Domuz Gribiyle İlgili Merak Edilenler

Şubat 22, 2021 - 17:42

Domuz gribi konusunda farklı görüşleri savunun uzmanlar var. Kimi mevsimsel gribin domuz gribinden daha önemli bir tehlike olduğunu vurgulayıp, domuz gribi aşısına şüpheyle bakıyor. Kimi de özellikle bu aşının gerekliliğini savunuyor. İşte bu karşıtlık halkın kafasının iyice karışmasına neden oluyor.

Domuz gribiyle ve domuz gribi aşısıyla ilgili farklı görüşleri bu dosyada topladık. Kendiniz analiz ederek, karara varmanız için. İşte “konuyla ilgili merak edilenler:

. Domuz gribi nedir?
Domuz gribi, A (H1N1) tipi virüsten kaynaklanan, insanlarda hastalığa yol açan viral bir hastalıktır. Hastalık ilk kez Meksika ve ABD’de görülmüş ve daha sonra birçok ülkeye yayılmıştır.

. Bu yeni H1N1 virüsü neden” domuz gribi olarak adlandırılmaktadır?
Bu virüse “ domuz gribi” denmesinin sebebi, domuzlar arasında görülen grip virüslerine çok benzediğinin gösterilmiş olmasıdır. Bu yeni virüs insan, domuz ve kuş virüslerinin bir karışımıdır.

. Domuz gribi (A/H1N1) virüsü bulaşıcı mıdır?
Domuz gribi A(H1N1) virüsü bulaşıcıdır ve insandan insana geçmektedir.

. Domuz gribinin (A/H1N1) belirtileri nelerdir?
Domuz gribinin belirtileri, insanlarda görülen grip belirtilerine benzerdir. Bunlar:
Ateş,
Öksürük,
Boğaz ağrısı,
Yaygın vücut ağrısı,
Baş ağrısı,
Üşüme ve
Yorgunluk
gibi belirtileri içermektedir. Bazı vakalarda kusma ve ishal de görülebilmektedir.

. Domuz gribi (A/H1N1) nasıl bulaşmaktadır?
Domuz gribinin de yine mevsimsel griple aynı şekilde yayıldığı düşünülmektedir. Grip virüsleri insandan insana öksürük ve hapşırma yoluyla bulaşmaktadır. Grip virüsü bulaşan bir yere dokunulduktan sonra, eller ağız ya da buruna götürüldüğünde de hastalık bulaşabilir.

. Sulardan domuz gribi (A/H1N1) virüsü bulaşabilir mi?
İçme, kullanma ve havuz sularıyla bulaşma gösterilmemiştir.

. Domuz gribini tedavi eden ilaçlar var mıdır?
Evet. Domuz gribinin tedavisi veya bu hastalıktan korunmak için doktor kontrolünde kullanılabilecek ilaçlar mevcuttur. Bu ilaçlar doktor tarafından önerilmedikçe, reçetesiz olarak kesinlikle kullanılmamalıdır.

. Hastalığa yakalanan kişiler ne kadar süreyle bulaştırıcıdır?
Kişiler, belirtilerin başlamasından bir gün öncesi ve 7 gün sonrasına kadar bulaştırıcıdırlar.

. Daha çok hangi yüzeyler bulaşma kaynağıdır?
Öksürük ve hapşırma yoluyla, hasta kişinin tükürük zerrecikleri havaya yayılarak sandalye, masa gibi yüzeylere bulaşabilir. Kişi virüsün bulaştığı bir yere dokunduktan sonra ellerini ağzına, gözlerine veya burnuna sürerse virüs bulaşabilir. Bu yüzeylerde virüsün ne kadar süreyle canlı kalabileceğini etkileyen ısı, nem oranı, yüzey niteliği gibi pek çok faktör söz konusudur. Hasta kişinin temasının olduğu bu yüzeylere dokunulmamalı, herhangi bir sebeple dokunulduysa eller yıkanmalıdır.

