Endoskopik Kulak Cerrahisi

Endoskopik kulak cerrahisi nedir? Endoskopik kulak cerrahisinin klasik cerrahiden farkı nedir? Endoskopik kulak cerrahisinin avantajları ve dezavantajları nelerdir? Endoskopik cerrahinin uygulandığı hastalıklar ve durumlar nelerdir? Endoskopik kulak cerrahisi nasıl yapılır? Endoskopik kulak ameliyatları çocuklara da uygulanabilir mi? Kulak zarı neden delinir? Cerrahisi nasıldır? Endoskopik kulak cerrahisi ile ilgili son dönemdeki gelişmeler nelerdir?

Memorial Bahçelievler Hastanesi KBB Uzmanı Prof. Dr. Serkan Orhan, endoskopik kulak cerrahisi ve kullanıldığı alanları Türkiye’ye Sağlık Yolu programında anlattı.

KULAK CERRAHİSİNDEKİ SON GELİŞMELER

. Endoskopik kulak cerrahisi nedir?
“Endoskoplar uzun yıllardır sinüs cerrahisinde kullanılmaktadır. Ayrıca ses cerrahisi yani kronik sinüzitin tedavisinde altın standart tedavi yöntemi olarak uygulanmaktadır. Kulak cerrahisinde kullanımı 2000’li yıllardan sonradır. Şu anda dünya çapında endoksoplar kulak cerrahisinde uygulanmaktadır. Endoskopik kulak cerrahisi aslında yapılan cerrahinin farklı bir formu değildir; kullanılan yöntem biraz farklıdır. Normalde kulak cerrahisi mikroskoplarla yapılırdı. 20. yüzyılın ikinci döneminde mikroskop kulak cerrahisinde kullanılmaya başlandı ve altın standart bir tedavi yöntemi oldu. Birtakım dezavantajları olan durumlar da vardı. Mikroskoplarla görülemeyen bölgeler vardı. İşte bu noktada endoskoplar devreye girer. Aslında endoskop bir enstrümandır; kulak cerrahisi endoskop yardımlı yapılmaktadır.”

NEDEN ENDOSKOPİK KULAK CERRAHİSİ?

 . Endoskopik kulak cerrahisinin klasik cerrahiden farkı nedir?
“Klasik cerrahide biz mikroskoplarla binoküler görüyoruz. Mikroskop düz bir görüş sağlar ve derin noktaları görmek için dış kısımları daha geniş açmanız gerekir. Derin noktalara ulaşmak için geniş bir kemik çalışması yapmanız, dokuları daha geniş açmanız ve ancak o şekilde derin noktalara ulaşmanız gerekir. Halbuki endoskopik cerrahide küçük bir noktadan endoskopu soktuğunuz için derin noktaları geniş cerrahi yapmadan, açmadan görebilme o noktalara müdahale edebilme, hastalıkları tedavi edebilme imkanı olur. Endoskopik cerrahinin klasik cerrahiye göre hastaya verdiği yük biraz daha azdır.”

ENDOSKOPİK KULAK CERRAHİSİNİN AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI

. Endoskopik kulak cerrahisinin avantajları ve dezavantajları nelerdir?
“Endoskopik kulak cerrahisi çok geniş bir kemik çalışması gerektirmez. Dolayısıyla iyileşme süresi daha kısadır. Hastanede yatış daha az olur. Kulak kemiğimiz birçok kör noktayı barındırır; o kör noktalardaki hastalıkları tedavi etmek için ya daha büyük ameliyatlar yapmak gerekir ya da oraya ulaşılamaz. Endoskoplar bu kör noktaların görünmesi o bölgelerdeki hastalıkların temizlenmesi için oldukça etkili bir yöntemdir. Dezavantajlarına gelince; standart cerrahide mikroskopla gördüğümüz için iki elle çalışırız ama endoskoplarla tek elle çalışmak gerekir. Ayrıca ortam eğer kanlıysa endoskopik görüntü bozulabilir. Bunların dışında en önemli dezavantajı çok uzun bir eğitim sürecinden geçilmesidir. Endoskopik kulak cerrahisini uygulamak çok kolay değildir. Ameliyat yaptıkça deneyim arttıkça uygulanan bir yöntemdir.”

. Endoskopik cerrahinin uygulandığı hastalıklar ve durumlar nelerdir?
“Kulakta göremediğimiz kör noktaları ve o bölgelerdeki hastalıkları tedavi etmek için endoskop kullanılır. Kulağın birçok hastalığında kullanılabilir. Kolesteatom denilen kulak iltihabının temizlenmesinde ve o kör noktalardaki kolesteatomun eradike edilmesinde endoskoplar çok yardımcı olur. Bunun yanında kafa tabanı cerrahisinde yine görülemeyen bölgelerin gösterilmesinde, kulak zarı deliğinin kapatılmasında, orta kulaktaki patolojilerde endoskop kullanılabilir.”

