Diş Implantları

Ağızdaki eksik dişleri tamamlamak için çekilen dişlerin yerine cerrahi bir işlemle yerleştirilen diş köklerinin yerini alan vida sistemine  ‘diş implantı’ veya ‘dental implant’ adı verilir.  Günümüzde diş implantları dünyada kemik dostu olarak bilinen titanyumdan üretilmektedirler. Titanyum,  kemik ile hücresel düzeyde özel bir bağ oluşturarak biyolojik dokulara kolayca uyum sağlar. Hastalırımızın implantlar konusunda bize en sık yönelttikleri sorular ve yanıtları aşağıda yer alıyor:

. Diş implantını vücudum kabul eder mi?

“İmplantlar titanyumdan üretilmişlerdir. Vücudun normalde yabancı maddelere karşı geliştirdiği iltihabi veya alerjik reaksiyonlar titanyum için gerçekleşmez. Dolayısıyla vücudumuz titanyumdan üretilen implantı reddetmez. Fakat diş implantı operasyonunun  yüzde100 başarılı olacağını söylemekte doğru olmaz. Cerrahi işlem sonrası gelişen bir enfeksiyon veya ağız bakımının iyi olmaması implantın kaybına yol açabilir. Bu yüzden implantın başarısını yüzde 98- yüzde 99 olarak nitelendiriyoruz.”

. Diş implantının ömrü ne kadardır?

“İmplantın ömrü için bir süre vermek doğru değildir. Nasıl ki, doğal bir dişin ağızda kalması kişinin ağız diş bakımına ve genetik özelliklerine bağlı ise, diş implantı da benzer faktörlerden etkilenecektir. Amacımız hastaların implantlarını ömür boyunca kullanmalarıdır. Eğer iyi bir ağız ve diş bakımı sağlanır, gerekli dönemlerde ağız içi kontroller yapılırsa implant uzunca bir süre ağızda kalacaktır. “

. Diş implantı operasyonu zor ve ağrılı bir işlem midir?

“Bu operasyon yeterli kemik miktarı ve yoğunluğu olan vakalarda oldukça kısa süren bir işlemdir. İşlem esnasında ameliyat yapılacak bölge lokal anestezi yapılarak uyuşturulur. Tedavi esnasında hasta herhangi bir ağrı hissetmez. İşlem bittikten sonrada hastaya gerekli antibiyotik, ağrı kesici ve ağız gargaraları önerilir.”

. Diş implantı yaptırmak istiyorum ama işlem ameliyat gerektirdiği için korkuyorum. Bana ne önerebilirsiniz?

“İmplant operasyonu sedasyon veya genel anestezi altında da yapılabilir. Özellikle bu işlemden korkan ve endişe duyan hastalarda bu iki yoldan biri tercih edilir. Sedasyonda hastanın eli veya kolu üzerinden açılan damar yolu vasıtasıyla hastaya rahatlatıcı ve sakinleştirici ilaçlar verilir. Sedasyon hipertansiyon olan hastalarda da tercih edilebilen bir yöntemdir. İşlem esnasında hastanın bilinci açıktır ve hastayla kooperasyon kurulabilir. Genel anestezide ise hastaya anestezik gazlar verilerek narkoz hali sağlanır. İşlem bitince hasta uyandırılarak dinlemesi için ayrı bir odaya alınır.”

DİYABET HASTALIĞINDA İMPLANT YAPILABİLİR Mİ?

. Diş implantı herkese yapılabilir mi?

“Yeterli kemik miktarı olan ve kemik yoğunluğu iyi olan herkese implant yapılabilir. Tabii ki, hastanın genel sağlık durumunda da bu işleme engel bir hastalığı olmaması önemlidir. Kemik yapımını engelleyen bazı kemik hastalıklarında implant yapılması uygun değildir. Bunun yanı sıra diyabet hastalığı da dikkat edilmesi gereken hastalıklardan biridir. Ama eğer diyabet kontrol altındaysa, bu tip hastalara diş implantı yapılmasında sakınca yoktur.  Aynı zamanda rutin kortizon kullananlarda kemik yapısında bozulmalar veya enfeksiyona yatkınlık olduğu için dikkatli davranılmalı, ihtiyaç duyulursa hastanın doktoruyla konsültasyon yapılması gerekmektedir.”

. Ağzımda hiç diş yok. Kaç implant yapılması lazım?

“Eğer sabit bir protez yani takılıp çıkarılamayan bir protez yapılmasını istiyorsanız üst çeneye en az 6 adet,  alt çeneye ise yine en az 6 adet implant yapılması gerekir. Eğer hastamız hareketli bir protez kullanıyor ise ve protezin konuşurken veya yemek yerken oynamasından şikayetçi ise her bir çeneye 2 veya 4 diş implantı yapılır. Kullanılan protez yine takıp çıkarılabilir fakat implantlardan destek aldığı için ağızda oynama yapmayacaktır.”

