Çocuklarda Yazın Görülen Hastalıklar

Çocuklarda yazın daha sık rastlanan rahatsızlıklar nelerdir? Yaz ishalleri neden çocuklarda çok görülür? Özellikle havuz kaynaklı ishaller nasıl olur? Aileler çocuklarını havuza gönderirken havuz temizliği ile ilgili nelere dikkat etmeliler? Arı sokmasında yapılan ilk yardım yanlışları nelerdir? Doğru ilk yardım nasıl yapılır? Böcek ısırıkları ve kene yapışmalarında neler yapmak gerekir? İdrar yolu enfeksiyonu hangi belirtilere neden olur? Çocukları idrar yolu enfeksiyonlarından korumak için ne yapmak gerekir? Çocuklar nasıl güneşlenmeli? Güneşin zararlı etkilerinden korunmak için neler yapılmalı?

Çocuk Hastalıkları Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Hatice Bulut çocuklarda yazın sık görülen ishal, idrar yolu enfeksiyonları, böcek ve kene ısırıklarıyla ilgili merak edilenleri anlattı.

. Çocuklarda yazın daha sık rastlanan rahatsızlıklar nelerdir?
‘‘Çocuklarda en sık yaz ishalleri görülür. Bunlar genelde havuzlar veya bulaşıcı başka hastalıklar nedeniyle olabilir. Bir başka sık görülen hastalık ise idrar yolu enfeksiyonlarıdır. Bunun dışında yaz döneminde yine solunum yolu enfeksiyonları görülür. Aileler arı sokmaları, böcek sokmaları hatta kene ısırıkları gibi sıkıntılarla da karşılaşabilir. Ayrıca çocukların ne kadar süre güneşte kalabileceği ve güneşin yan etkileri gibi konular da aileleri yaz aylarında sıkıntıya sokan konulardır.’’

Yrd. Doç. Dr. Hatice Bulut

‘‘HAVUZUN KLORLANMA DERECESİNE MUTLAKA BAKILMALI’’

. Yaz ishalleri neden çocuklarda çok görülür? Özellikle havuz kaynaklı ishaller nasıl olur?
‘‘Havuzlarda virüs, mantar ve bakteriyel açıdan risk etmenleri olabilir. Bu nedenle havuz temizliğine çok dikkat edilmelidir. Özellikle havuzların klorlama derecesine mutlaka bakılmalıdır. Az klorlanmış bir havuz sağlık açısından sorun yaratabileceği gibi; çok klorlanmış bir havuz da gözlerde kızarma yanma gibi sorunlara sebep olabilir. Bunun haricinde mantar hastalıkları da önemlidir. Çocuklar bu nedenle özellikle ıslak mayoyla çok durmamalı, havuza girmeden önce ve çıktıktan sonra duş almalıdırlar.

Havuzlar dışında virüs ishalleri de kışın olduğu gibi yazın da görülebilmektedir. Çocuklar böyle durumlarda bulantı, kusma ve baş ağrısı gibi şikayetlerle acile getirilmektedir. Aileler belirtileri kesici ilaçlar kullanmadan önce gerekli kontrolleri yaptırmalıdır. Öncelikle çocuklarda su ve tuz dengesine bakılmalıdır. Bunu anlamak için eğer ufak bir bebek veya süt çocuğu ise bıngıldağı kontrol edilebilir. Normalde kemikle aynı hizada olması gerekir. Eğer su kaybı varsa, bıngıldakta birazcık çökme olabilir. Özellikle ishallere bağlı, gözyaşı olmaması ve göz küreleri çökmesi görülebilir. Ağız ve burunda kurumanın dışında cildin de elastikiyetinin azalması aileler tarafından anlaşılabilir. En çok korkulan durum su kaybının olması ve onun yerine konmamasıdır. O nedenle çocuklara bol bol su içirmek ailelere düşen bir görevdir. Çocuğun canı istemese bile anne devamlı gayret göstererek azar azar da olsa o suyu vermeye çalışmalıdır. Çocuğun kusuyor olması buna engel oluşturmaz. Komposto, ayran, yoğurt gibi besinler de bu anlamda çok önerilen besinlerdir. Meyve püreleri ve kefir tüketimi önemlidir. Aileler çocuklarını olabildiğince yağsız ve sakin beslemeye çalışmalıdırlar.’’

. Aileler çocuklarını havuza gönderirken havuz temizliği ile ilgili nelere dikkat etmeliler?

