Çocuklarda Pilor Stenozu

“Pilor stenozu” nedir? Neden olur?

Pilor, midenin hemen çıkışında bulunan, öğütülmüş besinlerin mideden oniki parmak barsağına geçişini kontrol eden kasa verilen isimdir. Stenoz ise latince bir kelimedir ve darlık anlamına gelmektedir. Bu durumda pilor stenozu, midenin hemen çıkışında bir darlık olduğunu belirtmektedir. Pilor kanalını oluşturan kas tabakasının aşırı gelişip, mide çıkışında daralmaya sebeb olmasıyla kendini gösteren bu hastalığın sebebi belli değildir. Ortalama 300-900 canlı doğumda bir görülürken, sıklıkla ilk çocukta gözlendiği ve erkek çocuklarda dört kat daha fazla olduğu belirtilmektedir.

Çocuğumda pilor stenozu olduğu nasıl anlaşılır?

Pilor stenozu kasın yavaş yavaş gelişmesiyle, kendisini sıklıkla 3-5 haftalıkken belli eder. Mide çıkışındaki darlığa bağlı olarak her beslenme sonrasında fışkırır tarzda, mide içeriği ihtiva eden kusmalarla kendisini gösterir. Safralı yeşil kusmalar olması durumunda bu tanıdan uzaklaşılır. Kas tabakasındaki genişleme gittikçe artacağı için, daralma da zamanla artacak ve kusmalar da şiddetlenecektir. Beslenmenin hemen sonrasında çocuk tüm aldığı besini kusacağı için açlıkla tekrardan beslenmek için memeye saldıracaktır.

Tanı nasıl konulur?

Biraz önce bahsedilen şikayetlerle getirilen bebekte, gelişmiş olan kas kütlesinin oluşturduğu, zeytini anımsatan kitle göbeğin hemen üzerinde, karaciğer altında doktor tarafından fizik muayene ile hissedilebilir. Sadece kitlenin hissedilebilmesi, ailenin anlattığı şikayetler ile birleştirilerek tanı koymak için yeterliyse de, emin olunamadığı durumlarda karın ultrasonografisi veya kontrast bir madde yutturularak çekilen mide filmlerinden de yardım alınabilinir.

Tanı konulduktan sonra ne yapılmalıdır?

Pilor stenozunun tedavisi cerrahidir. Alınacak kan tetkikleriyle çocuğun su kaybı ve kandaki elektrolit bozuklukları saptanıp, damardan verilecek sıvılarla mümkün olduğu kadar düzeltilir ve ameliyata alınır. Bu aşamalarda çocuğunuzun burnunda midesine giden minik bir hortum, kolunda ise serumun gideceği damar yolu açılmış olacaktır.

Ameliyat öncesi hazırlık ve ameliyat nasıl olacak?

Pilor stenozunda yapılan ameliyat, anormal olarak gelişmiş olan pilor kas kütlesinin kesilmesidir ve bu teknik, cerrahi tıp tarihinde bulunduğundan beri hiçbir değişiklik yapılmadan kullanılan tek yöntem olma özelliğindedir. Pilor kası kesildikten sonra aralanır ve mide çıkışındaki darlık açılır. Ek bir dikiş yada malzeme kullanılmaz. Operasyon ortalama 30 dakika sürer. Bebeğinizin karnında 2-3 cm`lik, kendiliğinden emilebilir dikişlerle içeriden kapatılmış bir ameliyat kesisi mevcut olacaktır.

Ameliyattan sonra neler olacak, bakımını nasıl yapacağım?

Bebeğiniz derlenme odasında yarım saat kadar bekletildikten sonra, pediatri servisindeki odasına alınacaktır. Altı ile on iki saat arasında geçen bir dinlenme süresinden sonra azar azar önce şekerli su, ardından da miktarları yavaşça artırılarak anne sütü ile beslenecektir. Beslenme miktarları çok yavaş artırılmalı, kusma olursa panik olmadan sadece beslenmede bir adım geri atılmalıdır. Ağızdan beslenmesi yeterli seviyeye ulaştıktan sonra (24-48 saat) evinize gidebileceksiniz. Ameliyat sonrası ilk gün olan ağrı için parasetamol içeren bir fitil yeterli olacaktır. Taburcu olduktan sonra yapacağınız tek şey, 5 gün sonra kontrole gelinceye kadar pansumanınızı temiz ve kuru tutmaktan ibarettir. Bebeğiniz kaybettiklerini toparlamak için ilk günler daha sık emmek isteyecek, daha sonra bu sıklık yavaşça düzene girecektir. Bu aşamalarda beslenme sonrası gaz çıkarma işlemini daha bir özenle yapmanız gerekecektir.

Ne zaman doktorumu aramalıyım?

Pilor stenozunun tekrar etme olasılığı yüzde 1`den azdır. Ancak yine de hala fışkırır tarzda sürekli kusmaları olması paracetamole rağmen düşmeyen yüksek ateş; ameliyat bölgesinden aktif kanama, şişlik, kızarıklık, nefes almada güçlük durumlarında doktorunuzu aramanız gerekmektedir
Kesinlikle unutmamak gerekir ki, her çocuk kendisine özgüdür ve sizin çocuğunuzun durumu burada yazan genel bilgilerle farklılık gösterebilir. Her zaman çocuğunuzun durumu hakkında doktorunuzdan ayrıntılı bilgi isteyiniz.

Kaynak: Amerikan Hastanesi web sitesi (www.amerikanhastanesi.org.tr)