. Ev ve eşyaların temizliğinde nelere dikkat etmek gerekir?
Grip virüsünün yayılmasını önlemek için, yüzeylerin (masalar, kapı kolları, banyo yüzeyleri, mutfak tezgahı, oyuncaklar vb) günlük temizlikte kullanılan deterjanlarla temizlenmesi yeterlidir. Günlük kullandığımız temizlik maddeleri dışında klor, hidrojen peroksit, iyotlu antiseptikler ve alkol gibi bazı kimyasal maddeler de etkilidir.
Hastalara ait çarşaf, çamaşır, havlu ve kap kacağın ayrı olarak yıkanmasına gerek yoktur. Ancak, bu eşyalar yıkanmadan başkası tarafından kullanılmamalıdır. Bu çarşaflar mümkün olduğunca elle temas edilmeden taşınmalı ve yıkanmalıdır. Hastanın çarşafları, çamaşırları değiştirildikten sonra eller mutlaka sabunlu suyla yıkanmalıdır. Hastaya ait kap kacak ya bulaşık makinesinde ya da elde deterjan kullanılarak yıkanmalıdır.

. Domuz gribinden kendimi nasıl koruyabilirim?
Halen domuz gribinden koruyucu bir aşı bulunmamaktadır.
Aşağıdaki önlemleri alarak sadece gripten değil; grip gibi solunum yoluyla bulaşan tüm hastalıklardan kendinizi koruyabilirsiniz:
• Öksürme ve hapşırma sırasında ağzınızı ve burnunuzu bir mendil ile kapatınız. Mendilinizi kullandıktan sonra çöp sepetine atınız.
• Öksürdükten ve hapşırdıktan sonra ellerinizi bol sabun ve suyla yıkayınız. Alkol içeren el yıkama antiseptikleri de etkilidir.
• Kirli ellerinizle gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza dokunmayınız.
• Domuz gribine yakalanırsanız, belirtilerin başlamasından 7 gün sonrasına ya da belirtilerinizin tamamen geçmesinden bir gün sonrasına kadar evde istirahat ediniz.
• Hastalığın bulaşmaması için çevrenizdeki kişilerden uzak durunuz.
• Bulunduğunuz mekanı sık sık havalandırınız.

. Hastalıktan korunmak için ellerimi nasıl yıkamalıyım?
Ellerinizi 15-20 saniye süreyle su ve sabunla yıkamalısınız. Su ve sabuna ulaşamadığınız yerlerde alkol içeren el antiseptikleri kullanabilirsiniz. Şekillerle el yıkamayı görmek için tıklayınız.

. Hastalanırsam ne yapmalıyım?
Domuz gribi şüpheli bir kişi ile temastan sonraki 7 gün içinde kendinizde yukarıda sıralanan hastalık belirtileri olduğunu hissederseniz hemen bir doktora başvurmalısınız. Doktorunuz herhangi bir teste ya da tedaviye ihtiyacınızın olup olmadığına karar verecektir.
Eğer hastalandıysanız veya hastalık belirtilerini gösteriyorsanız evde istirahat ediniz ve çevrenizdeki kişilerden de onlara bulaştırmamak için uzak durunuz.

. Erişkinlerde acil müdahale gerektiren belirtiler nelerdir?
Zor nefes almak veya nefes darlığı
Bilinç bulanıklığı
Sık ve uzun süreli kusma

. Çocuklardaki acil müdahale gerektiren belirtiler nelerdir?
Hızlı veya zor nefes alma
Vücutta solgunluk ya da morarma
Beslenememe
Uyarılara cevapta azalma ve uykuya meyil
Huzursuzluk
Ateşle beraber döküntü görülmesi

Kaynak: Sağlık Bakanlığı web sitesi
(www.saglik.gov.tr)

2
Domuz Gribinde Bebeklerin Beslenmesi

. Bebeğimi korumak için ne yapabilirim?
Grip 2 yaşından küçük bebeklerde daha ağır seyredebilir. Bu nedenle bebeklerin korunmasına özellikle dikkat edilmelidir.
Ellerinizi bol su ve sabunla yıkamaya daha fazla önem veriniz. Bebeğinizi beslerken veya onunla ilgilenirken kesinlikle bebeğinizin yüzüne doğru öksürüp hapşırmayınız. Hasta iseniz mutlaka maske kullanınız ve bebekleri öpmeyiniz.

