Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Neden Önemli?

Fizik tedavi ve rehabilitasyonun nasıl bir önemi vardır? Kimler fizik tedavi ve rehabilitasyon yapar? Fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı ile fizyoterapist arasındaki fark nedir? Fizik tedavi ve rehabilitasyon hizmetinde, sağlık turizmi söz konusu olduğunda dünyada neredeyiz? Fizik tedavi ve rehabilitasyon tedavisi gören, önerilen ya da tedavisini yarıda bırakan hastalara önerileriniz neler?

Romatem Hastaneleri Yönetim Kurulu Başkanı aynı zamanda Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Köksal Holoğlu merak edilen bu soruları Sağlığım İçin Herşey’de yanıtladı.

‘‘İNSANA AİT HAREKETLE İLGİLİ HER ŞEYLE FİZİK TEDAVİ İLGİLENİR’’

. Fizik tedavi ve rehabilitasyonun nasıl bir önemi vardır?
‘‘Hareket sistemi başta kemikler, kemiklerin birbiriyle yapmış olduğu eklemler, kemiklerin hareketlerini sağlayan kaslar ve bunlara komutları beynimizden getiren ve beynimize geri götüren sinirlerin koordineli çalıştığı bir sistemdir. Fizik tedavi, bu kas iskelet sisteminin  bütün yapısıyla ilgilenir. İnsana ait hareketle ilgili her şey fizik tedavinin içerisine girer. En sık rastlanılan hasta grupları; bel ve boyun ağrıları çekenlerdir. Özellikle son zamanlarda tablet ve akıllı telefon kullanımı, masa başı çalışma sürelerinin artması, uzun süre televizyon seyretmek gibi hareketsiz yaşam tarzından dolayı omurga sorunlarından olan bel, boyun ve sırt ağrıları çok fazla artmıştır. Ayrıca kireçlenmeler, özellikle genetik geçişli kireçlenmeler, iltihaplı eklem romatizmaları da en sık rastlanılan sorunlardır. Sağlıklı bireylerde görülen bu sorunlar hastalık olarak kabul edilmez. Ama beyni, sinir sistemini ilgilendiren beyin felçlerinin durumu farklıdır.

Son yıllarda çok sık rastlanan beyin felçleri fizik tedavinin ikinci sıklıkla karşılaştığı çok önemli konularından biridir. Türkiye’de her yıl 150 bin kişi beyin felci geçirmekte ve bunların yüzde 15’i beyin felci vakasından hemen sonra kaybedilmektedir. Geri kalan hastaların çok önemli bir kısmının uzun soluklu rehabilitasyon programlarına ihtiyacı olur. Yine parkinson ve MS diye bilinen, son zamanlarda çok sık artan nörolojik problemler, doğuştan kas hastalıkları, alzheimer gibi problemlerin getirmiş olduğu geriatrik sorunlar fizik tedavinin ilgilendiği ve fizik tedavinin önemini ortaya çıkaran sorunlardır.’’

‘‘FİZİK TEDAVİ VE REHABİLİTASYON UZMANI  OLMAK 15 YILLIK BİR SÜREÇTİR’’

. Kimler fizik tedavi ve rehabilitasyon yapar? Fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı ile fizyoterapist arasındaki fark nedir?
‘‘Sağlık, bir ekip işidir. Tek başına ne doktorun ne fizyoterapistin ne de hemşirenin başarılı olabildiği bir süreç değildir. Fizik tedavide ekibin başkanı, bir fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı hekimdir. Öncelikle bir tıp fakültesini bitirmiş, Türkiye’de tıp fakültesi sonrasında çok zor bir sınav olan TUS sınavını geçmiş ve çok yüksek bir puanla fizik tedavi ve  rehabilitasyon uzman hekimliği ihtisasını kazanmıştır. Ortalama 15 yıllık bir süreç sonrasında ortaya çıkan bir meslek grubudur fizik tedavi ve rehabilitasyon ekibi. Bu ekibin başkandan sonraki asli unsurlarından birinci sırada fizyoterapistler gelir. Fizyoterapistler Türkiye’de lise eğitimi sonrasında dört yıllık lisans eğitiminden mezun olurlar. Akabinde, Türkiye’de yeni gelişen iş uğraşları terapistleri (ergoterapist) gelir. Rehabilitasyon ekibinin çok önemli unsurlarıdırlar. Özellikle felçten sonra veya doğuşta olan konuşma problemleri ile konuşma terapisti ilgilenir. Türkiye’de sayıları hala 100’ün altındadır.

