Cerrahların Sağ-Sol Hataları

Esra Kazancıbaşı İle Sağlık

Muayenehanesinin kapısından çıktığınız andan itibaren sizinle ilgili önemli ayrıntıları unutan cerrahlar vardır. Sağ elinizi mi sol elinizi mi karpal tünel sendromu nedeniyle ameliyat edecektir? Aynı seansta tetik parmağınızı da düzeltecek midir?

Annemin el bileğindeki sinir sıkışması nedeniyle gittiğimiz ortopedi uzmanında bu hafıza problemini ne yazık ki yaşadık. Ameliyat günü geldiğinde doktor, son muayenede söylediklerinin tümünü unutmuştu. İki el bileğinde de karpal tünel sendromu olan annem için “Hangi elini öncelikle ameliyat edecektik?” diye bana sormuştu. Üstelik karpal tünel ameliyatı sırasında tetik parmağını da düzelteceği tamamen zihninden uçup gitmişti.

AMELİYAT YERİNİ İŞARETLEMEK…

Aslında böyle durumlarda hastalara ve hasta yakınlarına düşen bir sorumluluk var. Hekime, hemşirelere ameliyat öncesinde vücudun hangi tarafında, hangi organa, hangi ameliyatın yapılacağı konusunda yeniden bir anımsatma yapmak. Hatta, ameliyat edilecek bölgeyi işaretlemek. Örneğin karpal tünel ve tetik parmak operasyonunun yapılacağı ele ve parmağa renkli bir ip takmak ya da kalemle işaretlemek. Batıdaki hastanelerde yaygın bir uygulama olan ameliyat yerini işaretlemek ne yazık ki Türkiye’de pek başvurulan bir yöntem değil.

Evet, biliyorum. Çoğu hekim hastaların, hasta yakınlarının ameliyat sürecine böylesine katılımından pek hoşlanmaz. Siz onlara bakmayın. İşi sağlama alın. Yoksa, yanlış tarafı ameliyat edilen mağdur hastalardan biri olabilirsiniz.

YANLIŞ TARAFA YANLIŞ AMELİYAT…

Amerika’da yapılan araştırmaya göre ameliyatlardaki her 100 tıbbi hatadan 10’u cerrahi müdahale yapılacak bölgenin sağ-sol olarak karıştırılmasından kaynaklanıyor. Yanlış taraf ameliyatlarında ortopedi, genel cerrahi ve nöroşirürji ilk üç sırada yer alıyor.

Türkiye’de yanlış ameliyatlar, sağ-sol karıştırılması gibi konularda istatistiki bilgiler yok. Ancak hastanelerdeki yığılmalar, hastaya ayrılan sürelerin yetersizliği gibi faktörler dikkate alındığında ortaya çıkabilecek oranlar göz korkutuyor. Çok maziye gitmeye gerek yok. Daha birkaç yıl önce katarakt ameliyatı olması gereken bir hastanın rahminin alındığı, tümörlü böbrek yerine diğer taraftaki sağlam böbreğin çıkartıldığı haberleri medyada yer aldı. Bunlar gazetelerde, televizyonlarda yer alan yanlış tarafa yanlış cerrahi haberlerinden yalnızca birkaçı.

Doğru cerrahı bulduğunuza ne kadar emin olsanız da, ameliyathanede anestezi almadan önce, ne operasyonu geçireceğiniz üzerine ameliyathane ekibiyle konuşmanızda, hatırlatma yapmanızda fayda var. Sonuçta söz konusu olan sizin sağlığınız.

Esra Kazancıbaşı Öztekin

sagligimicin@gmail.com

Not: Bu yazı 25 Aralık  2016 tarihinde Yenibirlik Gazetesinde yayımlandı.