Fakik Göz İçi Lensleri ve Refraktif Lens Değişimi

Yapılan kontrollerde gözleri lazer tedavisine uygun çıkmayan kişileri gözlük ya da lenslerden kurtaracak alternatif tedaviler var mıdır? Uzağı, yakını gözlüksüz göremeyen hastalara önerilen fakik göz içi lensler ve göz içi mercek değişimi ameliyatları nasıl yapılır?Astigmatı olan hastalarda bu yöntemlerle tedavi olabilir mi? Hipermetroplara fakik göz içi lensleri önerilir mi? Merceklerin bir ömrü var mıdır? Göz içine yerleştirilen mercekler dışarıdan fark edilir mi? Refraktif mercek değişimi ameliyatı diyabet, glokom, katarakt ve keratokonus hastalarına yapılabilir mi? Dünya Göz Hastanesi göz hastalıkları uzmanı Op. Dr. Baha Toygar, Sağlık Adası Yayınları’ndan çıkan ve başta D&R olmak üzere kitapevlerinde, online kitapçılarda, Migros, Carfeour gibi zincir marketlerde satışa sunulan “Sorular ve Yanıtlarla Göz Hastalıkları” isimli kitapta merak edilen bu soruların yanıtları veriyor.

. Miyopi, hipermetropi gibi kırma kusurlarının lazerle tedavisi herkese yapılabilir mi? Lazer tedavisinin uygulamayacağı hastalar da var mıdır?
“Lazer tedavisi olmak amacıyla göz hekimine başvuran yaklaşık her iki hastadan biri bu tedaviye uygun çıkar. Bir başka deyişle hastaların ancak yüzde 40-50’sine  ‘mekanik lazer’ ve ‘femtosecond lazer’ gibi tabaka kaldırılarak yapılan lazer tedavisi yapılabilir. Bunun dışında PRK ya da LASEK gibi yüzeyel lazer yapılabilen az sayıda hasta da vardır. Söz konusu grup dışında kalan kişilere lazerle yardımcı olunamaz.” 

. Peki, gözleri lazere uygun olmayanlar için hangi tedavi seçenekleri vardır?
“45 yaşın altında ve yakını görme problemi olmayan hastalarda ilk tercih edilen yöntem gözde hiçbir değişiklik yapmadan yerleştirilen ‘fakik göz içi lensleri’dir. Eğer hasta 45 yaşından büyükse, yakını görememe çağına girmişse o zaman mercek değişimi ameliyatı yapılır. Bu yöntemde göz içindeki mercek alınıp yerine yeni bir mercek yerleştirilir. Uzak-yakın özelliğine sahip mercek konulursa, aynı zamanda o hastanın yakın görmesi de düzeltilmiş olur.” 

. Göz içine mercek yerleştirilmesi yöntemi kimlere uygundur, kimlere yapılamaz?
“Bir hastanın gözünün lazere uygun olup olmadığını belirlemek için yapılan tetkikler aslında göziçi mercekler konusunda da fikir verir. Göz içine konulan merceklerle ilgili en önemli kriter gözün ön kamarası denilen korneasından arkadaki lense kadar olan bölgenin genişliğidir. 

. Göz içine mercek yerleştirilebilmesi için genişliğin 2,8 milimetre ve üzerinde olması gerekir. Aksi takdirde göz içine konulan mercek daha da daralmaya neden olarak bazı komplikasyonlara yol açabilir. Söz konusu darlığa özellikle hipermetroplarda rastlanır. Çünkü hipermetropların gözü küçüktür, aynı oranda gözün ön kısmı da dardır. İşte bu yüzden yaklaşık her yüz hipermetroptan 90’ının gözleri mercek yerleştirilmesi yöntemine uygun çıkmaz.

. Katarak da göz içine mercek yerleştirilmesine engel teşkil eden bir hastalıktır. Göz içine yerleştirilen mercekler kataraktı hızlandırabilir. Hastanın bir süre sonra katarakt ameliyatı olması gerekebileceğinden göz içi mercekleri işe yaramaz. Dolayısıyla katarakt başlangıcı ya da oluşumu olan bir hastaya göz içi mercek takılmamalıdır. 