Fizik tedavi ve rehabilitasyon ekibinin bir başka unsuru, ortez-protez teknikerlerdir. Hastalara yardımcı materyal ihtiyaçlarını saptayan, ortez denilen ürünlerin kullanımının eğitimini veren ve o süreçleri yöneten ortez-protez teknikerleridir. Fizik tedavi teknikerleri ise özellikle elektroterapi denilen elektrikli cihazları kullanan teknisyenlerdir. Rehabilitasyon hemşireleri, psikologlar ve diyetisyenler de ekibin önemli unsurları arasındadır.’’

Dr. Köksal Hologlu

‘‘FİZİK TEDAVİ SAĞLIK TURİZMİNDE UZUN YILLAR İHMAL EDİLDİ’’

. Fizik tedavi ve rehabilitasyon hizmetinde, sağlık turizmi söz konusu olduğunda dünyada neredeyiz? Daha çok hangi ülkelerden hastalar Türkiye’ye geliyor? Yurt dışından gelen hastaların Türkiye’de tedaviyi tercih etmelerinin sebepleri neler?
‘‘Dünyada çeşitli ülkeler farklı sağlık segmentleriyle öne çıkmışlardır. Örneğin; Hindistan daha çok kalp ameliyatları ve organ transplantasyonu ile; Tayland cinsiyet değiştirme  operasyonlarında öne çıkmıştır. İspanyollar beyin cerrahisi, Almanlar da kür otelleri ile öne çıkmışlardır. Türkiye aslında son 15 yılda sağlıkta çok kaliteli tesisler kurmuştur. İkincisi gerçekten çok başarılı hekimlerimiz bulunmaktadır. Üçüncüsü de çok uygun fiyatlarımız vardır. Kaliteli tesis, başarılı hekim ve uygun fiyatlar zaten hastayı getirir. Türkiye sağlık turizmine gözle başlamış, kalp ameliyatları, onkoloji, ortopedi ve saç ekimi ile devam etmiştir. Ancak fizik tedavi sağlık turizminde yıllarca ihmal edilmiştir. Türkiye, Avrupa’da ve çevresinde termal, jeotermal kaynaklar anlamında bölgenin en büyük destinasyon, dünyanın sayılı 7 ülkesinden biridir. Jeotermal kaynaklar rehabilitasyon hizmeti ile entegre edilerek fizik tedavide çok büyük bir pazar hedeflenebilir. Son 5 yıldır özellikle Ortadoğu’dan ve Avrupa’nın en gelişmiş ülkelerinden bile hastalar, Türkiye’ye artık rehabilitasyon hizmeti almak için gelmektedir. Yine Rusya ve çevresi ülkelerden çok ciddi fizik tedaviye talep vardır. Çünkü Türkiye’deki tesisler gerçekten fizik tedavi hizmeti ve teknoloji anlamında dünya standartlarının ortalamasının çok çok üzerindedir.’’

. Azerbaycan’daki fizik tedavi ve rehabilitasyon merkeziniz hakkında bilgi verir misiniz?
‘‘Azerbaycan Üniversitesi Tıp Fakültesi eğitimi veren yetkili tek üniversite ve bu üniversitenin talebi üzerinde üniversitenin bünyesi içerisinde Romatem-az markasıyla bir klinik kurduk. Azerbaycan’da tabii eğitim noktasında bazı farklılarımız var. Birincisi fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanlığı diye bir uzmanlık henüz yok. İkincisi henüz bir fizyoterapist, iş uğraşı terapisti, konuşma terapisti okulu yok. Fizik tedavi ve rehabilitasyon alanının kurumsallaşması için oradaki nörologlar, ortopedistler ve beyin cerrahlarıyla beraber iş birliği yapıyoruz. Azerbaycan’da ikinci şube hazırlığımız var. Ayrıca yurt dışında özellikle çevre ülkelerde bir büyüme niyetimiz var.’’

‘‘HASTANIN KENDİ TEDAVİSİNE KATILMASI ÇOK ÖNEMLİ’’

. Fizik tedavi ve rehabilitasyon tedavisi gören, önerilen ya da tedavisini yarıda bırakan hastalara önerileriniz neler?
‘‘Fizik tedavide hastanın katılımı ve inancı çok önemlidir. Özellikle nörolojik rehabilitasyonda çok uzun süreçler gerekir. Hastalar bu uzun tedavi süreçlerini hekimi ve terapisti ile uyumlu ve sabırlı olarak mutlaka devam ettirmelidir. Hastanın kendi tedavisine katılması sonucunda çok başarılı sonuçlar alınmaktadır. Özellikle son zamanlarda robotlar fizik tedavinin hizmetinde olup bunların kaliteleri ve teknolojileri gittikçe gelişmektedir. Bunlar ile birçok başarılı sonuçlar alındığını hastalar bilmelidir.’’