Çölyak Hastalığında Beslenme Nasıl Olmalı?

Buğday, arpa, çavdar ve yulafta bulunan ve “gluten” adı verilen bir cins proteine karşı ince bağırsakta gelişen aşırı duyarlılık olan Çölyak hastalığı, cinsiyet ve yaş fark etmeksizin ortaya çıkabiliyor.

Bodrum Amerikan Hastanesi Gastroenteroloji ve Hepatoloji Uzmanı Dr.Emin Yekta Kişioğlu, en sık rastlanan genetik hastalıklardan biri olan Çölyak hastalığında tedavinin “ömür boyu glutensiz beslenme” olduğunu söyledi.

Hastalık hakkında bilgi veren Uzm. Dr. Kişioğlu, “Çölyak hastalığı buğday, arpa, çavdar ve yulafta bulunan ve ‘gluten’ adı verilen bir cins proteine karşı ince bağırsakta gelişen aşırı immün reaksiyondur. Bu reaksiyon sonucu ince bağırsak dokusunda değişiklikler olur ve gıdalar yeterince emilemez. Bu hastalığa neyin sebep olduğu ve niçin bazı insanların daha fazla immün reaksiyon verdiği henüz bilinmemektedir. Kuzey Avrupa’da sık görülmesi genetik faktörlerin önemli olduğunu gösteriyor. Çölyak hastalığı olma riski ile bağışıklık sistemini etkileyen genlerin ilişkisi vardır. Hastalık her yaşta ortaya çıkabilir ve cinsiyet farkı yoktur,” ifadelerini kullandı.

GENETİK KÖKENLİ BİR HASTALIK

Çölyak hastalığının belirtilerinin farklılık gösterdiğini kaydeden Uzm. Dr. Kişioğlu;

“Belirtiler değişiklik gösterir. Hafif vakalarda hiçbir yakınma olmayabilir, bazı kan tetkiklerinden (demir eksikliği) şüphelenilerek tanıya gidilir. Daha ileri vakalarda ishal, kilo kaybı, gaz, kemik erimesi gibi belirtiler olur. Çölyak hastalığında şeker hastalığı, hipotiroidi, eklem ağrısı, depresyon, bazı cilt ve karaciğer rahatsızlıkları olan kişilere daha sık rastlanır.

Hastalığın sebebi belli olmadığı için önlenmesi de söz konusu değildir. Ancak belirtiler ortaya çıkmadan yakalanan vakalarda, beslenme önerileriyle yakınmaların ortaya çıkması önlenebilir. Çölyak hastalarının birinci derece akrabalarında hastalık araştırılmalıdır. Belirtilerden veya kan tahlillerinden şüphelenilen hastalarda bazı antikor testleri ve ince bağırsak biyopsisi tanı koydurur. Antikor testleri çölyak hastalarının %90’ından fazlasında bulunur ve çölyak olmayanlarda çok nadir saptanır. İnce bağırsak biyopsisi ise endoskopiyle ince bağırsaktan alınır. Bu işlem sakinleştiriciyle yapıldığı için hastalar hiçbir sıkıntı çekmezler” diye konuştu.

TEDAVİDE DİYET YETERLİ OLUYOR

Çölyak hastalığının tedavisi için ilaç kullanmaya gerek olmadığının altını çizen Uzm. Dr. Emin Yekta Kişioğlu şöyle devam etti:

“Tedavide diyet yeterlidir. Herhangi bir ilaca gerek yoktur. Çölyak hastaları çok sıkı bir şekilde ve kesinlikle glutensiz beslenmelidirler. Bu diyet ömür boyu olmalıdır. Buğday, arpa, çavdar ve yulaf unu içeren hiçbir besin tüketilmemelidir. Bunların yerine mısır, patates, pirinç veya soya unu ile ekmek, pasta vb. yapılabilir. Ayrıca birçok hazır gıdada gluten içeren katkı maddeleri olabilir, hastaların bunlara dikkat etmesi gerekir.”