Prof. Dr. Serkan Orhan

KESİ VE YATIŞ GEREKTİRMEYEN CERRAHİ YÖNTEM

. Endoskopik kulak cerrahisi nasıl yapılır?
“Endoskop ince, uzun kameralardan oluşan bir sistemdir. Kamera sistemi ince, uzun merceklerle görüntüyü alıp görüntü işlemcisine gönderir. Orada görüntü işlenip ekrana yansır. Eendoskopla çalışılırken ekrandan da izlenerek işlem yapılır. Endoskobun dezavantajlarından bir tanesi de iki boyutlu görüntü sağlamasıdır ve o üçüncü boyutu elde etmek için endoskopun hareket etmesi ve cerrahın onu çok sık uygulayarak beyninde o üçüncü boyutu yaratması gerekir. Bu da biraz zaman alır. Endoskoplar en son çıkan yeni teknolojiyle artık HD görüntü sağlayabilmektedir. Hatta 3 boyutlu görüntü sağlayabilen endoskoplar da vardır. 3 boyutlu bir şekilde 2 tane kamerayla hastalıklar tedavi edilebilmektedir. Endoskop cerrahide kulakta herhangi bir kesi olmadan, kulak kanalından girilerek ameliyatlar yapılabilir.”

ÇOCUKLARA DA UYGULANABİLİYOR

. Endoskopik kulak ameliyatları çocuklara da uygulanabilir mi?
“Çocuklardaki kulak boyutları bir yetişkininki kadardır. İç kulak boyutları ve orta kulak, doğumda yetişkin düzeydedir. Dış kulak ve kulak kepçesi de yaklaşık 7-8 yaşında erişkin boyutuna ulaşır. Dolayısıyla endoskopik kulak cerrahisi çocuklara da rahatlıkla uygulanabilir. Özellikle doğumsal orta kulakta iltihap olmasıyla karakterize konjental kolesteatom ameliyatında endoskoplar bize çok yarar sağlar. Geniş cerrahi yapmadan çocuğa daha az yük vererek ve işitmeyi koruyarak o iltihabı çıkarma imkanı olur.”

KULAK ZARI KESİ OLMADAN KAPATILABİLİYOR

. Kulak zarı neden delinir? Cerrahisi nasıldır?
“Toplumda görülen kulak zarı delinmelerinin büyük bir sebebi östaki borusunun yeteri kadar çalışmamasıdır. Östaki borusu, kulakla geniz arasında orta kulağın havalanmasını ve basıncın eşitlenmesini sağlar. Östaki borusu yeteri kadar çalışmazsa kulakta negatif basınç oluşur ve bu negatif basınç kulak zarında delik olmasına ve onun da uzun süreli kapanmamasına yol açar. Bu durum 3 aydan uzun sürerse kronik otitis mediaya denir. 3 aydan uzun süren kulak deliklerinde o deliği kapatmak için cerrahi tedavi düşünülür. Kulak zarı delikleri hem mikroskopik yolla yani standart yöntemle hem de endoskopik yolla kapatılabilir. Bazen hastaların dış kulak yolu S şeklinde olur; kulak zarı bazen mikroskopla tam net olarak görülemez. Bu durumda endoskoplar oldukça kolay bir çözüm sağlar. Kulak zarına herhangi bir kesi yapmadan endoskopik yolla direkt görerek orayı kapatma imkanı verir.”

. Endoskopik kulak cerrahisi ile ilgili son dönemdeki gelişmeler nelerdir?
“Dünya Endoskopik Kulak Cerrahisi Kongresi 2014 yılında Dubai’de gerçekleşti. Bu kongrede endoskopik kulak cerrahisi çalışma grubu olarak sunumlarımızı gerçekleştirdik ve deneyimlerimizi paylaştık. Bologna’da geçen sene yine 2. Dünya Kongresi oldu orada da endoskopik kulak cerrahisine ilginin daha da artarak devam ettiğini görme şansımız oldu. 3. kongre Amerika Boston’da önümüzdeki yıl gerçekleşecek. Türk Otoloji-Nörootoloji Derneği çatısı altında Endoskopik Kulak Cerrahisi Çalışma Grubumuz var. Çeşitli bilimsel aktiviteler yapıyor, bilgi alışverişinde bulunuyoruz. Endoskopik kulak cerrahisi muhtemelen önümüzdeki yıllarda da popülerliğini daha da geliştirerek bir noktaya ulaşacak.”