. Yapılacak implant sayısını neye göre belirliyorsunuz?

“İmplant sayısı eksik olan diş sayısı ile ilişkilidir. Eğer sadece bir dişiniz eksik ise 1 implant yeterlidir. Ama eğer üç dişiniz eksik ise her dişinizin yerine bir tane implant yapılabileceği gibi, iki implant yapılıp, üç dişli bir köprü bu iki implantın üzerine takılabilir.”

. Çene kemiğim yeterli miktarda değilse implant yapılamaz mı?

Çene kemiğinde yetersizlik olan vakalarda suni kemik tozları kullanılarak kemik miktarı artırılabilir. Eğer kemik çok inceyse o zaman kemik tozları yeterli gelmez. Bu durumda da ağız içinde donör saha olarak isimlendirdiğimiz kemik alanlarından kemik alınarak, yani hastanın kendi kemiğini alıp implant yapacağımız bölgeye transfer ederek orada kemik miktarında artma sağlarız. Aynı zamanda kemik yüksekliğinin yetersiz olduğu vakalarda distraksiyon yöntemi ile kemik uzatılarak yeni kemik kazanılır. Son yıllarda oldukça revaçta olan bu yöntem her vakaya uygulanamadığı gibi, hasta kooperasyonunun üst safhada olması gereken bir tekniktir. Çünkü bu uygulamada kemik eksikliğinin olduğu bölgeye yerleştirilen bir cihazın, her gün hasta tarafından aktive edilmesi gerekir. Ayrıca bu cihazın varlığı sebebiyle bazı hastalar rahatsızlık rapor etmişlerdir. Kemik arttırma işlemleri implant uygulaması ile beraber aynı seansta yapılabileceği gibi, kemiğin çok yetersiz olduğu durumlarda önce kemik miktarını arttırıp, bundan  6 ay sonrada implant uygulaması şeklinde de yapılması gerekebilir.

UYGULAMA AŞAMALARI

. Diş implantı uygulamasının aşamaları nelerdir?

“Diş implantlarının uygulanması için iki yöntem vardır. Birinci yöntemde diş çekilir çekilmez aynı seansta implant uygulanır. Bu yönteme immediyat uygulama denir. İkinci yöntemde ise diş çekildikten sonra yara yerinin iyileşmesi beklenir ve 1-2 ay sonra implant uygulaması gerçekleştirilir. Her iki yöntemin birbirine göre avantaj ve dezavantajları bulunmaktadır. Birinci yöntemde bekleme süresi kısa iken,  ikinci yöntemin başarısı daha yüksek olduğunu vurgulamak gerekir. İmplantın kemikle kaynaşmasına osseointegrasyon denir. Başarılı bir osseointegrasyon için implant yapıldıktan sonra  3-6 ay beklemek gerekmektedir. Yeni üretilen implantlarda bekleme süresi 8 haftaya kadar azalmıştır. Operasyondan bir hafta sonra hasta dikişlerinin alınması ve kontrol için tekrardan çağrılır.”

. Diş implantının kemikle kaynaşması için bekleme döneminde dişsiz mi kalmam gerekir?

“Eğer diş kaybı ön bölgede ise ve implantta ön bölgeye, yani kesici dişler bölgesine yapıldı ise kişinin estetik görüntüsünü sağlamak için geçici bir diş ilgili bölgeye yapılabilir. Geçici yapılan dişler ya takılıp çıkartabilen bir protez şeklinde veya yandaki dişlere yapıştırılabilen şekilde yapılmaktadır. Bazen yerleştirilen implantında üzerine basit geçici bir diş takılabilir. Fakat bu durum infeksiyona açık bir ortam yaratabileceği gibi, hastanında kesinlikle  bu dişi ile ısırma fonksiyonunu yapmaması gerekir.  Eğer implant çiğneme kuvvetlerinin daha fazla olduğu arka dişlerin bulunduğu bölgeye yerleştirildiyse  bu bölgeye geçici diş yapılması çok tercih edilmez. Çünkü yapılan geçici dişler çiğneme ve ısırma kuvvetlerine karşı dirençsiz oldukları için kolayca deforme olup yerinden oynayabilir veya kırılabilirler.  Eğer tam dişsiz bir çeneye implant yapıldı ise, hastanın ağzındaki ameliyat yarası iyileşene kadar hiç protezini takmaması, ondan sonrada kemikle kaynaşma döneminde de implantların üzerine baskı gelmemesi için olabildiği kadar az takması ve sert yiyecekleri çiğnememesi önerilir. “

SİGARA TİRYAKİLERİNE İMPLANT ÖNERİLMİYOR

. Sigara içenler implant yaptırabilirler mi?