. Anne sütü bebekleri bu hastalıktan korur mu?
Anne sütünün bebekleri hastalıklardan koruyucu etkisi oldukça fazladır. Anne sütü bebeğin bağışıklık sistemini güçlendireceğinden gribin daha ağır seyretmesini de engelleyebilir.

. Grip olduğumu düşünüyorsam bebeğimi emzirmeyi sürdürmeli miyim?
Evet, emzirmeye devam etmelisiniz. Çünkü bağışıklık sisteminin gelişiminde anne sütü oldukça önemlidir. Emzirmek, bebeklerin hastalıklarla başa çıkabilmelerine de yardımcı olur.

. Hastayken bebeğimi emzirebilir miyim?
Hasta olsanız bile emzirmeyi kesmeyiniz. Bebekler en az 6 ay boyunca ek olarak su bile verilmeden anne sütü ile beslenmelidir. Eğer emziremeyecek kadar hastaysanız, pompa ile sütünüzü cam bir biberona sağıp bebeğinize verilmesini sağlayınız.

. Bebeğim hasta ise emzirmem doğru mudur?
Hasta olan bebeğiniz için yapabileceğiniz en faydalı şeylerden biri onu emzirmeye devam etmektir. Bebekler hasta oldukları zaman, daha çok sıvıya ihtiyaç duyarlar. Anne sütü diğer sıvı gıdalardan çok daha faydalıdır. Eğer bebeğiniz ememeyecek kadar hasta ise sütünüzü damlalık kullanarak vermeyi deneyiniz.

. Emzirirken antiviral grip ilacı almak doğru mudur?
Doktor tarafından tavsiye edilen antiviral grip ilacı kullanan anneler bebeklerini emzirmeye devam edebilirler.

Kaynak: Sağlık Bakanlığı web sitesi
(www.saglik.gov.tr)

3
KARŞI UZMAN GÖRÜŞÜ
Domuz gribi konusunda farklı görüşü savunan uzmanlar da var. Bunlardan biri de göğüs hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta… İşte, Prof. Dr. Küçükusta’nın domuz gribiyle ve domuz gribi aşısıyla ilgili görüşleri:
“Kimse bana domuz gribi aşısı yapamaz”

Domuz gribi korkutma kampanyası tüm hızıyla sürüyor. Grip aşısı ve grip ilacı üreten firmalar, sonbaharla beraber bu virüsün çok daha büyük salgınlara yol açacağını, bunu önlemenin tek yolunun ise bir an önce aşı olmak olduğunu beyinlere kazımaya çalışıyorlar.

Sağlık Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Turan Buzgan, insanlar üzerinde denemelerine başlanan ve son baharda piyasaya çıkması beklenen domuz gribi aşısından 20 milyon doz sipariş verdiklerini açıkladı.

“Domuz gribi aşısına, gelişmekte olan ülkelerin gelişmiş ülkelere göre daha zor ulaşacağı“ tartışmalarını değerlendiren Buzgan, “Bu doğru ama biz bu yönden şanslıyız. Çünkü aşı üreticileriyle çok önceden ön anlaşmalar yaptık. Aşı üretim bandından çıkar çıkmaz Türkiye buna ulaşan ilk ülkelerden birisi olacak“ dedi.

Ancak Türkiye domuz gribinin tek çaresi gibi sunulan aşıyı hemen almakla ve bu iş için milyonlarca dolar harcamakla acaba doğru mu yapıyor, yoksa halk sağlığı büsbütün tehlikeye mi atılıyor?

