Çocuklarda Öfke Kontrolü

Öfke çocuğun kendini ifade etmek için kullandığı yöntemlerden biridir. Baş edilmesi zor olan bu durum genellikle güç gösterisi ya da çocuğun butun isteklerini yerine getirmek şeklinde kontrol altına alınmaya çalışılır. Aslında diğer duygulardan çok da farkı olmayan bu durum çocuğun içinde bulunduğu durum için yardım arayışıdır.

Temel ihtiyaçları karşılanan, güvenli ebeveyn-çocuk ilişkisinde öfkenin daha az olduğu ve kolay çözüldüğünü görmekteyiz. Çevresel nedenler, ebeveyn tutumlarınında öfke kriterlerine neden olabilmektedir. Alttan almak, isteklerine koşulsuz evet demek, sadece ağlamasın diye kriz anlarının ebeveyn tarafından sonlandırılması aslında bu davranışların artmasına neden olmaktadır.

Öfkenin aslında her yaş döneminde yaşanılabilir olunacağı unutulmamalıdır. Çocuk gelişiminde belirli dönemlerde özellikle 0-2 yaş dömenide sıklıkla görmekteyiz. İfade edememenin getirdiği sakıntı öfke krizlerine neden olabilir. Sınır öğretilmeside başka bir öfke krizi nedeni olabilir. Genellikle ebeveynler bu dönemde nasıl davranmalarını bilemezler. Uygun çözümü oluşturamayan ebeveyn krizlerin tekrarına davetiye çıkartır. Sakin, kontrollü ve onu anlamaya çalışıyor olduğunu göstermek ilk olumlu adım olacaktır. Bütün çözümlerde olduğu gibi herkesin sorumlulukları olduğu unutulmamalıdır.

Öfke krizlerinin altında bir çok neden olabilir. Yeterli ilgiyi alamamak ihtiyaçların zamanında ve yeterince karşılanmaması, kaygı, kıskançlık gibi nedenlerde sıklıkla karşılaşılır. Nedeni anlıyor olmak çözümü de kolaylaştıracaktır. Ebeveynin kendi davranışlarını da gözden geçirmesi gerekebilir.

Çocukların yaratıcı aktivitelerinin olması, sporla ilgilenmeleri olumsuz duygu ve davranışlarının ifadesi için uygun bir yöntem olacaktır. Ebeveyn olarak tahammülünün hızlı tükendiğini, krizlerin arttığını ve şiddetlendiğini hissediyorsanız mutlaka bireysel yardım alın. Çocuklara öfke nöbetlerinin altarnatifi olan duygu ve düşüncelerini ifade etme yöntemleri öğretilebilmektedir.

Daha kolay anlaşılabileceği bir yöntemi bütün çocuklar kullanmak ister. Bazı durumlarda öfke yaratan konu önemsiz ya da konuşulamaz bir noktada olabilir. Uygun yer ve zamanı belirleyerek konuyu en başından değerlendirmekte fayda vardır.

Pedagog Güzide Soyak
Amerikan Hastanesi Pediatri Bölümü
www.amerikanhastanesi.com.tr