“Sigara dişlerin etrafındaki sert dokulara zarar verip diş ve dişeti problemlerine sebep olmaktadır. Dişlerin etrafındaki kemiği eriten sigara, diş implantlarının da etrafında bulunan kemik erimelerine yol açabilir. Diş implantı ameliyatı sonrası hastaların 1 hafta sigara içmemesi önerilmektedir. Kemikle kaynaşma dönemi bittikten sonrada hasta ne kadar az sigara içerse, implantlarda o kadar uzun süre ağızda kalır. Sigara içmekten hiç vazgeçemeyen veya günde 1-2 paket sigara içen kişilere implant uygulanması çok tavsiye edilmez.”

. Diş implantı pahalı bir işlem midir?

“İmplant tedavisinin esas maliyeti kullanılan malzemeden kaynaklanmaktadır. Son yıllarda artan bir uygulama olan diş implantları  giderek ucuzlamıştır. Günümüzde ise köprü veya kron uygulamalarından biraz daha pahalıdır. Fakat implant uygulaması başarılı olduğu takdirde uzun ömürlü bir uygulama olacağı düşünülürse zaman içinde bu pahalılığını unutturmaktadır. Unutulmamalıdır ki implant uygulamaları diğer dişlere zarar vermeyen, sağlıklı ve daha ideal sonuçların elde edildiği bir tedavi yöntemidir.”

. İmplant uygulamasının avantajları nelerdir?

“Diş eksikliği kişinin konuşmasını ve gülmesini engelleyen bir durumdur. İmplant uygulaması ile hasta kendisini sosyal çevresinden uzaklaşmasını sağlayan durumdan kurtulmuş olur. İmplant uygulamasının diğer alternatif tedavisi olan köprü veya kron adını verdiğimiz kaplama dişlerdir. Diş eksikliğinin olduğu bölgede, boşluğun önündeki ve arkasındaki dişlerin kesilip küçültülmesi ile o bölgeye köprü yapılabilir. Bu işlem küçültülen sağlam dişlerin ömrünü kısaltmaktadır. İmplant uygulaması sadece diş eksikliğinin olduğu bölgeye yapıldığı için yandaki komşu dişlere herhangi bir zarar vermez. Eğer implant takıp çıkarılabilen bir proteze destek olarak yerleştiriliyor ise protezin ağızda oynaması engellenmiş olur. Ayrıca diş çekimi yapıldıktan sonra o bölgede fizyolojik bir kemik erimesi başlar. Ama eğer diş boşluğunun olduğu bölgeye implant uygulanırsa kemik erimesi önemli ölçüde engellenmiş olur.”

. İmplant sonrası ağız bakımı nasıl olmalıdır?

“İmplantlar özel bir bakım gerektirmemektedir. Doğal dişlere yaptığımız bakımın aynısını implantlara yapmamız yeterlidir. Bunun için günde en az iki sefer diş fırçalamak, en az bir kere diş ipi kullanarak diş aralarını temizlemek ve ağız duşlarını kullanmak yeterli olacaktr. Bunların yanı sıra yine diş aralarını temizlemek için kullanılan ara yüz fırçaları ile köprü altlarını temizlemek için özel üretilen diş iplerinden faydalanabilinir. Bakımı yapılmayan implantlar etrafında oluşan diş taşları diş eti iltihabına neden olarak kemik erimelerine yol açabilir. Bu duruma eğer geç kalınmadan müdahale edilirse hem ağızda kötü koku oluşturan dişeti iltihabı önlenir hemde implanta bir zarar gelmeden durum kontrol altına alınmış olur. “

. Bu operasyonu kimlerin yapması uygundur?

“Diş implantı operasyonu cerrahi bir işlemdir ve her dişhekiminin yapabileceği bir işlem değildir. İşlemin yapılacağı bölgenin anatomisinin iyi bilinmesi ve doktorun hangi cerrahi tekniği nasıl kullanacağı bilmesi gerekir. Bu operasyonu yapabilecek kişilerin mutlaka gerekli eğitimi almış olmaları gerekmektedir. Bu eğitim dişhekimliği fakültelerinin Ağız-Diş-Çene Hastalıkları ve Cerrahisi Anabilim Dalı’nda veya Oral İmplantoloji Anabilim Dalı’nda 4-5 yıl süren doktora eğitimleri esnasında verilmektedir.  “

Yrd. Doç. Dr. Ahmet Hamdi Arslan
Yeditepe Üniversitesi, Dişhekimliği Fakültesi
Ağız-Diş-Çene Hastalıkları ve Cerrahisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi