Çocuklarda Halsizlik Ve Burun Akıntısı Omicron Belirtisi

Omicron varyantının belirtileri neler? Omicron mu yoksa Delta varyantı mı daha riskli? Mevsimsel griple Omicron varyantının benzerlikleri neler? İstanbul Aydın Üniversitesi VM Medical Park Florya Hastanesi’nden Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doktor Öğretim Üyesi Esra Ergün Alış, Sağlığım İçin Herşey'e anlattı.

. Omicron varyantının belirtileri nelerdir? Saç dökülmesi ve konjonktivit Omicron belirtisi olabilir mi?

‘‘Omicron varyantının en çok görülen belirtileri hapşırık ve burun akıntısı. Bu belirtileri Delta
varyantında görmedik. Ateş ise Omicron varyantında daha geri planda gibi gözüküyor. Tat ve koku kaybı da Omicron varyantında biraz daha az. Saçta dökülme şikâyeti veya gözde kızarıklık ile gelen vakalarda covid testi pozitifliğine şimdilik rastlamadım. Ancak omicron ile eş zamanlı olarak adenovirüs salgını da olduğundan konjonktivitte adenovirüs ihtimali göz ardı edilmemelidir.’’

‘‘OMİCRON BULAŞTIRICILIK AÇISINDAN DAHA RİSKLİ’’

. Omicron mu yoksa Delta varyantı mı daha riskli?

‘‘Bulaştırıcılık açısından Omicron çok daha riskli. Hastalığın şiddeti açısından Delta varyantı çok daha ağırdı ve çok genç yaştaki hastaları etkiledi. Bulaştırıcılık hızı 70 kat fazla olan Omicron artık dünyada baskın varyant olarak kabul ediliyor. 5 Ocak 2021’de dünya genelinde vaka sayısı 716 bin, ölüm sayısı da 14 bin 765 olarak bildirilmişti. Ama 2022’de iki gün önce dünyada vaka sayısı 2 milyon 87 bindi. Buna rağmen vefat sayısı yarısı (7 bin 576) diyebiliriz. Ülkemizde ise geçtiğimiz sene 6 ocakta 13 bin 830 vaka, 191 vefat bildirilmişti. Şu anda bildirilen vaka sayısı bunun 5 katından bile fazlayken (68 bin 413) vefat sayısı da 156’dır. Bulaştırıcılık giderek artarken vefat sayılarında düşüş görülmektedir. Omicron baskın varyantken Delta varyantı da ne yazık ki hala devam ediyor ve şu an görülen ağır hastaların bir kısmı Delta varyantı.’’

MEVSİMSEL GRİP İLE OMİCRON VARYANTININ BENZERLİKLERİ

. Mevsimsel griple Omicron varyantının benzerlikleri nelerdir?

‘‘2020 Mart başında covid vakaları çıkmadan önce çok ciddi bir grip (influenza) salgını vardı. Fakat grip, covid ile geri planda kaldı. İkisi de damlacık yoluyla bulaştığı için Covide karşı alınan önlemler yani maske ve el hijyeni insanları gribe karşı da korunmuş oldu.Grip dünyada yılda 600 bin kişinin ölümüne sebep olabilen ciddi bir hastalık. İnsanlar tekrardan teması arttırınca, önlemleri azaltınca hızla artmaya başladı. Şimdi omicron ya da influenza olmayan, adenovirüs gibi de bulgular göstermeyen ama viral enfeksiyona uyumlu başka hastalıklar da geliyor. Bunların ayrımı da zor.

Klinik olarak Omicron ile gribi karşılaştırırsak gripte ateş çok daha belirginken; Omicron’da ateş daha geri planda ama bazen olabiliyor. Gripte eklem ağrısı çok fazlayken; Omicron’da eklem ağrısı daha çok sırt ve bel ağrısı şeklinde oluyor. Baş ve boğaz ağrısı ise her ikisinde de var. Hapşırık ise daha çok Omicron’u destekleyen bir belirti gibi. Bulgularla gelen hastada ayrımı ancak Covid veya influenza testleriyle söylüyoruz.’’

GRİP AŞISI İLE COVİD AŞISI ARASINDA NE KADAR SÜRE OLMALI?

“İkisi eş zamanlı olabileceği gibi yan etkiler olursa karışmasın diye iki hafta arayla ypamayı da tercih edebiliyoruz.

. Covid ile grip virüsü PCR testinde aynı anda tespit ediliyor mu? Covid-19 aşısı olan bir kişi grip aşısını ne kadar süre sonra olmalı?

‘‘İkisinin de testini aynı anda yapmak gerekiyor. 2020 nisan dönemindeyken Covid’den yatan hastaları eş zamanlı ayırt edemediğimiz için tedavisinde grip tedavileri kullanıyorduk; oseltamivir de veriyorduk. Geçen sene influenza sayısında çok belirgin bir azalma olduğu için bunu rutin tedaviden çıkardık. İsrail’de bir gebe kadında hem covid hem influenza eş zamanlı saptandı. Ama şu an PCR sadece Covid’i tespit ediyor. Tabii ikisini birlikte gösterebilen testler de var.’’

