Evde Sağlık Ekonomisi Nasıl Yapılır?

Esra Kazancıbaşı İle Sağlık

Annemin ecza dolabı son kullanma tarihi geçmiş ilaçlarla doludur. Doktorunun verdiği yeni ilaçlara, tedavilere hep şüpheyle bakar annem. İlaçların kullanım kılavuzlarını dikkatle okur. Prospektüslerdeki yan etkiler bölümünü incelerken yüzü giderek asılır. İlaçlara bir türlü başlayamaz.

Ya, doktoru çok genç, deneyimsiz bulmuştur ya da hekim kendisini istediği gibi dinlememiş, yeterince dikkatli muayene etmemiştir. Kısacası güven vermemiştir. Aslında doktorun muayene odasından çıktığı andan itibaren kararlıdır hekimin önerdiği ilaçları içmemeye. Ancak ne hikmetse gider eczaneden ilaçlarını alır gene de. İşte bu yüzden annemin evi adeta minik bir eczane gibidir.

İLAÇ ÇÖPLÜĞÜNE DÖNEN EVLER

Türkiye’de çoğu kişinin evi anneminki gibi ilaç çöplüğüne dönmüş durumda. Yapılan araştırmalar, evlerdeki ilaçların yüzde 60’ının kutusu dahi açılmadan, kullanım tarihlerinin sona erdiğini gösteriyor.

Sosyal Güvenlik Kurumu’nun 12 ilde, bin 200 hanede yaptığı araştırma, Türkiye’de bilinçsiz ilaç kullanımının ve ilaç israfının ne boyuta vardığını gözler önüne sürüyor. İşte araştırmanın çarpıcı bazı sonuçları:

• Türkiye genelinde her evde 10.6 kutu ilaç bulunuyor.
• Evlerin yüzde 13’ünde 20 kutudan fazla ilaç var.
• Evlerdeki ilaçların yüzde 8.1’nin son kullanma tarihi geçmiş.
• Her hanede 1,5 kutu ilaç çöpe atılıyor. Hastaların yüzde 87’si ilaçlarını tedavi amaçlı alırken, yüzde 13’ü hastalık ortaya çıkmadan kullanıyor.

Bir diğer araştırmanın sonucuna göre ise Türkiye’de yıllık 12 milyar dolarlık ilaç kullanımı var. Bu rakamın 500 milyon dolarını hiç kullanılmadan çöpe atılan ilaçlar oluşturuyor.

“Bunlar işin devlet politikalarıyla ilgili yönü. Sağlığın ekonomisinden bana ne!” demeyin. Aslında sağlık ekonomisi hepimizi yakından ilgilendiriyor. Mutfağımızdan ecza dolabımıza, doktor kontrollerinden içtiğimiz ilaçlara kadar pek çok konuda sağlık ekonomisi yapabiliriz.

İLAÇLAR KONUSUNDA EKONOMİ YARATIN!

• “Komşunuza iyi geldi” diye eczaneden cebinizden para ödeyerek alabileceğiniz bir ilacın ciddi, önemli yan etkilere yol açabileceğini unutmayın.
• Evinizde ilaçları serin ve loş bir yerde muhafaza edin.
• İnsülin gibi ilaçların yedeklerini buzdolabının yumurta gözünde saklayın.
• İlaçların son kullanım tarihlerini dikkate alarak kullanın.
• Fazla miktarda alınan ilaçların değil, hekiminizin reçetesine göre uygun dozda, zamanında ve düzenli alınan ilaçların etkili olacağını aklınızdan çıkarmayın.
• Otomobilinizdeki ya da evinizdeki ilk yardım malzemelerinin son kullanma tarihlerine dikkat edin. İlk yardım malzemelerinizi aşırı miktarda stok yapmak yerine, acil bir durumda yetecek kadar bulundurun.

TIBBİ CİHAZLARIN SEÇİMİNDE VE KULLANIMINDA…

• Şeker ölçüm cihazı (glukometre) ya da evde tansiyon takibi için cihaz seçerken, mutlaka garantisi olan ürünleri tercih edin.
• Tansiyon ve kan şekeri ölçümü yapan cihazları kullanım kılavuzlarına göre kullanın. Muhafaza ederken de önerilen talimatlara uyun.

MUTFAKTA EKONOMİ

• Meyvenizi, sebzenizi tüketeceğiniz kadar alın. Aksi takdirde ihtiyacınızdan fazla miktarda alacağınız domates, patlıcan, kabak, elma gibi sebze ve meyveler bozulacaktır.
• Yemeklerinizi evde yaşayan kişi sayısına yetecek miktarda pişirin. Böylelikle besin değerlerini yitirmezler. Yemeklerin bozulma, atılma ihtimali de ortadan kalkar.
• Buzdolabında yoğurt, ayran gibi ürünleri muhafaza ederken, son kullanma tarihlerine göre sıralayın. Eski tarihli ürünler önde, yeni tarihli ürünler arkada olsun ki bozulmadan tüketme şansınız bulunsun.

Esra Kazancıbaşı Öztekin

sagligimicin@gmail.com

Not: Bu yazı 21 Ağustos  2016 tarihinde Yenibirlik Gazetesinde yayımlandı.