Dikişsiz Kornea Nakli

Kornea, gözün dışarıya açılan penceresidir. Ortalama yarım milimetre kalınlığındaki bu saydam doku göz bebeği ve iris tabakasının önünde yer alır. Temel görevi ışık ve görüntünün gözün merceğine oradan da içeride retina tabakasına aktarılmasına yardımcı olmaktır.

. Kornea nakli kimlere yapılır?
Hastalıklı veya hasarlı kornea dokusu bulanıklaşır, ödemlenir (şişer) veya incelerek düzgün mimarı yapısını kaybedebilir. Bu durum kornea tabakasından geçen ışığı etkiler ve bulanık, sisli bir görüntü oluşmasına neden olur.

Korneadaki bulanıklık veya incelme görmeyi azaltıyor ve hasta gözlüklerinden veya kontakt lenslerinden fayda görmüyorsa; ya da korneadaki ödem gözde ağrıya neden oluyorsa kornea nakli yapılır. Bu ameliyatta tüm göz değil, yalnızca gözün en dışındaki ve ortalama yarım milimetre kalınlığında olan saydam doku değiştirilmektedir.

. Nakil için kornea dokusu nereden bulunur?
Siz ve doktorunuz kornea nakli ameliyatına karar verdiğinizde, isminiz kornea bankasına bildirilir ve bekleme listesine alınırsınız.

Bağışlanan kornea dokuları göz bankaları tarafından yeterli hücre sayısı, doku kalitesi ve şeffaflık açısından değerlendirilirken; hepatit, HIV gibi testlerle bulaşıcı hastalıklar yönünden taranır.

. Dikişsiz kornea nakli kimlere yapılır?
Kornea nakli gerektiren hastalıkların çoğunda, korneanın sadece belli bir katmanı hasar görür. Dikişsiz kornea naklinde  (DSEK) sadece hasarlı iç hücre tabakası değiştirilir.

Endotel hücre tabakası, korneanın en iç katmanıdır. Bu hücrelerin en önemli görevi, net bir görüş için korneayı saydam tutmaktır. Bazı genetik hastalıklarda ve endotel hücrelerin hasar gördüğü göz ameliyatları sonrasında kornea ödemi gelişir. Dikişsiz kornea naklinin en sık uygulandığı hasta grubu; başarısız geçmiş katarakt ameliyatı sonrası kornea ödemi gelişen hastalardır.

Bu hastalarda ameliyat sonrası istenilen ve beklenilen iyi görme seviyesine ulaşılamaz. Kornea bulanık ve hafif gri bir görünüm alır. Kornea ödeminin ilerlemesiyle gözde batma, ağrı ve kızarıklık artar.

. Dikişsiz kornea naklinin tam kat (dikişli) kornea naklinden farkı nedir?
Tüm kornea nakil ameliyatları bir ameliyat mikroskobu yardımıyla, steril koşullarda yapılmaktadır. Kornea dokusu haricinde ameliyatta kullanılacak ekipman ve teknoloji yapılan nakil tekniğine göre farklılıklar göstermektedir.

Tam kat kornea nakillerinde hasarlı veya bulanık kornea dokusu çıkartıldıktan sonra, donör kornea dokusu göze dikişlerle sabitlenir. Bu dikişler yara iyileşmesine paralel olarak ameliyatttan 6 ay sonra tek tek alınır. Ameliyattan hemen sonra eskisine göre daha iyi bir görme olmasına rağmen, en iyi görme 6 ay – 1 sene sonra, astigmat yaratan dikişlerin alınarak uygun gözlük veya kontakt lens verilmesi sonrası elde edilir. Bazı dikişler gözününün durumuna bağlı olarak kalıcı olabilir.

Dikişsiz kornea naklinde ise vericiden alınan kornea dokusu mikrokeratom adı verilen cihazlarla katmanlarına ayrılır. Hastadan hasarlı endotel tabakası çıkartılır ve verici korneası 3.5 mm’lik bir kesiden göz içerisine yerlerştirilir.

Greftin sabitlenmesinde göz içine enjekte edilen kücük bir hava baloncuğundan da yararlanılmaktadır. Sadece cerrahi giriş yerine, 1 hafta sonra alınmak üzere dikiş konulmaktadır. Ameliyattan birkaç gün sonra görme hedeflenen seviyeye gelir.

Doç. Dr. Barış Sönmez
Memorial Göz Merkezi Bölüm Başkanı
www.memorial.com.tr
www.barissonmez.com