‘‘Müesseselerin mikrobiyolojik kültürlerini görmeliler. Serbest klor ve bağlı klor miktarları önemlidir. Herkes bu konuda bilgi sahibi olamayabilir ama en azından çocuğun sorununa göre yaklaşmak çok önemlidir. Örneğin kültürleri görülen havuz gayet temiz, filtrelemesi güzel ve devir daimi iyidir ama çocukta mesela bir kulak sorunu vardır. Ona göre bir önlem alınarak havuz kullanılmalıdır. Bone ve gözlük kullanımı da çok önemlidir.’’

 ARI SOKMASINDA İLK YARDIM YANLIŞLARI

. Arı sokmasında yapılan ilk yardım yanlışları nelerdir? Doğru ilk yardım nasıl yapılıyor?
‘‘Arının soktuğu yerde iğnesi varsa bu çıkartılmalıdır. Çünkü iğnenin ucundaki bölgede vücutta reaksiyona yol açacak kimyasal maddeler devamlı salgılanır ve salgılandığı müddetçe o bölgede kızarıklık, şişlik ve ağrı devam eder. Eğer çocukta alerjik bir bünye varsa bu bulgular sadece lokal kalmaz. Örneğin ses kısıklığı, nefes almada güçlük gibi ciddi reaksiyonlar oluşabilir. Hatta anafilaksi denilen ölüme yol açan durumlar bile olabilir. En büyük hatalardan biri iğneyi cımbızla çekmeye çalışmaktır. Cımbız onu daha da içeri itebilir. Eğer ucu dışarıda ise cımbız gibi bir aparat kullanılabilir. Ama daha çok, sert bir kartonla hafifçe dışarıya doğru itilerek arının iğnesi çıkartılmalıdır. Daha sonra sabunlu suyla o bölge yıkanmalı ve elde mevcut ise herhangi bir iyotlu solüsyonla temizliği sağlanmalıdır. Yine elde varsa ağrı kesici şurup ve ateş düşürücü verilebilir. Eğer şişlik artar ve çocuğun şikayetleri farklı yönde ilerlerse, hızlıca bir sağlık kuruluşuna gitmek gerekir.’’

‘‘KENE, BÜTÜNLÜĞÜ KORUNARAK  ÇIKARTILMALI’’

. Böcek ısırıkları ve kene yapışmalarında neler yapmak gerekir?
‘‘Böcek ve sinek ısırıkları bazı çocuklarda fazla reaksiyona yol açabilir. Ama genelde antihistaminik ve antialerjik bazı kremler sürüldüğünde fazla bir problem olmaz. Kırım kongo kanamalı ateşine yol açan etken, bir virüstür ve keneler bu virüsün bir taşıyıcısıdır. Genelde kedi ve köpeklerin üzerinde olan keneler bu korkulan kırım kongo kanamalı ateşine sebep olan keneler değildir. Yine de çocuğun üzerinde herhangi bir kene görülürse bütünlüğü korunarak çıkartılmalıdır. Bu çok önemlidir. En doğrusu bir uzmanın yapmasıdır. Ama çıkartıldığında da öldürülüp kenara atılmamalı; kavanoz içinde sağlık kuruluşuna teslim edilmelidir.’’

İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARINDAN KORUMA…

. İdrar yolu enfeksiyonu hangi belirtilere neden olur? Çocukları idrar yolu enfeksiyonlarından korumak için ne yapmak gerekir?
‘‘Anatomik yapıdan dolayı idrar yolu enfeksiyonlarına kız çocuklarında daha sık rastlanır. Bu noktada tuvalet temizliği çok çok önemlidir. Çocuklara tuvalet eğitimi verilirken mutlaka önden arkaya temizlik yapılması gerektiği öğretilmelidir. Yani makattan öne doğru değil ön taraftan arkaya doğru temizlenmelidir. Yine havuz temizliği çok büyük bir etkendir. Bunun dışında belirtileri çok açık olmayan bir rahatsızlıktır. Genellikle karın ağrısı ve ateş yapar. Hekime gidildiğinde çok basit bir idrar tahliliyle idrar yolu enfeksiyonu tanısı konulur.’’

ÇOCUKLAR NASIL GÜNEŞLENMELİ?

. Çocuklar nasıl güneşlenmeli? Güneşin zararlı etkilerinden korunmak için neler yapılmalı?
‘‘Özellikle çocuklar saat 11.00-15.00 arası yani güneş ışınlarının tehlikeli olabileceği dönemlerde uzun süreli güneşte kalmamalılar. Koruma faktörlerinin çok fazla olduğu güneş kremlerini kullanmak gerekir. Koruma kremi güneşe çıkılmadan 30 dakika önce sürülmelidir. Eğer uzun süre kalınacaksa iki saatte bir güneş kremi tekrarlanmalıdır. D vitamini için, güneş kremi sürmeden güneşin tehlikeli olmadığı zamanlarda, yarım saatlik bir güneşlenme yeterli olacaktır.’’