Dr. Reşat Bahat: Sağlık Turizmi Gelişme Yolunda

Şubat 16, 2021 - 19:18

Özel Hastaneler ve Sağlık Kuruluşları Derneği (OHSAD) Başkanı Dr. Reşat Bahat, Atv Avrupa ekranlarında yayınlanmakta olan “Esra Kazancıbaşı İle Sağlığım İçin Herşey” programına katıldı.

Özel Hastaneler ve Sağlık Kuruluşları Derneği`nin (OHSAD) yapısı, üye sayısı ve işlevi nedir? Türkiye`de özel sağlık sektörünün büyüklüğü nedir? Türkiye, dünya sağlık turizminde hangi konumda bulunuyor? Türkiye`ye en çok hangi tedavileri olmak için hangi ülkelerden yabancı hastalar geliyor? Türkiye`de 600 özel hastane olduğu söylediniz, bu hastanelerin hepsi sağlık turizmine hazır mı? Türkiye`nin sağlık turizmindeki artıları nelerdir? Aynı hastanede bir doktor SGK`lı bir hastaya ücretsiz hizmet verirken bir başkası ücret alıyor bunun nedeni nedir?

Dr. Reşat Bahat, Esra Kazancıbaşı`nın sorularını yanıtladı.

. Özel Hastaneler ve Sağlık Kuruluşları Derneği`nin (OHSAD) yapısı, üye sayısı ve işlevi nedir?

“ OHSAD bir çatı dernektir. Bizim sektörümüzde 20`ye yakın dernek var ama OHSAD bütün dernekleri ve kurumları içinde barındıran tek çatı. Türkiye`de 600`e yakın özel hastane, 2 bine yakın özel kurum ve kuruluş var. Bunlardan 1300 tanesi OHSAD`ın üyesidir. Bunun içinde bütün zincir hastaneleri yani marka hastaneleri de sayabiliriz. Küçük dal merkezlerini de sayabilirsiniz. Türkiye`de hemen hemen 240 bin civarında özel sağlık çalışanı var. Bunun 30 bine yakını hekimdir.”

. Türkiye`de özel sağlık sektörünün büyüklüğü nedir?

“Türkiye`de özel sağlık sektörünün büyüklüğü 15 sene içinde yüzde 8`den yüzde 35`lere kadar çıktı. Daha sonra kamunun büyümesi özellikle özel sektörde uygulanan planlamanın sıkıntıya girmesi sebebiyle son 4-5 yılda da sektörün büyüklüğü yüzde 35`lerden yüzde 30`lara indi. Ancak, yüzde 30`luk büyüme de çok önemli bir büyüklüktür. Yani yılda yüz milyon muayeneden söz ediyoruz. Bu muayenelerin tamamına yakını uzmanlar tarafından yapılmış muayenelerdir.”

. Türkiye, dünya sağlık turizminde hangi konumda bulunuyor?

“15 yıl önce sağlık turizmini konuşmazdık hatta 15 yıl önce hastalarımızı yurtdışına nasıl göndermeyiz diye bir telaş içindeydik. Şimdi ise Türkiye, dünyada sağlık turizminde ilk 10`da. Bu kötü bir sıra değil ama birinci ile onuncu arasında çok ciddi bir fark var. Dünyanın sağlık turizmi 100-120 milyar dolar civarında bir pazar, bunun 1,5- 2 milyar dolarlık kısmı Türkiye`nin sağlık turizmi oluyor. Hükümetimizin 2023 yıl hedefi 20 milyar dolar.”

“HASTALAR 6 SAATTEN DAHA UZUN OLAN YOLCULUKLARI YAPMAK İSTEMİYORLAR”

. Türkiye`nin sağlık turizmindeki artıları nelerdir?

. Çok avantajımız var; çok genç bir nüfusumuz, çok iyi hekimlerimiz, hemşirelerimiz, teknisyenlerimiz, sağlık çalışanlarımız var. Bunu sadece özel sektör için söylemiyorum.

İhtiyacın yarısı kadar personel ve doktor olmasına rağmen halkının yüzde 75-77`sini mutlu eden sağlık çalışanı ordusu var. En büyük avantajımız budur. Yatırımcılarımız var. Hastanelerimiz genç, teknolojimiz yeni ve dünya markasına aday Türkiye markalarımız var.