. Covid-19 ile grip virüsünü aynı anda taşıyan bir kişi hastalığı daha mı ağır geçirir?

‘‘Normalde iki hastalık eş zamanlı geçirildiğinde hastalığın şiddetinde azalma görülür. Gribin covide karşı etkinliğinin nasıl olacağını zaman gösterecek. Zaten grip başlı başına çok ağır bir hastalık. Dolayısıyla ikisi aynı anda olduğunda hastalığın şiddetinde azalma olacağını umuyorum. Covid-19 bilgilerimizi değiştiren bir hastalık oldu. Vakaları gördükçe çok daha bilgi birikimimiz oluyor, dolayısıyla belki bir ay sonra daha net konuşabileceğiz.’’

‘‘NORMALDEN FARKLI BELİRTİ HİSSEDENLER KENDİSİNİ İZOLE ETMELİ’’

. Covid testi negatif çıkmasına rağmen burun akıntısı, öksürük, hapşırma gibi belirtileri devam eden bir kişi nelere dikkat etmeli?

‘‘Bu kişi influenza geçiriyor olabilir. Testin günüyle alakalı olarak saptanamıyor olabilir. Bu arada
Omicron iki gün gibi kısa sürede bulaşabiliyorken diğer covid varyantları 5-7 gün arasında bulaşıyor. O yüzden kişi normalden farklı bir bulgu hissettiğinde kendisini izolasyona alması çok önemli. Kendisini hasta etmiyordur ama sevdiği bir insanı hasta edebilir ve çok ağır geçirmesine sebep olabilir. Şu anda vakaların bu kadar artmasının sebeplerinden biri de kişinin hafif geçirmesi veya önlem almada gecikmesi. Çünkü dalga etkisi ile örneğin 2-3 kişiyle başlıyor ve mesela 2 günde 12 kişiye bulaştırıyor. Vaka sayılarının hızlı artması da bunun göstergesi. Dolayısıyla maskeye, el hijyenine ve mesafeye de çok dikkat etmek gerekiyor.’’

. Omicron varyantı bulaşan kişi ne kadar süre onu taşır?

‘‘Omicron iki- üç gün içinde başlıyor ve yaklaşık 7 gün kadar da etkisi sürüyor. Karantina süresi de Omicron’da yedi güne kadar indirildi.’’

AŞILARIN ETKİSİ NE?

. Omicron varyantına karşı hangi aşılar daha etkilidir?

‘‘Omicron varyantı çok yeni olduğundan aşıların koruyuculuk oranını vermek için çok erken. Önemli olan aşı olanların, artık bulaştırıcı değilim; hasta olmam, maske takmayayım, diye düşünmemesi. Aşılar covid bulaşmasını engellemiyor. Yoğun bakıma düşmeyi veya hastalığın ağır geçirilmesini engelliyor.’’

OMİCRON DAHA ÇOK KİMLERDE GÖRÜLÜYOR?

. Omicron varyantı daha çok kimlerde görülüyor? Astım hastalarını nasıl etkiliyor?

‘Tüm yaş gruplarında görülebiliyor. Ama şu an için ağırlıklı olarak 65 yaş üstü kişiler hastanede yatıyor. Sağlık Bakanımızın açıkladığı gibi nüfusun yüzde 18’ini oluşturan 65 yaş üstü kişiler hastanelerin yüzde 80’ini oluşturuyor. Çocuklarda da vaka sayısı olarak artış daha fazla. Çocuklarda daha çok burun akıntısı, halsizlik gibi şikayetler sonucu ailesi test yaptırdığında ortaya çıkıyor. Genellikle çocuklarda seyir olarak ateş olsa bile üçüncü günden sonra ateş azalıyor ve çocuk hiçbir şey olmamış gibi devam ediyor. Astım hastasında ise astımın süresi ve akciğerlerinin durumu belirleyici. Yoksa astım hastası covidi mutlaka ağır geçirecek diye bir durum söz konusu değil.’’

. Omicron varyantı Covid-19’un etkisinin azaldığına dair bir ipucu olabilir mi?

‘‘Covid çok hızlı mutasyona uğradığı için sadece tahmin ve temennide bulunabiliyoruz. Covid, influenza gibi mevsimsel bir hastalığa dönüşecekmiş gibi gözüküyor. Bunu yapacak olan da Omicron olabilir gibi duruyor. 2022 mart- nisandan sonra çok daha farklı Covid vakalarından bahsedebiliriz. Ama endişemiz, çok hızlı mutasyon geçiren bir virüsin, bu kadar hızlı yayılırken tekrar mutasyona uğraması’’