Fıtık Cerrahisi Hakkında Merak Edilenler

Memorial Bahçelievler Hastanesi’nden Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Ediz Altınlı Kasık, göbek ve mide fıtığı cerrahisi hakkında merak edilenleri Sağlığım İçin Herşey’e anlattı.

FITIK TÜRLERİ NELER?

“Fıtık günümüzde oldukça sık görülen cerrahi olarak tedavi edilen bir hastalıktır. Toplumda kasık, göbek, kesiyeri ve mide fıtığı olarak fıtık türleri mevcuttur.

KASIK FITIĞI TÜRLERİ NELER?

“Kasık fıtığı, erkeklerde biraz daha fazla görülen bir fıtık cinsidir. Anne karnında fetusun erkek olmasıyla kasık kanalları açılıyor ve testis dışarıya doğru, skrotuma doğru inmek için bir yol yapıyor. Bu yola bağlı olarak erkekler daha fazla risk altında oluyor. Çünkü kadınlarda over; yani yumurtalık olduğu için karnın içinde geride kalıyor ve kadınlar bu konuda biraz daha şanslı oluyor. Kasık fıtıkları, direkt, indirekt ve femoral olarak 3 bölümde inceleniyor. Hastalar en çok kasıkta ağrı ya da şişlik şikayeti ile başvuruyorlar. Kasık kıtığında en önemli sebep ağır kaldırmadır. Ağır spor yapanlar ya da aniden ağır bir şey kaldıranlarda görülebilmektedir. Kimi zaman yaşa bağlı olarak da ortaya çıkabilmektedir. Sigara da bu konuda çok önemli bir etmendir. Sigaranın ispat edilmiş zararlarından biri de zaman içinde fıtık oluşturmasıdır. Sigara kollajen bağları zedelemekte ve zamanla fıtık oluşumuna zemin hazırlamaktadır. Bu kişilerde kronik bir öksürük olduğu için karın içi basıncını artıran nedenler de kasık fıtığına yol açar. Erkeklerde prostat da bir etkendir. Prostatı olan kişilerde ıkınmalı idrar yapmaya bağlı olarak fıtık görülebilir.”

GÖBEK, KESİYERİ VE MİDE FITIĞI

“Göbek fıtığı herkeste olabilecek bir durumdur; ancak kadınlarda daha sık görülen ve en sık hamilelik sırasında fark edilen bir fıtık türüdür. Doğumdan sonra o bölge kesilir; fakat orada potansiyel bir zayıf alan kalır. Zaman içinde eğer kişi çok fazla kilo alırsa o bölgede bir yırtılma olabiliyor ve bu da ağrı yapabiliyor. O bölgeden bağırsak ya da “omentum ” dediğimiz mide ya da batın boşluğu içindeki iç zar çıkabiliyor. Sıkışmalara bağlı olarak da ağrı oluşuyor. Kesiyeri fıtığı (insizyonel herni) ise; daha önce ameliyat edilmiş bir kişinin kesi yerinden çıkan fıtıklardır. Son olarak bir de reflünün belirli bir bölümünü oluşturan mide fıtığı vardır. Göğüs boşluğundan karın boşluğunu ayıran diyaframda potansiyel bir açıklık vardır. Bu potansiyel açıklığın içinden ana aort geçer, aşağı doğru iner ve ikiye bölünür. Bacaklara, böbreğe giden ana damarları oluşturur. Bir de yemek borusu bu potansiyel boşluktan geçmek zorundadır. Bu bölgede fazla bir açılma ya da yırtılma olursa burada mide fıtığı oluşur. Mide fıtığı durumunda mide yukarıya doğru göğüs boşluğuna, toraksa doğru kayar. Genelde de sola doğru kayar. Bu hastalar kalp krizi geçiriyorum diye de doktora başvurabilirler. Kontroller sonucu kalp krizi geçirmediği anlaşılan hastalara gastroskopi yapılır. Kilo alımı maalesef göbek fıtığında da önemli bir etmendir. Halter, vücut geliştirme gibi ağır spor yapanlarda ya da ağır yük kaldırmaya dayalı işlerde çalışan kişilerde görülebilir.

Prof. Dr. Ediz Altınlı

FITIK TEDAVİ EDİLMEZSE HANGİ SORUNLARA YOL AÇAR?

“Kasık fıtığının tedavi edilmemesi; sperm kalitesini düşme, bağırsak düğümlenmesi gibi durumlara yol açabilir. Bağırsak düğümlenmesi, acil ameliyat gerektiren bir durumdur. Bu durum da hayati riski yükseltmektedir. Göbek fıtığında da aynı şey söz konusudur. Omentum ya da bağırsağın sıkışması, boğulması, düğümlenmesi görülebiliyor. Kesiyeri fıtığında, kesiyeri eğer darsa, dar bir yerden yine karın içi organların kalın bağırsağın ya da ince bağırsağın çıkarak boğulması olabiliyor. Bu da bağırsak tıkanıklıklarına yol açıyor. Buna mekanik tıkanıklık denilebiliyor. Bu da ölümcül maalesef sonuçlara yol açabiliyor. Mide fıtığı ise biraz daha farklı bir durumdur. Reflü görülüyor. Midenin pH’ı 2, yemek borusunun pH’ı 7-7.4 gibidir. Eğer reflü olursa mide asidi yukarıya doğru yemek borusunu yakmaya başlar. Asit eğer yemek borusunun alt ucunu yakmaya başlarsa oradaki epitel hücreleri tek katlıdan çok katlıya geçmeye başlıyorlar. Bunlar direkt belki kanser olmuyor; ama displazi, metaplazi, barrett özefagusu ve daha sonra maalesef kansere yol açıyorlar. Şu anda ortalama 13.5 yılda reflüye maruz kalan hastaların yüzde 5.5 ‘inde adenokanser denilen kanser oluşma şanssızlığı maalesef var.”

FITIK AMELİYATLARI NASIL YAPILIR?

“Bütün fıtık ameliyatlarında genel anestezi uygulanmaktadır. Fıtık hastalıklarında 3 çeşit ameliyat yapılmaktadır. Eski tip yani konvansiyonel dediğimiz açık ameliyatlar, kapalı denilen halk arasında laparoskopik ameliyatlar ve en ileri teknolojinin kullanıldığı robotik ameliyatlarla cerrahi mümkündür. Robotik ve laparoskopik ameliyatlar arasında kullanılan alet ve hız açısından farklılıklar mevcuttur. Robotikte daha keskin ve 3 boyutlu bir görüşle ameliyat gerçekleşir. Laparoskopik ameliyat, açık ameliyata göre çok daha konforludur. Açık ameliyatlarda hastanın bir kaç gün, laparoskopide 1-2 gün hastanede yatışı söz konusu olur. Robotik cerrahide ise; hastanede kalış süresi biraz daha kısalır. Robotik ve laparoskopik ameliyatlarda yama uygulanır; ancak sadece koyma tekniği değişir. Laparoskopik operasyonlarda karnın içine girmeden üst kısmına konulurken, robotik cerrahide karnın içine girip farklı bir teknikle fıtığı direkt karnın içinden görerek yapılır. Örneğin birinde usta, arabanın altından motora bakarken, diğerinde üstünden bakar.”

AMELİYATI SONRASI YENİDEN TEKRAR EDER Mİ?

“Konulan yama eğer yetersiz büyüklükteyse, teknik bir hata yapıldıysa ya da hasta ağır kaldırma yasağı gibi söylenen kurallara uymazsa ameliyat sonrası fıtık tekrar edebilir.”