İngiltere’ de bin 500 hemşire ile yapılan bir araştırmada hemşirelerin üçte birinin domuz gribi yaptırmak istemediği, yüzde 33’ ünün kararsız oldukları ve yüzde 37’ sinin ise aşıyı yaptırmak istedikleri ortaya çıktı. Aşıya karşı çıkanların yüzde 60’ ı buna sebep olarak aşının yan etkilerini göstermişler. Bu araştırma doktorlar arasında yapılmış olsaydı sanırım sonuç bundan pek de farklı olmazdı.

Aşının hem gerekliliğine hem etkinliğine ve hem de yan etkilerine karşı ciddi endişeler var. Her şeyden önce domuz gribinin her yıl görülen olağan grip kadar öldürücü olmadığı ortaya çıktı. Olağan gripten her sene 250-500 bin kişi ölürken, domuz gribinden tüm dünyada ölen insan sayısı birkaç bin kadar. Bir başka deyişle domuz gribinden ölüm ihtimali binde 4.

İkincisi domuz gribi aşınsın ne ölçüde koruyucu olacağı bu aşamada kesin olarak bilinmiyor. Domuz gribi ciddi bir mutasyona uğrarsa aşının etkinliği de o nispette azalacak ve hatta belki de tamamen etkisiz kalacak.

Üçüncüsü de domuz gribi aşısının çok ciddi yan etkileri olabileceği ileri sürülüyor.

AŞININ YAN ETKİLERİ
Her sene milyonlarca kişiye uygulanan olağan grip aşılarının aşı yapılan yerde ağrı, kızarma, şişme gibi lokal olanlardan başka ateş, halsizlik, terleme, baş ağrısı, deri döküntüleri, eklem ve kas ağrıları gibi kendiliğinden geçen ve hayati önemi olmayan pek çok yan etkisi var.

Yumurta alerjisi olanların da grip aşısı olmaları kesinlikle sakıncalı, çünkü bu kişilerde anafilâksi yani alerji koması ve buna bağlı ölümler ortaya çıkabiliyor.

Grip aşısının seyrek rastlanan ama ölümcül de olabilen yan etkileri içinde nevralji, parestezi, ateşli havale, ensefalomyelit, nevrit ve Guillain-Barré sendromu gibi sinir sistemi hastalıkları da yer alıyor.

1976 senesinde Amerika’ da Fort Dix’ te görevli askerlerde görülen
domuz gribi salgını sebebiyle uygulanan domuz gribi aşılarının Guillain-Barre Sendromu’ na yol açtığı ve bu yüzden 30 kişinin öldüğü ve 500’ ünün felç geçirdikleri ileri sürülmüştür.

KANSEROJEN DE OLABİLİR
Avrupa Konseyi Sağlık Komitesi Başkanı ve Alman Meclisi Sağlık Komisyonu üyesi ve akciğer hastalıkları uzmanı Dr. Wolfgang Wodarg’ ın Bild gazetesine yaptığı açıklamada aşı yapımında kanserli hücrelerin kullanıldığını ve yapılacak en küçük bir hatanın aşı yapılan kişilerin kanser olmasına yol açacağını belirtiyor.

Benim buna pek aklım yatmadı ama Paul Ehrlich Enstitüsünün Başkanı Johannes Löwer de domuz gribi aşısının yan etkilerinin normal grip aşılarının yan etkilerinden daha ağır olabileceğini söylediğine göre vardır bu Almanların bir bildikleri diyelim geçelim.

ADJUVANLARDAKİ RİSK
Grip aşılarına tıp dilinde adjuvan adı verilen ve vücudun aşıya daha
fazla tepki vermesini sağlayan maddeler ekleniyor. Alüminyum ve skualen bunlar içinde en çok kullanılanlar.

Aşılara adjuvan eklenmesi teorik olarak mantıklı, çünkü bu sayede kısa zamanda az sayıda virüsle aşı üretmek ve böylece de daha az aşı ile daha çok insanı aşılamak mümkün oluyor.

