Depremde İlk Yardım Nasıl Olmalı?

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer'in katılımıyla ülke genelindeki okullarda eş zamanlı deprem tatbikatı yapıldı. Deprem tatbikatın yaklaşık 14 milyon öğrencinin ve 1 milyon öğretmenin katılımıyla ülke genelindeki tüm okullarda eş zamanlı düzenlendi.

Tatbikatın ardından konuşan İçişleri Bakanı Soylu, Türkiye'nin afet bölgesi olduğunu söyledi. Son dönemlerde deprem ve diğer afetlerle karşı karşıya kalındığını belirten Bakan Soylu, 2019 ve 2020'nin afetlere hazırlık, 2021'in ise afet eğitim yılı ilan edildiğini, bu kapsamda 56 milyon kişiye ulaşıldığını bildirdi.

Bu tatbikat, deprem anında ilk yardım nasıl olmalı sorusunu akıllara getirdi. Acıbadem Kadıköy Hastanesi Acil Servis Sorumlu Hekimi Dr. Ufuk Akyol bu konuda önemli bilgiler verdi. Deprem gibi afetlerde yaralıya ilk müdahale büyük önem taşıyor. Böyle acil durumlarda doğru müdahale için ilk yardımı iyi bilmek gerekiyor. Aksi takdirde hayat kurtaracağım derken yapılan yanlışlık, geri dönülemez hatalara neden oluyor.

Acıbadem Kadıköy Hastanesi Acil Servis Sorumlu Hekimi Dr. Ufuk Akyol, şu bilgileri verdi.

Öncelikle şu gerçeği kabul etmeliyiz. Ülkemiz topraklarının yüzde 95`i deprem kuşağı üzerinde. Uzmanların söylediğine göre, her 9 ayda bir topraklarımız üzerinde bir bölgede 6 ve üzerinde şiddette deprem oluyor. Dolayısıyla hem kendimiz hem de sevdiklerimiz için depreme karşı hazırlıklı olmak zorundayız.  Herkesin bir deprem afet planı olması gerekiyor. Evinizi güvenli hale getirmek, deprem sırasında ne yapmanız gerektiğini bilmek, deprem çantası hazırlamak herkesin görevi olmalı. Zaten uzmanlar tarafından sürekli hatırlatılan bir gerçek bu.

DOĞRU İLK YARDIM HAYAT KURTARIR

Tüm bunlarla beraber ilkyardım tekniklerini bilmenin de hayat kurtaracağını unutmamak gerekiyor.  Deprem sonrası profesyonel yardım gelene kadar geçen zaman insan yaşamı için çok önemli. “Altın saatler”  denilen bu zaman diliminde temel ilkyardım uygulamaları büyük önem kazanıyor. Deprem sonrasında ilkyardım noktasında iki temel konu var: Kanamalar ve kırık -çıkık- ezilmeler.

İLK YARDIM ÖNCESİ

• Sakin olun
• Pratik olmaya çalışın
• Çevredeki kişileri organize edin ve onlardan yararlanın

YARALININ BİLİNÇ DURUMUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ

• Sözlü uyarın
• Hafifçe omzuna dokunarak  “İyi misiniz? diye sorun
• Bebeklerde ayağın tabanına hafifçe vurarak uyarın

SOLUNUMUN DEĞERLENDİRİLMESİ

Özellikle bilinç kaybı olanlarda, dil geri kaçarak solunum yolu tıkanması mümkün.

Havanın akciğerlere ulaşabilmesi için hava yolu açıklığı sağlanmalı.

DOLAŞIMIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Şah damarından 3 parmakla 5 saniye süre ile nabız almaya çalışın.

KANAMALARDA İLKYARDIM

Kanın herhangi bir nedenle damar dışına çıkmasına kanama deniyor. Kanamalar her zaman tehlikelidir. Halsizlik, şok ve ölümle sonuçlanabilir. İç ve/veya dış kanama biçiminde olabilir.

