Diyabetik Ayak

Hastalıkların teşhis ve tedavisinde kullanılan görüntüleme teknikleri diyabetik ayak sorunlarında da önemli yarar sağlıyor. Diyabet hastası kişilerde oluşan damarsal sorunların saptanmasında görüntüleme işlemlerinin çok önemli fonksiyonları bulunmaktadır.

Diyabetik ayak, diyabetli hastaların yaşamını kısıtlayan, riske eden ve hayat kalitesini düşüren çok önemli bir hastalıktır. Diyabetik ayak geliştiği anda altta yatan damar hastalıkları giderilirse, bu hastanın gerçekten yaşam kalitesine ve yaşam süresine çok ciddi katkılar sağlanır. Biz girişimsel radyoloji olarak öncelikle diyabetik ayak tanısı konmuş hastalarda damarların değerlendirmesini farklı tetkiklerle yapıyoruz. Bunların bir kısmı girişimsel, bir kısmı ise girişimsel olmayan tetkiklerdir. Örneğin ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi, MR gibi tekniklerle diyabetik ayak gelişen hastada altta yatan damarsal rahatsızlıkları görebiliyoruz. Diyabetik ayak gelişen hastalarda iyileşmeyen yaraların altında yatan nedenlerden biri de oraya giden kan akımının yetersizliğidir. Kan akımı sağlandığı zaman enfeksiyonun ve yaranın iyileşmesine de katkı sağlanmış olur. Bundan dolayı diyabetik ayak hastalarında mutlaka damarsal (vasküler) değerlendirme yapılması ve altta yatan darlık ve tıkanıklıkların da giderilmesi gerekir. Bu tür patolojiler eğer giderilmezse diyabetik ayak, hastanın yaşamını tehdit ederek vücuda yayılıyor. Kimi zaman iyileşmeyen ayaklarda kangrene yol açıyor. Kangren, hastayı ayakların kesilmesine kadar götürebiliyor. Tüm diyabetli hasta gruplarını dikkate alırsanız, yüzde 15’inde ayak problemleri vardır. Diyabetik ayak hastalarında hastaların yüzde 50’si tedavi edilebilir. Vasküler patoloji, darlık ve tıkanıklıklar değerlendirilirken biz bunları mutlaka bir damar cerrahı ile görüşüyoruz. Eğer olay büyükse belki cerrahi müdahale de gerekebilir. Ama daha uç damarlarda girişimsel radyolojinin işe yarayacağı noktalar vardır.

Diyabetli hastanın bir bütün olarak değerlendirilmesi gerekir. Bu tür hastalar bir multidisipliner yaklaşım içerisinde değerlendirilmelidir. Endokrinolog, plastik cerrah, ortopedist, enfeksiyon hastalıkları uzmanı, diyetisyen, nefrolog, diyabet konusunda eğitim almış hemşirenin de bulunduğu geniş bir kurul tarafından takip edilmesi gerekir. Böylece hastanın vasküler patolojisi tedavi edilme aşamasına geldiği zaman aynı zamanda kan şekeri düşürülebilir, sorunun altında yatan enfeksiyon giderilebilir ya da gereken küçük cerrahi yaklaşımlar planlanabilir. Bunlar içerisinde hastanın eğitimi, ayak bakımı,  ayakların korunması ve her türlü önlemlerin alınması da bizim tedavilerimizdeki başarıyı ve hastanın yaşam kalitesini arttıran yaklaşımlardır.

Doç. Dr. Mutlu Cihangiroğlu
Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Girişimsel Radyoloji Uzmanı
www.yeditepehastanesi.com.tr