. Göz içi mercekleri ve refraktif lens değişimi ameliyatı doğuştan görmesi çok az, sadece ışığı ya da on santimden birkaç parmağı gören ve yüzde 5-10 gibi düşük bir görme seviyesine sahip kişilere de yapılmamalıdır. Bu tür vakalarda sadece numara düşecek ama görsel açıdan bir etki olmayacaktır. 

. Tek gözü hiç görmeyen veya çok az gören hastaların diğer gözüne bu tür ameliyatlar yapılması da pek tercih edilmez. Çünkü herhangi bir komplikasyon çıkması durumunda hastanın sağlam gözünü kaybetme riski de vardır. 

. Göz tansiyonu, diyabet gibi sorunlar nedeniyle göz arkasında meydana gelen kanamalar, sarı nokta hastalığı da fakik göz içi merceklere engel teşkil eden bir durumdur.”

GÖZ İÇİ MERCEK DEĞİŞİMİ

. Refraktif lens değişimi ya da diğer adıyla ‘göz içi mercek değişimi’ nedir?
 Göz içi mercek değişiminin farklı isimleri vardır. Biri sizin de belirttiğiniz gibi ‘refraktif lens değişimi’dir. Bu yönteme tıp dünyasında ‘clear lens’ ya da ‘şeffaf lens değişimi’ diyenler de vardır. Söz konusu yöntem yaşa bağlı yakını görememe sorunu olanlara da uygulandığı için bazı göz hekimleri tarafından ‘presbiyopik lens değişimi’ anlamına gelen “prelex” diye de anlandırılmaktadır. Refraktif lens değişiminin katarakt ameliyatından hiçbir farkı yoktur. Bir başka deyişle kataraktı olmayan bir hastaya başka nedenle bir tür katarakt ameliyatı yapılmasıdır. Buradaki amaç katarakttaki perdeyi değil, gözün numarasını ortadan kaldırmaktır.”

HANGİ HASTALAR MERCEK DEĞİŞİMİNE UYGUN DEĞİLDİR?

. Göz içi mercek değişimi ya da diğer adıyla ‘refraktif lens değişimi’ ameliyatı hangi hastalara yapılamaz?
“Refraktif lens değişimi öncelikle görmesi iyi olamayacak hastalara kesinlikle yapılmamalıdır. Refraktif lens değişiminin göz içine mercek yerleştirilmesi yönteminden bir farkı göz tansiyonu olan hastalara da uygulanabilmesidir. Ancak burada önemli kriter göz tansiyonu nedeniyle kişide aşırı derece görme alanı kaybı gelişmemiş olmasıdır. Yoksa göz tansiyonu şeffaf lens değişimi için engel teşkil eden bir durum değildir. Refraktif lens değişimi diyabet nedeniyle gözünün arka tarafında ileri düzeyde kanamaları olan kişiler hariç şeker hastalarına da yapılabilir. Bu yöntemin önerilmediği bir grup ise sarı nokta hastalarıdır. Hastalar ameliyattan çok fayda görmeyecekleri gibi refraktif lens değişiminin sarı nokta hastalığını tetikleme riski de söz konusudur. Bütün refraktif cerrahi ameliyatlarda olduğu gibi korneasında leke olanlar, keratokonus hastaları mercek değişimi ameliyatına uygun değildir. Çünkü gözün önünde bir problem varken arkadaki bir sorunu düzeltmenin bir anlamı yoktur. Cerrahi müdahaleye rağmen sonuçta görmeyle ilgili problem ortadan kalkmayacaktır.”

“SORULAR VE YANITLARLA GÖZ HASTALIKLARI” KİTABINI NEREDEN BULABİLİRSİNİZ?

