Diyabet Cinselliği Nasıl Etkiler?

Cinselliği olumsuz şekilde etkileyen ve cinsel probleme yol açan diyabet yani şeker hastalığı, erkeklerde; cinsel isteksizlik, sertleşme problemi, boşalma bozuklukları olarak kendini gösteriyor.

Kadınlarda ise vajinal enfeksiyon ve vajen kuruluğunun yanı sıra şeker hastalığının yarattığı estetik sorunlar da psikolojik olarak cinsel isteksizliğe yol açıyor.

Sağlığım İçin Herşey Com, Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi Üroloji Klinik Şefi Doç. Dr. Ahmet Yaser Müslümanoğlu ve Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi Üroloji Kliniği uzmanlarından Op. Dr. Ünsal Özkuvancı’ya diyabet ve cinsellik konusunda merak edilen tüm soruları yöneltti.
İşte; diyabetin cinselliği ne yönde etkilediğinden erkekte ve kadında yol açtığı problemlere, bu problemlerin tedavisinden tedavinin yan etkilerine, erkekte sertleşme sorunundan kadında vajinal kayganlığın giderilmesine kadar pekçok sorunun yanıtı…

“CİNSEL BOZUKLUĞA YOL AÇIYOR”

. Diyabet hastalığı, cinselliği etkiliyor mu, hem erkek hem de kadın hastalar açısından cinsel güçte bir azalma ya da isteksizlik veya başka bir sorun yaşanması söz konusu mu?
“Diyabet hastalığı hem erkeklerde hem de kadınlarda cinsel fonksiyonları ve cinsel performansı önemli derecede etkilemektedir. Her iki cinsiyette de bir çok cinsel bozukluğa neden olmaktadır.”

. Diyabet, erkek cinselliğini nasıl etkiliyor, hangi sorunlara yol açıyor?
“Diyabet damar ve sinir yapılarını etkileyerek erkeklerde cinsel sorunlara yol açabilmektedir. Bunu şu şekilde basit olarak açıklayabiliriz: Diyabet nasıl ki kalp damarlarını etkiliyor ve o hastada iskemik kalp hastalığı şeklinde kalp hastalığı ortaya çıkıyorsa; aynı mantıkla penil bölge damarlarını da etkileyerek cinsel sorunlara yol açabilmektedir.
Bu cinsel sorunlar arasında cinsel isteksizlik (libido azalması), sertleşme problemleri (erektil disfonksiyon) ve  boşalma bozukluklarını (ejekulasyon bozuklukları) sayabiliriz.”

“SERTLEŞME SORUNU SIK GÖRÜLÜR”

. Diyabetik erkekler, tıp dilinde erektil disfonksiyon veya impotans denilen sertleşme sorunu yaşıyor mu, bu sorunun gelişmesinde diyabetin yanı sıra başka faktörler de etkili oluyor mu?
“Diyabetik hastalarda sertleşme problemi (erektil disfonksiyon) sıklıkla görülebilmektedir. Yapılan çalışmalarda diyabetik erkeklerin yüzde 26- 35’inde sertleşme sorunu gelişebileceği sonucu çıkmıştır. Özellikle uzun süreli ve iyi tedavi görmemiş diyabet hastalarında bu oran daha da artmaktadır. Genel anlamda sertleşme problemine  neden olan faktörleri yaşlılık,  bedensel ve  psikolojik olarak 3 grupta inceleyebiliriz.  

Bedensel faktörler:
1- Şeker hastalığı (en önemli ve en sık neden)
2- Yüksek tansiyon
3- Sigara, alkol kullanımı ve uyuşturucu madde kullanımı
4- Bir takım ilaçlar (bazı hormonal ilaçlar, bazı tansiyon ve kalp ilaçları)
5- Kalp damar hastalıkları ( geçirilmiş kalp krizi, kalp kapak hastalıkları, belden aşağı bölgedeki damarsal yapıların bir takım hastalıkları)
6- Kan ile ilgili hastalıklar ( kan kanseri, lenf kanseri, kansızlık)
7- Sinir sistemi hastalıkları ( beyin damar hastalıkları, geçirilmiş inme,  parkinson hastalığı)
8- Karaciğer hastalıkları (karaciğer yetmezliği)
9- Böbrek hastalıkları (böbrek yetmezliği ve dializ tedavisi)
10- Hormonal bozukluklar (tiroid bezi hastalıkları, hipofiz bezi hastalıkları, adrenal bez hastalıkları)
11- Geçirilmiş bazı ameliyatlar (mesane kanseri ve sinir korunmasız yapılan  prostat kanseri ameliyatları, penil bölgede yapılan  bir takım  ameilyatlar)
12- Kemoterapi ve radyoterapi gibi tedaviler (özellikle cilsel bölgeyi de içine alacak şekilde uygulanması gereken radyoterapi tedavisi)
13- Genital bölgeye alınmış travmalar

