Fibromiyaljide Tedavi Yöntemleri

Kronik ağrılardan biri olan fibromiyaljiyi ve fibromiyalji tedavisinde uygulanan yöntemleri Ağrı (Algloji) Uzmanı Prof. Dr. Emine Nur Tozan Sağlığım İçin Herşey’e anlattı.

Kronik ağrı nedir?
Kronik ağrı, vücudun herhangi bir yerinde yara olsun ya da olmasın bir kişinin geçmişteki deneyimlerini de içine alan hoş olmayan sübjektif emosyonel bir duyu kronik ağrıdır. Üç aydan daha uzun süren bir ağrı durumu vardır. Kronik ağrı kişinin hayat kalitesini bozmaya başlayan bir ağrı demektir. Kısacası aslında bir hastalıktır.

FİBROMİYALJİ BELİRTİLERİ

Fibromiyalji nedir? Daha çok ne tür belirtiler olur?
Fibromiyalji, miyozit; yani kas iltihabıdır. Fibromiyalji iltihapsız kas romatizması şeklinde de tarif edilebilir. Daha çok kadınlarda görülür. Fibromiyalji daha çok mükemmeliyetçi ve her şeye yetişmeye çalışan kadınlarda ortaya çıkan, vücudun belli noktalarında (18 nokta) kasların kasıldıktan sonra gevşemediği bir durumdur. Örneğin sabahları yorgun kalkılmasına sebep olur. Kadınlarda daha çok sırt ve omuz ağrısı; erkeklerde daha çok bel ağrısı ile ortaya çıkan belirtilerin bir bütünüdür. Cildimizin altında iç organlarımıza kadar omurgalarımıza kadar kat kat kaslarımız var. Bu kaslarımızın belli grupları normalden fazla kasıldığı ve arkasından da gevşetilmediği zaman ağrılar olmaya başlar.

Ağrılardan etkilenen vücuttaki 18 nokta neresidir?
Bilimsel literatürde tanısını koymak için belirli kriterlerimiz var. Göğüs kafesi, ense ve omuz, kasıklar, sırt, bacaklar, kolların yer aldığı bölgeleri ifade eden 18 noktadır. Muayene sırasında çene ekleminden parmak ucuna kadar tüm eklemlerin muayenesi yapılır ve tanı konulur. Genellikle hasta hikayesinde bize şunu söyler:  “Ben yorgun kalkıyorum, her zaman çok yorgunum, geceleri uyuyamıyorum, gün içerisinde ne oturduğumu anlıyorum ne kalktığımı anlıyorum. Omuzlarım yanıyor. Belim yanıyor. Kabızlığım var. Depresyonum var. Eskisi gibi kilomu kontrol edemiyorum.” Bu süreçte kimi hastalar kilo alırken kimi hastalar da çok kilo verebiliyor. Kimi zaman eşiyle ya da işiyle ilgili problemlerin olduğunu ifade eden hastalar da olabiliyor. Ne yazık ki kadınları daha çok etkileyen bir hastalık ve 18 yaşına hatta 16 yaşına kadar inen ergenlikten itibaren süregelen bir yaş yelpazesi de var.

AĞRILARIN KAYNAĞI BULUNMALI

Bu ağrılardan kurtulmak mümkün mü? Özellikle Algoloji; yani Ağrı Uzmanı olarak ne tür tedaviler uyguluyorsunuz?
Öncelikle ağrının ortaya çıkma nedeninin araştırılması gerekir. “Fibromiyalji niye ortaya çıktı, bu hastamızda bu fibromiyaljiyi tetikleyen etkenler neler” bu soruların cevaplarını bulmak gerekir. Tüm vücut görüntüsel ya da kimyasal olarak araştırılır; çünkü bir kansızlık, bir şeker hastalığı da sebep olabilir. Bir tiroidin iyi çalışmaması da sebep olabilir. Bütün bunları araştırıp, nedenini bulup tedavi etmeye çalışılır. Ağrı tedavisinde bu kasları gevşetmeye yönelik tedaviler yapılır. Bu kasların belirli noktalarına çok uzun süreli kasları gevşetecek radyo frekans veren cihazlar var. Bu cihazların özel iğnelerinden ısıyla 3-4 dakikalık uygulama ile kaslar gevşetilir. Ardından da hastalara tavsiyemiz, bir fizik tedavi doktoruna gitmesi ve bu kasları güçlendirecek ya da simetrisi bozulmuş karşılıklı kasları tekrar derleyecek, toparlayacak bir tedavi alması oluyor. Ya da eklem bozuklukları varsa ortopedi doktoruna bir ameliyat durumu varsa beyin sinir cerrahına gitmesini tavsiye ediyoruz.

FİBROMİYALJİDE OZON TEDAVİSİ

Fibromiyaljide ozon tedavisinin bir etkisi var mı?
Ozon tedavisi, fibromiyalji tedavisinde destekleyici tedavi olarak yer alır. Ozon tedavisi prensibinde kandaki oksijenin biraz daha yüklü biraz daha konsantre olarak tekrar vücuda geri verilmesi yatar. Fibromiyalji nedeniyle kasılan kasların içerisinde laktik asit denilen oksijeni sevmeyen birtakım maddeler birikiyor. Ozon gazı verildiğinde bunları eritiyor ve kasları gevşetiyor. Belli seanslarda hastanın kendi kanını alarak uygulanan tedavilere ek olarak ozon tedavisi uygulanabilir.

Türkiye kronik ağrı tedavisinde dünyada nerede? Günümüzde kronik ağrıların tedavisinde ne tür yöntemler uygulanıyor?
Avrupa ile kıyaslandığında çok daha ileri el becerilerine sahip olduğumuzu söyleyebilirim.

Daha çok bel ağrısı olan, kalça ya da diz protezi olmak istemeyen ya da buna uygun olmayan hastalar başvuruyor. Yurtdışından da çok fazla sayıda hasta başvuruyor.

Yurt dışından gelen kişiler için yaklaşık 3-5 günlük bir süre yeterli olabiliyor.

Kronik ağrıların tedavisinde başka ne tür yöntemler var?
Hastanın durumuna bağlı olarak özel ilaçlarla bozulan tüm eklem, kas ve kemiklerle ilgili olan yapıların hepsini yeniden canlandırmak mümkün. Belli ilaçları bir arada kullanmanın dışında radyo frekans yöntemleri var. Ozonu tedavisi var. Şu an güncel olarak kullandığımız madde ozon. Bunlar dışında PRP ya da kök hücre yöntemleri var.