak kadar kişinin yaşam kalitesini koruyarak bulduğu çalışma, sosyal, aile ortamına geri çevirecek bir plan oluşturmak da önemlidir. Bu bakımdan yüksek bir teknoloji imkanı var. Örneğin nöronavigasyon sistemi ile tümöre; beynin diğer kısımlarına dokunmadan direkt ulaşmak mümkün olabiliyor. Nöromonitörizasyon denilen elektro fizyolojik yöntemlerle ameliyat boyunca kişinin beynini elektriksel aktiviteler bakımından değerlendirmek ve gerçek zamanlı bilgi üzerine işlemleri tamamlamak mümkün oluyor. Bunların hepsi koruyucu etkinlik bakımından önemlidir. Ayrıca tümöre yaklaşırken tümörü ne ölçüde çıkarıldığını anlamak için kullanılan manyetik rezonans, tomografi ve ultrasongrafi gibi görüntüleme yöntemleri de önemlidir. Bunların hepsi hastanın ameliyat sonrası yaşam kalitesini korumak açısından önemli noktalardır.”

BEYİN TÜMÖRÜNÜN TEDAVİSİNDE KAPALI CERRAHİNİN YERİ NEDİR?

“Minimal invaziv; yani kapalı bir yaklaşım ile koruyucu hedefe yönelik olarak tedavi sağlanmaktadır. Bunu kapının küçük bir şekilde açılması şeklinde ifade edebiliriz. Bu küçük aralıktan içeri girerek görüntüleme yöntemleri, endoskopik araçlar ya da mikro cerrahi ile küçük bir açıklıktan büyük bir alana hakim oluyoruz. Özellikle iki sistem daha çok kullanılmaktadır. Mikroskop ve endoskop tek tek ya da ikisi birlikte kullanılabilmektedir. Özellikle kafa kaidesi tümörlerinde; burun ya da ağız boşluğundan girerek beynin ön ve orta kısımlarına ulaşma imkanı var. Tüm bu imkanlar daha kısa süreli hastanede kalış, daha düşük risk gibi avantajlar sağlar. Hedef daima yüksek ölçüde tümör çıkarmak; yani tümörü olabildiğince totale yakın çıkarmak ve riski en azda tutacak bir cerrahi girişim seçmek olmalıdır. Bu dengeyi sağlamak önemlidir.

BEYİN TÜMÖRLERİ BİTKİSEL İLAÇLARLA TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ?

“Beyin kanserleri için sadece bitkilerle tedavi sağlanamayacağı çok açıktır. Bu konuda nöroonkoloji, radyoonkoloji ya da medikal onkoloji ile uğraşan biz hekimlere de rol düşüyor. Bu tür konular da tıbbi bir perspektif ile kontrol altına alınmalıdır. Beyin tümörleri için öncelikle hekim yönlendirmesiyle ilaç, cerrahi, ışın gibi tıbbi tedaviler yapılmalıdır. Daha sonra bitki tedavileri için ilgili hekimden tavsiye alınabilir. Hekimlerin bu konuda hastalarını yönlendirmeleri gerekir.”