Psikolojik faktörler:
1- Depresyon hastalığı
2- Anksiyete hastalığı
3- Şizofren , paranoya gibi hastalıkların içerisinde psikotik hastalık grubundaki bir çok psikiatrik durum
4- Aşırı stres
5- Geçirilmiş psikolojik travma (post travmatik stres bozukluğu dediğimiz hastalık)
6- Kişinin sosyo- kültürel durumu (Örneğin: baskıcı, dışa kapalı, sosyal ilişkileri zayıf bir aile içerisinde yetiştirilmiş olma vb.)      
Diyabetli hasta grubunda beraberinde yukarda saydığımız faktörlerden biri ya da bir kaçı olması durumunda sertleşme problemi daha sık ve daha şiddetli görülebilmektedir.  Böyle ikincil faktörün oduğu durumlarda diyabet harici bu ikincil faktör üzerinde de itina ile durulmalı ve çözüme kavuşturulmaya çalışılmalıdır.”

. Diyabetiklerde sertleşme sorunu yaşanma sıklığı nedir,  sık görülmesinin nedenleri nelerdir?
“Diyabetik hastalarda yüzde 26-35 arasında sertleşme sorunu görülmektedir. Diyabetik hastalarda diyabetik olmayanlara göre sertleşme sorunu görülme sıklığı 3 kat artmaktadır.

Diyabet hastalığının erken yaşta ortaya çıkması, seker düzeninin iyi sağlanamaması diyabetli hastalarda sertleşme problemi ortaya çıkmasını artıran en önemli etkenlerdir. Ayrıca bu grup hastalarda, üçüncü bölümde sıraladığımız faktörlerin artmasına paralel olarak da sertleşme problemi görülme sıklığı artacaktır.”

. Diyabetiklerde sertleşme sorunu organik olabileceği gibi psikolojik de olabiliyor mu?
“Psikolojik bir çok hastalıklar normal populasyonda olduğu gibi diyabet hastalarında da sertleşme problemine yol açabilmekte ya da mevcut sertleşme problemini daha da artırabilmekedir. Diyabet hastalığı olan hastalarda depresyon, anksiyete başta olmak üzere çeşitli psikiatrik bozukluklar normal populasyona göre daha sık görülmektedir. Bu şekilde diyabet hastalığının yanında psikolojik faktörden biri ya da birkaçı olması durumunda sertleşme problemi tedavisi oldukça zorlaşmakta ve daha uzun zaman almaktadır. Bu nedenle diyabetli hastalarımızda böyle ikincil bir psikiatrik bozukluk da varsa psikiatri uzmanından yardım istenmesinde oldukça yarar vardır.”

“BİR ÇOK TEDAVİ ŞEKLİ MEVCUT”

. Diyabetli erkeklerin sertleşme sorununun tedavisi var mı, hangi tedavi yöntemleri uygulanıyor?
“Bu durumda birçok tedavi modelimiz mevcut. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz
1-İlaç tedavisi
2-Penis vakum cihazları (negatif basınçta kanın peniste göllenmesini sağlamakta)
3-Penis içine enjeksiyon tedavileri
4-Cerrahi tedaviler (penis damarları ile ilgili ameliyatlar ve penil protez takılması
5-Psikoseksüel tedaviler (daha çok psikolojik nedenler ön planda ise)

Sertleşme probleminin şiddetine, hastanın beklentisine, sosyokültürel durumuna, tedaviye uyum sağlayıp sağlamayacağı göre hastalarımıza bu saydığımız 5 tedaviden birisini öneririz. Örneğin: hastamızda şiddetli derecede sertleşme problemi var ancak  ilaç ve enjeksiyon gibi tedavilerden fayda görmemiş ise hastanın sosyokültürel durumu da değerlendirilerek ameliyat tedavisini öneririz.  Ya da değerlendirmeler sonucunca haff derecede sertleşme problemi var ise uygun olan hastalarımızı ilaçlarla tedavi edebiliriz.”

. Tedavinin yan etkileri var mı?
“Tibbi uygulamalarda her tedavinin az ya da çok yan etkisi olabileceği gerçeği burada da geçerlidir. Vereceğimiz bir takım ilaçlar başağrısı , hazımsızlık, yüzde kızarıklık, karın ve sırt ağrıları, tansiyon düşüklüğü, çarpıntı gibi yan etkilere yol açabilmektedir.

Enjeksiyon tedavilerinde ise enjeksiyon yapılan bölge ile ilgili istenmeyen etkiler ortaya çıkabilmektedir. Morarma, kızarıklık ya da hematom dediğimiz kan- pıhtı yumağı şeklinde  istenmeyen etkiler görülebilmektedir.

