Çölyak Hastalığı

Ortalama 140 kişide bir görülen, hem yetişkinlerde hem de çocuklarda oluşan Çölyak hastalığına, özellikle kadınlarda rastlanıyor. Her yıl Mayıs ayında Çölyak hastalığına karşı farkındalığı arttırmak amacıyla, bir dizi etkinlik düzenleniyor.

Çölyak hastalığı farkındalığını arttırmak amacıyla, her yıl mayıs ayında bir dizi etkinlik düzenleniyor. ABD’de faaliyet gösteren Ulusal Çölyak Farkındalığı Kuruluşu (NFCA) tarafından düzenlenen etkinliklerle dünyada ‘Çölyak Hastalığına’ dikkat çekiliyor. Mayıs Ayının ‘Dünya Çölyak Hastalığı Farkındalık Ayı’ olduğuna dikkat çeken Alerji ve İmmünoloji Uzmanı Doç. Dr. Akgül Akpınarlı Antony, Çölyak hastalığının, ince bağırsağın gluten adlı proteine karşı, ömür boyu süren ve kronikleşen alerji ve hassasiyet durumu olduğunu söyledi.

ÇÖLYAK BİR BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ HASTALIĞIDIR

Savunma (Bağışıklık) sisteminin asıl görevinin, enfeksiyonlar ile savaşmak olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Akgül Akpınarlı Antony bağışıklık sistemi hakkında şöyle konuştu: ‘Bağışıklık sisteminin görevi, çevremizde maruz kaldığımız, yediğimiz içtiğimiz şeyler için de tolerans geliştirmek, vücudumuzun aşırı tepkilerinden korumaktır. Çölyak hastalığının, ince bağırsağın gluten adlı proteine karşı, ömür boyu süren ve kronikleşen alerji ve hassasiyet durumudur.  Çölyak hastalığında başlıca arpa, buğday ve çavdarda bulunan glüten denilen bir protein karşı bir aşırı tepki verme ve glüteni tolere edememe durumu vardır.  Alınan gıdalar, ince bağırsakta bileşenlerine ayrıştırılıp bağırsak mukozası üzerinden kana karışır. Vücudumuzun yeterince gıda alabilmesi, ince bağırsakta çok sayıda bulunan ve VİLLUS çıkıntıları olarak adlandırılan kıvrımlar tarafından sağlanır. Çölyak  Hastaları glutenli yiyecekler tükettiklerinde bağırsak mukozasında alerji nedeniyle villus çıkıntıları ve kıvrımları tahrip olarak azalır ve küçülürler. Böylece bağırsak yüzölçümü gittikçe azalır ve alınan gıdalar emilemez hale gelir. Sonuçta beslenme yetersizliği, arkasından da hastalık belirtileri ortaya çıkar.’

ÇÖLYAK HASTALIĞI SİNSİ GELİŞEBİLİR

Doç. Dr. Antony; Çölyak hastalığı olan kişilerde bazen bulguların, sinsi seyredebildiğini ve araya giren enfeksiyonlar, stres, doğum, gebelik, ameliyat gibi nedenlerle tetiklenebildiğini söyledi. Çölyak hastalığı bulgularının daha çok sindirim sistemi bulgularıyla yapıldığını söyleyerek şöyle konuştu: ‘Sindirim sistemi bulguları: bulantı, kusma karın ağrısı, karında şişlik, kronik ishal, kabızlık, aşırı gazlı olma, kakanın çok pis kokulu ve yağlı olması. Çocuklarda özellikle besinlerin yeterince emilememesi sonucu yetersiz beslenme bulguları olarak karsımıza çıkabilir ve bulgular: büyüme ve gelişme geriliği, büyümenin yavaş olması ve boy kısalığı, kilo kaybetme, huzursuzluk ve mood değişikliği, pubertenin gecikmesi, dişlerde kalıcı mine tabakasında lekeler şeklinde görülür.  Diğer sistem bulgularında ise kansızlık, demir, folik asit ve B12 eksikliği, eklem ve kemik ağrısı, depresyon ve anksiyete, ciltle kaşıntılı bazen içi su toplayan döküntüler, halsizlik, yorgunluk, ağız içinde tekrar eden yaralar, infertilite, tekrar eden düşükler, adet düzensizlikleri, sara nöbetleri, ellerde ve ayaklarda uyuşma ve güçsüzlük, kemik erimesi, osteoporoz, baş ağrısı görülür. ’

Doç. Dr. Antony, Çölyak hastalığında tanıda kan tetkiklerinin, ince bağırsak biyopsilerinin ve glütensiz diyete dramatik cevabın oldukça yardımcı olduğunu sözlerine ekledi.