Coğrafi olarak pek çok ülkeye yakınız. Hastalar 6 saatten daha uzun olan yolculukları yapmak istemiyorlar. Dünyanın 3/2`si 6 saatlik uçuş ile ülkemize gelebiliyor.”

. Türkiye`de sağlık hizmetleri diğer ülkelere göre daha mı ucuzdur?

“Sağlıkta `ucuzluk` tehlikeli bir kavram onun için `ekonomik` diyelim. Yapılan iş için ekonomik yoksa çok ucuz değiliz. Hindistan ya da bazı ülkeler bizden çok daha ucuz ama yine de Avrupalılar ve etrafımızdaki coğrafya bizi tercih ediyor. Hastanelerimiz, hekimlerimiz bizi artı duruma geçiriyor. Türkiye ekonomik bir ülke; Avrupa`da ödediğiniz ücretin dörtte birini ödeyerek Türkiye`de sağlık hizmetinizi alır tatil de yaparsınız.”

. Türkiye`ye en çok hangi tedavileri olmak için hangi ülkelerden yabancı hastalar geliyor?

“ Saç ekimi, plastik cerrahi işlemleri diş, göz gibi alanlarda hastalar gelmeye başladı ama sonra geldikçe baktılar ki burada çok iyi yetişmiş bir kadro var. Artık kalpten organ naklin, kanser tedavisinden travma cerrahisine, ortopediden tüp bebek tadavisine kadar hemen hemen bütün alanlarda hasta kabul ediyoruz.”

“SAĞLIK TURİZMİ İÇİN EKSTRA KAPASİTENİZ OLMASI GEREKİYOR.”

. Türkiye`de 600 özel hastane olduğu söylediniz, bu hastanelerin hepsi sağlık turizmine hazır mı?

“600 tane özel hastanenin hepsinin sağlık turizmi altyapısına sahip olduğunu söyleyemeyiz. Sağlık turizmi için ekstra kapasiteniz olması gerekiyor. Belli bir büyüklüğünüzün olması gerekiyor. İlinizdeki, ilçenizdeki, mahalledeki hastalarınıza yatağınız yokken yabancı hastaya hizmet sunamazsınız. Bunun dışında daha pek çok altyapının hazır olması lazım; lisan bilen sağlık personelinden tutun da oda hizmetinin standartlarına kadar… Beli bir akreditasyon gerekiyor.”

. OHSAD olarak bu konuyla ilgili bir takım çalışmalarınız var mı?

“ Bizim bu konuyla ilgili bir komisyonumuz var. Sağlık Bakanımız Mehmet Müezzinoğlu ile çok sıkı çalışıyoruz. Sayın Bakanımız ve hükümet çok destek veriyor. Aynı zamanda gençlerimizin işsiz kalmaması için istihdam oluşması gerekiyor. Sağlıktaki istihdam çok nitelikli istihdamdır. Tamamı kayıt içidir çalışanların sigortaları çok düzenli bir şekilde ödenir. Diğer sektörlere baktığımızda maaşlar hiç düşük değildir. Katma değeri çok yüksektir.”

. Sağlık turizmini geliştirici bir takım projeleriniz var mı ya da oluşturdunuz mu?

“ Oluşturduk ama hiçbir marka Türkiye markası önünde olamaz yani ülkeniz marka olacak ve marka olmaya devam edecek; nasıl turizmde bir Türkiye markası varsa sağlıkta da bir Türkiye markası olması gerekiyor. Sektör olarak yapabileceklerimiz var ama ülkenin yapması gerekenler de var. En öncelikli ihtiyacımız şu; biz hizmet ihracatı yapıyoruz fakat hastayı tedavi edip gönderiyoruz. Hizmeti dışarıya bir paket gibi gönderemediğimiz için KDV`lerimizi geri alamıyoruz. Sektörün çok ciddi bir sıkıntısı bu, oysa çok kolay çözülecek bir şey ama defalarca anlatmamıza rağmen bu sorun henüz çözülmedi. Bu da sektörün üstüne yük bindiriyor. Bu durum Hindistan`la ya da diğer ülkelerle fiyat rekabetimizi bozuyor.”

“SAĞLIK TURİZMİNDE İSTANBUL`UN ÜSTÜNDEKİ YÜKÜ AZALTMAMIZ GEREKİYOR”

. Hastanecilik hizmetleri açısından İstanbul dışındaki hangi şehirler ön plana çıkabilir?