Ancak bu işlemin çok tehlikeli yan etkileri var. Bu sebeple de Avrupa’ da üç çeşit aşıda skualen kullanılıyor olsa da Amerika’ da bu maddelerin aşılara eklenmesine kesinlikle müsaade edilmiyor.

Oysa medyada domuz gribi aşısı üreten şirketlerin en az ikisinin hazırladıkları aşıda adjuvan kullanacakları haberleri yer aldı. Bu adjuvanın da skualen olduğu yazılıyor.

İYİ SKUALEN KÖTÜ SKUALEN
Skualen aslında vücudumuz için yabancı bir madde değil. Karaciğerde yapılıyor ve kolesterol metabolizmasında da rolü var, sinir siteminde ve beyin dokusunda bulunuyor. Skualen ayrıca zeytinyağı, köpekbalığı karaciğeri ve birçok doğal besin desteğinde var olan ve antioksidan özelliklere sahip bir yağ molekülü. İsterseniz buna ‘iyi skualen’ diyelim.

Vücuda enjekte edilen skualenin ise karaciğerde sentez edilen veya besinlerle alınan skualen gibi faydalı değil, aksine oldukça zararlı olduğunu gösteren pek çok bilgi var. Bu yüzden isterseniz ona da ‘kötü skualen’ diyelim.

İyi skualen ve kötü skualen arasındaki tek ama çok önemli fark bunların insan vücuduna giriş yolları.

Skualen sindirim sistemi aracılığı ile vücudumuza girerse hiçbir sorun olmuyor, ama bunun aşılarda olduğu gibi derialtına veya kas içine zerk edilmesi bağışıklık sistemini vücuttaki tüm skualene saldıracak şekilde harekete geçmesine yol açabiliyor.

Bağışıklık sistemi vücutta sinir sisteminde tabii olarak bulunan ve sağlıklı bir hayat için elzem olan ‘iyi skualen’ de dâhil tüm skualen moleküllerini tahrip etmeye başlayabiliyor.

Körfez Savaşı’ na katılan sayısız Amerikalı askerde ortaya çıkan ve Körfez Savaşı Sendromu adıyla bilinen hastalığın da bu kişilere yapılan ve skualen ihtiva eden şarbon aşısından kaynaklanabileceği düşünülüyor.

Körfez Savaşı Sendromu, vücudu tahrip eden oto-immun bir hastalık. Bu kişilerde eklem iltihabı, kas ağrıları, deri döküntüleri, lenf bezlerinde büyüme, kronik yorgunluk, kronik baş ağrıları, vücuttaki kılların dökülmesi, iyileşmeyen deri yaraları, hafıza kaybı, sara nöbetleri, kansızlık, ruhsal ve sinirsel problemler, nefes darlığı, kronik ishal, gece terlemesi, ateş ve daha pek çok rahatsızlık gelişiyor.

Burada vurgulanması gereken çok önemli bir şey de bu hastalığın çok müphem belirtilerle başlayıp uzun bir sürede (yıllar içinde) gelişmesi. Bu sebeple de skualenin birkaç haftalık dönemde herhangi bir yan etki göstermemesi onun güvenilir olduğunun bir kanıtı değil.

Savunma Bakanlığı skualen ile Körfez Savaşı Sendromu arasındaki ilişkiyi reddetse ve bunun başka sebepleri (sinir gazları, kimyasal silahlar, zehirli gazlar, uranyum…) olabileceğini iddia etse de, bu hastalığa tutulan askerlerin yüzde 95’ inin kanlarında skualene karşı antikorlar oluştuğunun gösterilmesi her şeyi apaçık ortaya koyuyor.

Tavşanlarda yapılan araştırmalarda da tek bir kez zerk edilen skualenin bile oto-immun bir hastalık olan romatoit artrite sebep olduğunun belirlenmesi de bunu destekleyen bir başka kanıt.