Operasyon ile ilgili istenmeyen etkiler arasında ise bizim en çok çekindğimiz yara bölgesi enfeksiyonudur. Diyabetik hastalarda zaten yara yeri iyileşmesinde problemler olduğundan operasyon sonrası yara yeri enfeksiyonu geliştiğinde oldukça sıkıntılı durumlar oluşmaktadır. Hatta böyle bir durum penil protez ameliyatı sonrasında oluştu ise enfeksiyonu kontrol altına alabilmek için ikinci bir ameliyatla protezi çıkarma işlemi bile yapmak zorunda kalabiliriz.”

“UYGUN TEDAVİLER YÜZ GÜLDÜRÜCÜ”

. Tedavi ile sertleşme sorununu ortadan kaldırmak mümkün olabiliyor mu?
“Sertleşme probleminin tamamen geçip geçmeyeceği hastadaki sertleşme probleminin hangi aşamada olduğuna, diyabet hastalığının kontrol altında olup olmamasına, hastada sertleşme problemini artıracak ikinci bir faktörün olup olmamasına bağlıdır. Uygun tedaviler ile bir çok hastamızda yüz güldürücü sonuçlar almaktayız. Ancak şeker düzeni kontrol altında olmayan, birden çok faktörün birlikte sertleşme problemine neden olduğu hastalarımızda nadiren de olsa tam olarak problemi çözemediğimiz olmaktadır.”

. Diyabet,  kadınların cinsel sağlığını nasıl etkiliyor?
“Diyabet kadın hastalarımızda da cinsel sağlığı olumsuz yönde etkilemektedir. Özellikle diyabet kontrolünün bozuk olduğu dönemlerde buna paralel olarak cinsel sorunlarda da artış görülmektedir.”

. Diyabet hastası kadınlar, cinsel sorunlarını dile getiriyorlar mı ya da sorunlarının diyabetten kaynaklanabileceğinin farkındalar mı?
“Toplumumuzda genel olarak bu tür problemlerden hekime bahsetme konusunda bir takım çekinceler ne yazık ki olmaktadır. Bu da hastalığın erken teşhisi konusunda sıkıntı oluşturmaktadır. Diyabetli hasta grubumuzda da bu durum farkedilmektedir. Sadece kadın hastalarımızda değil erkek hastalarımız içinde de  diabetin yanında cinsellikle ilgili ciddi problemi olup da yıllarca hekime basvuru yapmadığına tanık olduğumuz olmaktadır.Tabii ki toplumumuz daha fazla bilinçlendikçe bu durumlar iyice azalacaktır.

Bu tür problemi olup okuyan, araştıran, bilinçli olan hastalarımız bunun diyabet hastalığından kaynaklanableceğini farkedip erken dönemde hekime başvuru yapabilmektedir.”

. Diyabetik kadınların yaşadıkları cinsel sorunlarda, diyabetin kadın vücudunda yarattığı fiziksel değişikliklerin de etkisi olabilir mi, sorunlar psikolojik midir?
“Diyabetin neden olduğu kilo artışı başta olmak üzere vücutta olan bir takım fiziksel değişikliklerin kadınların cinsel hayatında çeşitli olumsuzluklar oluşturduğunu söyleyebiliriz. Aynı zamanda diyabetli kadın hastalarımızda artmış psikolojik sorunlar da başta cinsel isteksizlik olmak üzere çeşitli sorunların oluşmasına neden olmaktadır.”

. Diyabetik kadınlarda en sık rastlanan cinsel sorunlar nelerdir?
“Diyabet hastalığının kadın cinsel sağlığı üzerindeki en önemli etkisi enfeksiyonlar nedeniyledir. Özellikle mantarların neden olduğu vajinal enfeksiyonlar nedeni ile akıntı, koku, kaşıntı ve cinsel ilişki sırasında ağrılar olabilmektedir. Diyabetin neden olabileceği başka bir problem de vajinal kuruluktur. Bu durumda ilişki sırasında vajinal ıslaklık tam olarak sağlanamayacağı için ağrı ve cinsel isteksizlik olacaktır. Ayrıca şeker düzeninin iyi gitmediği dönemlerde halsizlik, yorgunluk, uyku hali durumları başgöstereceğinden cinsel performansta azalma olacaktır.”

“KADINLARDA DA CİNSEL SORUN TEDAVİSİ MÜMKÜN”

. Diyabetik kadınların  yaşadığı cinsel sorunların tedavisi mümkün mü, hangi yöntemler uygulanmalı?
“Diyabetik bayanlarda cinsel sorunların tedavisi elbette mümkündür. Örneğin vajinal enfeksiyonların neden olduğu durumlarda ilaç (antibiotik)  tedavisi, vajinal kuruluk olduğu durumlarda çeşitli vajinal kayganlaştırıcılar, hormonal bozukluklar ile beraber olduğunda (özellikle menapozal dönemde)  çeşitli hormon ilaçları tedavi seçenekleri arasındadır.  Böyle durumlarda kadın hastalarımız, diabet ile ilgili kontrollerini aksatmamalı ve jinekoloji hekimlerimizin önerilerine tam olarak uymaları gerekir.”