DIŞ KANAMALARDA İLKYARDIM

• Kanayan yer üzerine temiz bir bezle bastırın, bandaj ile sararak basınç uygulayın.
• Kanama durmazsa ikinci bir bez konarak basınç artırın
• Kanayan bölge yukarı kaldırın
• Yabancı cismi çıkartmaya çalışmayın
• Yabancı cismi sabitlemek için kalın pansuman malzemesi kullanın

İÇ KANAMALARDA İLK YARDIM

• İç kanama şüphesi olanlarda yaşamsal bulguları kontrol edin
• Asla yiyecek içecek vermeyin

KIRIKLARDA İLK YARDIM

• Yaralıyı hareket ettirmeyin
• Kol etkilenmişse yüzük, saat, vb. eşyaları çıkartın.
• Kırık şüphesi olan bölgeyi sert malzemelerle yakındaki eklemleri de içine alarak şekilde tespit edin. Varsa önce yara üzerini kapatın.
• Kol ve bacakları yukarı tutun
• Kırık bölgede sık aralıklarla nabzın, derinin rengi ve ısısını kontrol edin.

BURKULMADA İLK YARDIM

• Sıkıştırıcı bir bandajla burkulan eklemi belirleyin
• Şişliği azaltmak için bölgeyi yukarı kaldırın
• Hareket ettirmeyin

ÇIKIKTA İLK YARDIM

• Eklemi aynen bulunduğu gibi saptayın
• Çıkığı yerine oturtmaya çalışmayın
• Yaralıya ağızdan hiçbir şey vermeyin
• Bölgede nabız, deri rengi ve ısıyı kontrol edin

HASTA/ YARALI TAŞINMASINDA GENEL KURALLAR NELERDİR?

• Hasta / yaralı taşınmasında ilkyardımcı kendi sağlığını riske sokmamalı.
• Hasta / yaralıya yakın mesafede çalışılmalı.
• Daha uzun ve kuvvetli kas grupları kullanılmalı.
• Sırtın gerginliğini korumak için dizler ve kalçalar bükülmeli (Omurilik yaralanmaları riskini azaltıyor).
• Yerden destek alacak şekilde her iki ayağı da kullanarak biri diğerinden biraz öne yerleştirilmeli.
• Kalkarken, ağırlığı kalça kaslarına vererek dizler en uygun biçimde doğrultulmalı.
• Baş her zaman düz tutulmalı homojen ve düzgün bir şekilde hareket ettirilmeli.
• Yavaş ve düzgün adımlarla yürümek gerekiyor.
• Ağırlık kaldırırken karın muntazam tutulup kalçayı kasmak gerekiyor.
• Omuzlar, leğen kemiği ve omurilik hizasında tutulmalı.
• Yön değiştirirken ani dönme ve bükülmelerden kaçınılmalı.
• Hasta / yaralı mümkün olduğunca az hareket ettirilmeli.
• Hasta / yaralılar baş-boyun-gövde ekseni esas alınarak en az altı destek noktasından kavranmalı.
• Hasta yaralı taşımak mükemmel bir ekip çalışması gerektirdiğini unutmayın.
• Tüm hareketleri yönlendirecek sorumlu bir kişi seçin ve hareketler için komut vermesini sağlayın (Dikkat, kaldırıyoruz vb.).

DEPREM ÇANTASI SETİNDE NELER OLMALI?

• Battaniye,
• Pilleriyle radyo,
• Pilleriyle fener,
• Çok amaçlı çakı,
• Düdük,
• Kalem,
• Not Defteri
• İlkyardım çantası
• Kişisel, reçeteli ilaçlar (örneğin, kalp, damar, tansiyon, şeker ve hormon ilaçları.)
• Bir kat giysi,
• Bir miktar para,
• Su
• Enerji veren yiyecekler,
• İçinde önemli telefon numaralarının, iletişime geçilecek kişilerin bilgilerinin,önemli evrakların fotokopilerinin bulunduğu su geçirmeyen bir dosya,
• Çocuklar, yaşlılar, engelliler ve ev hayvanları için özel malzemeler.
Her 6 ayda bir DEPREM ÇANTASI Seti’ndeki pilleri, reçeteli ilaçları, su ve yiyeceği tazeleriyle değiştirin. Bu işlem yaz-kış saati uygulamasında saatlerin yeniden düzenlendiği hafta sonlarında yapabilirsiniz.