Çocuklarda Obezitenin Nedenleri

Günümüzde yüksek kalorili ve fast food beslenme tarzı, hızlı yemek yeme, hareketsiz yaşam ve gece yatmadan önce yemek yeme gibi alışkanlıklar dengesiz beslenmeye ve dolayısıyla obeziteye davetiye çıkarıyor. Özellikle çocukların çok miktarda şekerli, yağlı, hazır gıda tüketimini obeziteyi tetikliyor. Liv Hospital Çocuk Gastroenteroloji ve Beslenme Uzmanı Prof. Dr. Ender Pehlivanoğlu çocuklarda obeziteyi önlemenin yollarını anlattı.

İnsan vücuduna giren enerji ile kişinin günlük aktiviteleri ile harcadığı enerji miktarının arasındaki orantısızlık obezitenin temel nedenidir. Vücuda giren enerji yeterince yakılamazsa yağ olarak depolanır. Bu da beraberinde obeziteyi getirir. Buna paralel olarak hareketsiz yaşam tarzı, şehirleşme, yüksek miktarda kalori içeren yiyeceklerin tüketimi de obeziteye zemin hazırlar.

PEK ÇOK SAĞLIK SORUNUNA NEDEN OLUR

Obezite; kalp damar hastalıkları, iskelet sistemi sorunları, kanser türleri, sindirim sistemi hastalıkları, eklem bozuklukları, psikolojik problemler, astım ve solunum rahatsızlıkları gibi pek çok sağlık sorununa neden olur. Metabolik sendrom ve diyabet şişman bireylerin önemli bir kısmında yaş ilerledikçe kaçınılmaz olarak ortaya çıkar.

OBEZİTENİN TEMELİ ÇOCUKLUK ÇAĞINDA ATILIR

Her yıl dünyada 2.6 milyon kişi obeziteden dolayı hayatını kaybediyor. Türkiye’de yüzde 30 oranında olan şişmanlık ve obezitenin görülme sıklığı her geçen gün endişe verici düzeyde artış gösteriyor.

Risk faktörleri nelerdir?

• Yaş
• Cinsiyet
• Eğitim düzeyi
• Sosyokültürel faktörler
• Gelir durumu
• Genetik faktörler
• Psikolojik sorunlar
• Sigara – alkol kullanımı
• Kortizon içeren ilaçlar

OBEZİTEYİ ÖNLEMENİN YOLLARI

• Şişman anne babanın çocuklarının da şişman olma riski oldukça yüksektir. Obezitede genetik faktörler büyük rol oynar. Obezite ile mücadeleye çocuklu çağından itibaren başlamak gerekir.
• Bebeklerin dengeli beslenmelerine önem verilmeli, anne sütü döneminden ek besinlere geçtikçe sebze, meyve ve sağlıklı tahıllar yedirilmeli, hazır gıdalardan uzak tutulmalıdır.
• Anneler çocuklarının bol yemek yemesinden mutlu olsalar da, şişmanlığın zayıflık kadar tehlikeli olduğunun farkında olmalıdır. Bu nedenle düşük kalorili yemekleri tercih ederek obeziteyi önleyebilirler.
• Sadece çocuğun değil, ailenin yaşam tarzını değiştirerek, yürüyüş ve sporla zenginleştirilmiş günlük aktivitelerin artırılması zorunludur.
• Gazlı içecekler ve işlenmiş gıdalardan uzak durmalı bol su tüketmeye özen gösterilmelidir.
• Diyet ve özel beslenme programları ile verilen kilolar davranış değişikliği sağlanmadığı sürece kalıcı olamayacaktır. Bu nedenle şişman bireylere psikolojik destek yararlı olur.
• İlaç tedavisi ve sadece morbid (aşırı) obezlere uygulanması gereken cerrahi yöntemler, maliyeti ve yan etkileri olan çözümlerdir.
• Sağlıklı gebelik, sağlıklı doğum, anne sütü ile geçirilen bebeklik dönemi, doğal beslenme şeklinin ve hareketli yaşamın benimsendiği bir aile kültürü içinde büyüyen çocuk ve gençler, şişmanlık ve obezitenin doğuracağı risklerden uzak yaşayacaklardır.