Adjuvanların özellikle gebeler ve çocuklarda ne gibi olumsuzluklara sebep olabileceği konusunda da yeterli bilgi mevcut değil. Olağan grip aşısının prospektüsünde ‘grip aşısı gerekli olmadıkça gebelik döneminde kullanılmamalıdır’ şeklinde uyarı da hesaba katıldığında gebelere domuz gribi aşısı yapılmasının çok riskli olduğu açık.

DOMUZ GRİBİ AŞISI CAİZ Mİ?
Domuz gribi virüsünün H1N1 virüsünün insan, domuz ve kuş gribi virüslerine ait genomların bir karışımından oluştuğu biliniyor. Dolayısıyla hazırlanacak aşıda domuz gribi virüsüne ait genetik materyal de bulunacak.

Aşı içinde domuz virüsü genlerinin bulunması Müslüman ve Museviler’ in domuz gribi aşısı olmalarının caiz mi, haram mı olduğu sorularını da gündeme getiriyor ama bu sorunun cevabını ‘ulemaya’ bırakalım.

GELELİM NETİCEYE
Bir: Domuz gribi olağan gripten çok daha masum bir hastalık.
İki: Domuz gribi aşısının etkinliği ve güvenirliği belli değil.
Üç: Kimse bana domuz gribi aşısı yapamaz.”

Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta
(Göğüs hastalıkları uzmanı)

DOMUZ GİRİBİYLE İLGİLİ MERAK EDİLENLER

Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Meral Sönmezoğlu, H1N1 (domuz gribi) konusunda panik yapmadan korunma önlemleri alınması gerektiğinin altını çiziyor. İşte, Prof. Dr. Sönmezoğlu’nun domuz gribiyle ilgili sorulara verdikleri yanıtlar:
. H1N1 (domuz gribi) ölümcül bir hastalık mıdır?
Hayır, her hastalanan ölecek diye bir yanlış inanış var. Oysa korunma önlemleri ile gençler bir hafta 10 gün içerisinde hastalığı geçiriyorlar. Dünyadaki çalışmalardan çıkan sonuçlara göre “bazılarında daha ağır seyredecek o hastaları erken tedaviye alın ve hastaneye yatırın. Bazılarını ise aşı yapın” deniyor. Biz de bunu uygulamalıyız. Herkes hasta olacak diye korkmayacağız, ama bazı grupların hastalığı geçirmemesine çalışacağız.

. Gribinin belirtileri nelerdir?
Aşağıda bahsedilen belirtilerin tümü veya bazıları varsa;
• Ateş
• Öksürük
• Boğaz ağrısı
• Burun akıntısı veya tıkanıklığı
• Vücut ağrıları
• Başağrısı
• Titreme
• Yorgunluk
• İshal veya kusma

. Grip belirtileri hafif ise, acil servise başvurmak gerekli midir?
• Tıbbi danışmanlık ve yardım gereken kişiler haricinde evde kalınmalı*
• Tıbbi yardım haricinde diğer insanlarla temastan kaçınılmalı
Grip belirtileriniz hafif ise acil servise başvurmanıza gerek yoktur. Eğer hastalandıysanız veya hastalık belirtilerini gösteriyorsanız evde istirahat ediniz ve çevrenizdeki kişilerden de onlara bulaştırmamak için uzak durunuz. Başkalarına bulaştırmamak için ellerinizi sık yıkamalısınız. Dışarıya çıkmak zorunda kaldığınız durumlarda maske kullanmalısınız, öksürük ve hapşırık durumlarında ise ağzınızı mendille kapatmalısınız. Bol sıvı alınız, besleyici gıdalar tüketiniz ve ateş düşürücü olarak parasetamol kullanınız.

2009 H1N1 virüsü, çoğu kişide hafif belirtiler göstermekte, ateş düşürücü dışında tıbbi ve antiviral tedaviye gerek kalınmamaktadır.