Başta D&R kitap olmak üzere, kitapevlerinde, online kitapçılarda ve Migros, Carfeour gibi zincir marketlerde “Sorular ve Yanıtlarla Göz Hastalıkları” isimli kitaba ulaşmak mümkün. Kitapta, göz kuruluğu ile ilgili ayrıca aşağıdaki soruların yanıtları da yer alıyor:

. Fakik göz içi mercekler gözün hangi bölgesine, nasıl yerleştirilir?

. Göz içi mercek yerleştirilmesi hastaların görmesini nasıl etkiler?

. Göz içine yerleştirilen kaç tip mercek vardır?

. Peki, göz içine yerleştirilen mercekler dışarıdan fark edilebilir mi?

. Merceklerin bir ömrü var mıdır?

. Gözün merceği reddettiği, lensin acilen çıkartılmasını gerektiren ne gibi durumlar olabilir?

. Her vakada tek ameliyat yeter mi? 

. Refraktif lens değişimi ya da diğer adıyla ‘göz içi mercek değişimi’ nedir?

. Göz içi mercek değişimi ya da diğer adıyla ‘refraktif lens değişimi’ ameliyatı hangi hastalara yapılamaz?

. Göz içi mercek değiştirme ameliyatı nasıl yapılır?

. Aynı ameliyatta iki gözde birden lens değişimi yapmak mümkün müdür?

. Refraktif lens değişimi ameliyatlarında ne tür mercekler kullanılır? Hastanın miyop, hipermetrop ya da astigmat oluşu mercek seçimini ne ölçüde etkiler?

. Göz içi mercek değişimi ameliyatı olan bir kişinin hastanede yatması gerekir mi? Ameliyat sonrasında göz kapatılır mı? Hastaların nelere dikkat etmesi gerekir?

. Göz içi mercek değişimi ameliyatından ne kadar sonra görme düzelir? Hastalar gözlük ya da lens kullanmaktan ne ölçüde kurtulurlar?

. Peki, göz içi mercek değişimi ameliyatı geçiren hastalarda görmeyle ilgili bazı sıkıntılar, uyum zorlukları da olabilir mi?

. Refraktif lens değişimi ameliyatı sırasında ya da sonrasında hangi komplikasyonlar görülebilir? 

.  Peki, gerek fakik göz içi lensleri, gerekse mercek değişimi ameliyatları hamilelere yapılabilir mi? 

KİTAPTAKİ DİĞER KONULAR

“Sorular ve Yanıtlarla Göz Hastalıkları”; katarakttan glokoma, keratokonustan retina dekolmanına, numaralı gözlük seçiminden kontakt lens kullanımına, şaşılık ve göz tembelliğinden gözyaşı kanal tıkanıklıklarına, gözdeki kırma kusurlarının lazerle tedavisinden göz estetiğine kadar 60’dan fazla konuda 16 göz hekimiyle yapılan söyleşilerden oluşuyor. 

Göz hastalıklarıyla ilgili aileniz için bir başucu rehber niteliği taşıyan kitapta bebeklerde, çocuklarda, gençlerde ve yaşlılarda sık görülen göz hastalıkları, nedenleri, belirtileri teşhis ve tedavi yöntemleri ayrıntılı olarak ele alınıyor. Kitapta  anne adaylarını  ilgilendiren bir bölüm de var: “Hamilelik ve göz sağlığı. Sağlık Adası Yayınları’nın aynı seriye ait “Sorular ve Yanıtlarla Hepatitler” ve “Sorular ve Yanıtlarla Diyabet” isimli kitaplarına da D&R başta olmak üzere kitapevlerinden, online kitapçılardan ve Migros, Carrefour gibi zincir marketlerden ulaşabilirsiniz.

ÖNEMLİ UYARI:

. Sağlığım İçin Herşey Sağlık Kitapları Serisi, aynı adı taşıyan www.sagligimicinhersey.com Portalı’nın yayınıdır.

. www.sagligimicinhersey.com’un yayınlandığı kitaba ait yukardaki bölümler başka siteler tarafından yazarın ve sahibinin yazılı izni olmaksızın çoğaltılamaz, kopyalanamaz, kaynak daha gösterilerek kullanılamaz.