“ Diğer şehirlerimiz buna hiç darılmasınlar İstanbul gibisi dünyada zaten 10 tane yok. İstanbul çok özel bir şehir; cazibe merkezi… Ancak, eğer biz İstanbul`un yükünü azaltmazsak, İstanbul bu yükü çekemeyecek.

Antalya, Ankara, İzmir, Diyarbakır, Gaziantep, Urfa, Hatay, Bursa gibi şehirler sağlık turizmi açısında özellikle desteklenmesi gereken şehirlerdir. Antalya çok önde İzmir iyi gidiyor. Ankara`da iyi işaretler var. Antep`te ciddi gelişmeler var. Bunu diğer şehirlere de yaymamız gerekiyor.”

. Özel hastanelerin fark ücreti yüzde 30`dan yüzde 70`e ve son olarak da yüzde 200`e çıkartıldı. Bu ne anlama geliyor, açıklar mısınız?

“ Vatandaş özel hastanelere geldiğinde sosyal güvenliğin ödediği dışında bir fark bedeli ödüyor. Şöyle ki, SGK bir muayene için 14 TL ödüyorsa (eskiden 3-4 lira ödüyordu) şimdi 28 TL`ye kadar bunu ödeyebilir. SGK hastanın tahlilleriyle beraber 60-70 TL`ye kadar ödeyebiliyor.

Vatandaş hastaneye geldiğinde, kurum ona kaç lira para alacağını söylüyor. Hasta acil olmayacak, belli branşların dışında olacak, hastanın rızası olacak, yatarken, ameliyat olurken hiçbir sürprizle karşılaşmayacak maksimum fiyatlar hastane tarafından hastaya söyleniyor ve kendisi de kabul ediyor.”

“ÖZEL HASTANELER ÖDEME KONUSUNDA VATANDAŞI KESİNLİKLE BİLGİLENDİRMEK ZORUNDADIR”

. Bir hasta, SGK`nın geçerli olduğu bir özel hastaneye gittiğinde ne tür haklara sahiptir?

“ Hastalar kesinlikle fiyat kısmını sorgulasınlar. Muayene, ameliyat, tanlil vs için ne kadar para ödemeleri gerektiğini peşinen öğrenme hakları vardır. Kurum, hastayı ödeme konusunda bilgilendirmek zorundadır. Hastaya söylenenin dışında bir bedel talep edilirse hastanın buna itiraz etme hakkı da vardır. Fatura alma hakkı var zaten kurumun fatura verme zorunluluğu var.

Türkiye`de ki sağlık sistemi aslında en sosyal sistemlerden bir tanesidir. Bunun hastanelere, hekimlere bir sürü zararını tartışabilirim ama vatandaşa ciddi zararları olan bir sağlık sistemi değil. Çünkü sistem, tedavi olurken fakirleşmemek kurgusu üzerine kurulmuş ve çok insanı bulduğumuz bir sistem yani kanserde, kalpte, yoğun bakımda, diyalizde, acilde, nakillerde bir sürü bölümde fark alınması zaten yasak.”

. SGK`lı bir hasta, SGK ile anlaşması olmayan bir özel hastaneye parasını verip mi gidecek?

“ Acil gitmediyse hizmetin ücretini ödeyecek. Kalpte, organ naklinde anlaşma yapıp diğerlerinde yapmayan hastaneler de var. Eğer özel oda talebi varsa anlaşmalı hastanelerde ekstra bir ücret ödeyebilirler. Standart bir sağlık hizmeti aldıysa hiç ödeme yapmadan da çıkabilirler.”

. Aynı hastanede bir doktor SGK`lı bir hastaya ücretsiz hizmet verirken bir başkası ücret alıyor bunun nedeni nedir? SGK, anlaşmayı özel hastaneyle mi imzalıyor yoksa ayrı ayrı doktorlar ile mi imzalıyor?

“ SGK doktor ile değil özel hastaneyle hizmet sözleşmesi imzalıyor ama özel hastane, doktorlarının yüzde 70`ini sigorta hastasına ayırmak zorundadır. Eğer tanımlamadığı bir doktorsa ve hasta, o doktora ameliyat olmak istiyorsa bedel ödemek zorundadır. O doktorun sosyal güvenlik şemsiyesinde olup olmadığını sorgulasınlar.”