. H1N1 (domuz gribi) sırasında tıbbi danışmanlık ve yardım gereken kişiler;
• 5 yaşın altı özellikle 2 yaş altındaki çocuklar
• 65 yaş üzeri yaşlılar
• Hamileler
• Kronik hastalığı olan kişiler
o Kanser
o Kan hastalıkları
o Kronik akciğer hastalıkları (KOAH)
o Şeker hastalığı
o Kalp hastalıkları
o Böbrek hastalıkları
o Karaciğer hastalıkları
o Nörolojik bozukluklar
o Kas-sinir bozuklukları
o Zayıflamış bağışıklık sistemi (AIDS )

Ayrıca, sağlıklı insanlarda ciddi belirtilerin görülmesi de mümkündür.

. Hangi durumda hastaneye gidilmelidir?
Grip geçirmekte olan kişilerde aşağıdaki belirtiler görüldüğünde mutlaka sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

. Acil Durum Belirtileri Nelerdir?
Çocuklarda;
• Hızlı veya zorlu nefes alma
• Mavimsi cilt rengi
• Yeterli nefes alamama
• Halsizlik
• Huzursuzluk, saldırganlık ve davranış değişikliği
• Belirtilerin artması
• Ateş ile beraber döküntülerin olması

Yetişkinlerde;
• Solunum zorluğu veya nefes darlığı
• Göğüste ve karında ağrı ya da basınç hissi
• Ani baş dönmesi
• Sersemlik ve uyku hali
• Şiddetli ve sürekli kusma

. H1N1 (domuz gribi)ni tedavi eden ilaçlar var mı?
Evet. Domuz gribinin tedavisi veya bu hastalıktan korunmak için doktor kontrolünde kullanılabilecek ilaçlar mevcuttur. Bu ilaçlar doktor tarafından önerilmedikçe, reçetesiz olarak kesinlikle kullanılmamalıdır.

. Hastalandığımızda evde ne kadar süre kalmalıyız?
Yedi gün kadar (ateş düşürücü ilaçlar almadan ateşsiz 24 saat geçene kadar) evde kalınmalıdır.

. Gripten korunmak için ne yapmalıyız?
En önemlisi ve ilk yapmamız gereken ellerimizi yıkamak ve genel sağlığımızı korumaktır.
• Yeterli uykunuzu alın,
• Fiziksel olarak aktif olun,
• Stresten uzak durun,
• Bol sıvı alın,
• Düzenli beslenin.
Ayrıca;
• Grip virüsü ile bulaşmış yüzeylere dokunmayın,
• Hasta olan bireylerle temastan kaçının.

. H1N1 (domuz gribi) virüsünün bulaşıcılık süresi nedir?
 Akut başlayan belirtiler ile birlikte yaklaşık +7 gün sürer
 Kuluçka Süresi: 1–4 gün, ortalama 2 gün
 Enfeksiyöz dönem:
 Belirtilerden 1 gün önce başlar, 7 gün boyunca bulaştırıcılık sürer.
 Çocuklar daha uzun süre bulaştırıcı olabilir.

. Korunma için ne yapmalıyız?
Bulaşıcılığı önlemek için maske kullanmak ve kalabalık yerlerden kaçınmak gerekir.
Sağlığınızı korumak için (hem hasta, hem sağlıklı bireyler):
 Öksürürken ağız ve burun kapatılır (mendille),
 Ellerinizi su ve sabunla yıkayın, alkol içerikli el dezenfantanları kullanın (özellikle öksürdükten veya aksırdıktan sonra),
 Gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza dokunmayın, çünkü virüs bu yolla yayılır.
 Hasta kişilerle temas etmekten kaçının,
 Grip olduysanız, okul ya da işe gitmeyin, istirahat edin.

. El yıkama
Ellerinizi sık yıkamanız korunmanıza yardımcı olacaktır. Ellerinizi su ve sabunla yıkayınız veya alkol içerikli el dezenfektanlarla temizleyiniz. Ellerinizi 15 – 20 saniye su ve sabunla yıkamanız önerilir. Su ve sabun olmadığı zaman alkol içerikli mendiller kullanılabilir.

