Gazeteci ve Biyolog Esra Öz: Aşkın Da Bir Kokusu Var

Sağlık Editörü ve Biyolog Esra Öz’ün yazdığı, “Kokuyla Keşfet” isimli kitapta, koku almanın bilimsel yönleri eğlenceli bir dille işlenirken kokunun cinselliğe ve insan ilişkilerine etkisi, hastalıklar, parfümün gizemli yönleri ve kokuyla ilgili daha birçok konu ele alınıyor.

Kokunun iletişimdeki rolünü, nörobilim ile birleştiren Öz, “Kokuyla Keşfet” kitabında, kokunun insanlar üzerindeki etkisi üzerine araştırmaları, bilim insanları ve uzman görüşleri çerçevesinde bir araya topladı. Öz, kitabında, farklı örneklerle kokunun iletişimdeki önemini anlatıyor. Esra Öz, 52 bilim insanı ve uzmanı bir araya getirdiği kitabıyla ilgili soruları yanıtladı.

. Koku, insan sağlığını nasıl etkiliyor?
Kokunun, insanların aşk hayatından hastalıklara hatta yediğimiz yemeklere kadar çok büyük etkisi var. Koku bazı hastalıkların ön belirtisi olduğu gibi koku alamamak da bir başka hastalık. Yıllar boyu çok iyi bildiğiniz peynir, kahve gibi kokuları unutursanız Alzheimer, Parkinson riskine karşı tetkik yaptırın. Günümüzde artık nesnel ölçüm metotları ile koku duyusunun ölçümleri de yapabiliyor.

HER İNSANIN KENDİNE ÖZGÜ BİR KOKUSU VAR
. İnsanların doğal olarak salgıladıkları feromonlar ve bunun aşk hayatımıza yansıması nasıl oluyor?  
Koku almada, “feromon” adı verilen moleküller önemli rol oynuyor. Bu zerreciklerin aşkı bile kontrol ettiği düşünülüyor. Yapılan araştırmalara göre aşk vücutta feromon maddesinin salgılanmasıyla başlıyor. Aşkın kokusu olarak tanımlanan bu madde beynin ilgili bölümlerini uyarıyor ve aşk doğuyor. Her insanın parmak izi gibi kendine özgü bir kokusu var ve bu koku ile kendilerine en uygun eşi seçiyorlar.

Feromon’a bu nedenle ‘aşk hormonu’ da deniyor. Bu zerrecikler sayesinde bireylerin kendilerine eş olarak genetik olarak kendilerinden en farklı kişiyi seçtikleri ve bu şekilde nesillerin daha iyiye gittiği düşünülüyor.

. Koku ile cinsel cazibe arasındaki ilişki nedir?
Tarihte koku, insanları etkileme konusunda o kadar önemlidir ki 12. yüzyılda Mısır Kraliçesi olan Cleopatra, güzel bir kadın olmamasına rağmen Mısır rahiplerine hazırlattığı kokularla döneminde nam salmış, gülün de içinde bulunduğu esanslarla büyük bir etki meydana getirmiştir. Babil ve Çin’de de kraliçeler çekici olmak için gül ve zambak kullanmışlar.

LAVANTA VE BERGAMOT KOKUSU MUTLULUK VERİYOR
. Hangi koku insan beyninde hangi duyguyu çağrıştırıyor?
Yapılan çalışmalarda, farklı aromaterapik kokuların beynin aktivitesini farklı şekilde etkilediği araştırma sonuçları ile gösterilmiştir. Örneğin; lavanta ve bergamot gibi uçucu yağların beyinde “mutluluk hormonu” olarak bilinen endorfin salgısını 8-12 kat artırıp, uygulamadan birkaç dakika sonra ruhsal ve fiziksel bir gevşeme sağladığı bildirilmiş.

*Greyfurt içeren bir parfüm sürmüşse karşımızdaki altı yaş daha genç olduğunu düşünüyor beyin!

*Yaz geceleri bahçelerden yayılan çim kokusu kalp atışlarımızı hızlandırıp heyecanlanmamıza sebep oluyor.

*Biberiye gibi aromalar canlandırıyor, yasemin sakinleştiriyor…

*Limon, aroması canlandırır, konsantrasyon ve performans gücünü arttırır.

*Yasemin, sakinleştirir; korku ve uyku bozukluklarını giderir.

*Fesleğen, keyfi yerine getirir ve rahatlatır.

*Biberiye, acı hissini azaltır, Yorgunluğa karşı da etkilidir.

*Gül, tatlı gül kokusu, duyulan harekete geçirir.