. H1N1 (domuz gribi) aşısı güvenli midir?
Şu anda gündemdeki aşı Dünya Sağlık Örgütü, Avrupa Birliği Sağlık Örgütü onay vermiş ve çok çeşitli testlerden geçirilmiştir. 240 vakada yapılan testlerde de yan etkilerinin çok düşük olarak tespit edilmiştir. Türkiye’de kullanılan aşılar dünya da kullanılanlarla aynı. Bir farkı yok. Dünya Sağlık Örgütü, Avrupa Birliği Sağlık Örgütü onay vermiş ve uygulamaya başlamıştır.

. Aşının felç yaptığına dair bir söylenti var. Bu konuda yorumunuz nedir?
1970’lerde Amerika da uygulanan domuz gribi aşısında böyle bir yan etki vardı ancak bu aşı farklı. O aşı yan etkisi olduğu için terk edilerek başka bir aşı üretilmiş. Hatta o dönemde ABD başkanı bile yaptırmış ama sonra yan etkilerinden dolayı durdurulmuş.

. Aşı yaptırmak istemeyenlerle ilgili yorumunuz nedir?
Biz aşılanmıyoruz demek için bütün riskleri göze almamız lazım. Ben yaptırmak istemiyorum, ben güvenmiyorum diyerek aslında ulusal salgın yönetimine karşı çıkılmış oluyor. Çünkü bir kişinin hasta olması demek etrafındaki 20 kişiyi hasta etmesi ve bu zincirin de gitgide çoğalması demek. Bireysel değil, ulusal düşünmemiz gereken bir dönemdeyiz.

Doç. Dr. Meral Sönmezoğlu (Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Yeditepe Üniv. Hastanesi)

Seyahat Edecekler İçin Domuz Gribi Önlemleri

a) Bilgi Edinin

İlgili kaynaklardan ve Sağlık Bakanlığı Grip Bilgilendirme Sitesinden güncellemeleri takip edin.

b) Seyahat için hazırlanın

Yanınızda cerrahi maske, alkol içeren el antiseptiği, kâğıt mendil bulundurun.
Sağlık sigortanızın seyahat edeceğiniz ülkeyi kapsayıp kapsamadığını kontrol edin.

c) Seyahat sırasında

Gittiğiniz ülkenin duyurularını takip edin ve tavsiyelerine uyun.
Domuz gribinin bulaşmasını önleyen hijyen kurallarına uyun.

-Su ve sabun ile sık sık ellerinizi yıkayın. Su ve sabun bulunmaması halinde alkollü el antiseptiği ile ellerinizi temizleyin.

-Öksürme ve hapşırma anında ağzınızı ve burnunuzu tek kullanımlık mendille kapatın ve kullandıktan sonra mendili çöpe atın.

-Öksürme ve hapşırma sonrasında ellerinizi sabunla yıkayın veya el temizleyicileri ile temizleyin.

-Gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza ellerinizi yıkamadan dokunmaktan kaçının.

-Hastalık belirtileri gösteren kişilerle yakın temastan (tokalaşmak, öpüşmek vb.) kaçının.

-Kalabalık ortamlardan uzak durun.

d) Seyahat esnasında grip belirtileri ortaya çıkarsa

Öncelikle bir hekime veya sağlık kuruluşuna başvurun.
Sağlık kuruluşu bulmanız ve yakınlarınızı bilgilendirebilmeniz için bulunduğunuz ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Dış Temsilcilikleri ile irtibata geçiniz.
Grip belirtileri bulunan kişiler hastalığın başlangıcını takip eden yedi gün boyunca veya belirtiler tamamen ortadan kalkmadan seyahat etmekten kaçınılması, grip virüsünün başkalarına yayılmasını önlemek açısından önemlidir.
Öksürme ve hapşırma anında burnunuzu ve ağzınızı mendille kapatın ve kullandığınız mendilleri çöpe atın.
Öksürme ve hapşırma sonrasında ellerinizi su ve sabunla yıkayın veya el temizleyicileri ile temizleyin.
Cerrahi maske kullanın.

e)Seyahat sonrasında