Gebelik Takibi

Hamile kaldığınızı öğrendiğiniz andan itibaren, sağlıklı bir gebelik dönemi geçirmeniz için ne zaman, hangi test yaptırmanız gerektiğini bilmelisiniz. Sağlıklı bir gebelik için neler yapılması konusunda görüştüğümüz Anadolu Sağlık Merkezi Ataşehir Tıp Merkezi’nden Kadın Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Meltem Çam, adım adım gebelik takibiyle ilgili bilgiler verdi. . Anne adayı size geldiğinde ilk olarak hangi testleri yapıyorsunuz? Gebelik başladıktan sonra ilk etapta yani beklenen adet günü geçtikten sonra gebeliği tespit için kanla ya da idrarla bir gebelik testi yapıyoruz. Ultrasonla gebeliği test etmeye çalışıyoruz. Gebeliğin ilk testi ultrasonla 5 hafta sonra yapılıyor. . İlk üç ay içinde başka testler uygulanıyor mu? İlk üç ay içerisinde herhangi bir genetik anormallik olup olmadığını belirlemek için yaptığımız ilk test, ikili test dediğimiz tarama testi var. Bu testle, kanda iki tane özellik bakılıyor. Annenin kanına bakılırken ultrasonla da bebeğin bazı ölçümleri yapılıyor. Bebeğin ensesindeki kalınlığa bakılıyor. Çünkü ense kalınlığı arttığı zaman bebeklerde bazı genetik anormallikler ya da kalp anormalliklerinin riski artıyor. . Bu anormallikler neler olabiliyor? Sık bilinen down sendromu var, yani mongolizm. Bir de Trizomi 13 ya da 18 dediğimiz, döllenem sırasında oluşan ufak kodlama hataları görülebiliyor. Bizi en çok rahatsız eden ise down sendromu. Çünkü down sendromlu doğan bazı çocuklar, uzun yıllar yaşayabiliyor, eğitim alabiliyorlar Ama bir ailenin down sendromlu bir bebek sahibi olması gerçekten çok sıkıntılı bir şey. Biz bu sorunu tespit ediyoruz. Eğer ailenin onayı varsa, doktor onayı da varsa gebelik 3-3,5 ay sonra sonlandırılabiliyor. Fakat bu bebeklerin doğduktan sonra yaşayabiliyor olması da tartışılan bir konu. . İkili testten sonra hangi testler yapılıyor? İkili testten sonra 16. ve 19. haftalarda üçlü test var. Yaklaşık olarak gebeliğin 3,5’uncu ayında ikili teste benzer şekilde anne kanı alınarak yapılan bir test; fakat her iki test için de şunu belirtmek gerekir; bunlar tarama testleridir. Anneden kan alarak bebekle ilgili fikir sahibi olmaya çalışıyorsunuz. Bu testler hiçbir zaman yüzde yüz kesin değildir. Ancak size istatistiki veri verir. Böyle bir çocuk sahibi olma riskiniz binde bir ya da yüzde bir gibi. Bu risk hep vardır. Bu riski ortadan kaldıramazsınız. Tarama testi olduğu için annenin kuşkularını da aslında ortadan kaldırmaz. . Yüzde 100 tespit sağlamak için ne yapılabilir? 3,5-4 ay olduğunda anne karnından ince bir iğneyle girip bebeğin suyundan örnek alınabiliyor. Bunu tahlile gönderiyoruz ve bebeğin genetik yapısı inceleniyor. Bu yöntem yüzde 100 bebek hakkında bilgi veren bir yöntemdir. Biz buna amniyosentez diyoruz. Aynı şekilde bebek kanı alınarak da yapılabiliyor fakat bunun düşük riski var. . Gebelikte diyabet riski çıktığında ne tür önlemler alınıyor? Yüklemeyi yaptıktan sonra sonuç belli bir sınırın üzerinde çıktıysa hastayı doğrudan gebeliğe bağlı diyabet olarak kabul ediyoruz. 50 gram yükleme de bir tarama testi ve onun da bir yanılma payı var. Eğer bu testte yüksek çıkarsa bizi yanıltmasın diye bir de 100 gram yükleme testi yapıyoruz. Bu yüklemeyi herkesten istememe nedenimiz ise güç olmasıdır. 3 saat takip gerektirir. Bunların sonucunda hastanın gebeliğe bağlı diyabetli olduğuna karar verdiğimizde ilk etapta hastaya diyet öneriyoruz ve kontrole alıyoruz. Diyetle şekerini kontrol altına alırsak diyetle devam ediyoruz. Ama diyetle halledemezsek o zaman insülin kullanmaya başlıyoruz. İnsülin kullanmamızın nedeni de insülin bebekle anne arasındaki bariyeri aşmıyor. . Gebelikte diyabet, ne tür riskleri beraberinde getiriyor? Bebek sürekli çok şekerli bir ortamda olduğu için normalden fazla büyüyor. Doğum travmaları artıyor. Çünkü o kadar büyük bir bebeği doğurmaya çalıştığınızda normal doğumda hem anneye hem de çocuğa zarar verebiliyor. Diyabetik bebeklerin kiloları genelde gövde ve omuz çevresinde oluyor. Bebeğin kafası çıkıyor ama ondan sonra omuz takılıyor ve çok büyük bir risk oluşturabiliyor. Bebeğin iri olmasını sezaryenle aşabilirsiniz. İkinci problem bebeklerin akciğerlerinde bulunan sülfaktan denilen bir madde var ve bu madde akciğerlerinin düzgün genişleyip, düzgün solunum yapmasını sağlıyor. Diyabetik bebeklerde akciğer gelişimi de problem oluyor. Akciğerler daha geç ve güç gelişiyor. Bu bebekler, akciğer gelişimi problemi yaşıyorlar. Diyabetik annelerin de bebeklerinde bazı anormallikler görülebiliyor. Kalp problemleri daha sık görülüyor. Diyabetik annelerin bebeklerinde 28. haftada mutlaka fetal eko da yapmak gerkiyor.

. Erken doğum riski dönemi bittikten sonra, gebeler hangi aşamalardan geçiyor? 28. haftadan sonra erken doğum riskinin bittiği dönem 37. haftadır. O döneme kadar hastayı düzgün şekilde idrar ve kan sayımlarıyla tahlil ediyoruz. Ekstra bir durum yoksa, 37. haftadan sonra önemli olan doğum zamanını tespit etmek ve sağlıklı olarak bebeğin doğumunu sağlamaktır. 37. Haftadan sonra bebeğin büyüklüğünü ultrasonla takip ediyoruz. Bebeğin içinde bulunduğu su kesesine bakıyoruz; çünkü su miktarı önemli. Bir de kardiyotokografi dediğimiz bir alet var, bebeğin kalp atımlarının düzenli olup olmadığına bakıyoruz. Bebeğin kalp atımları da çok önemli, çünkü bebek anneden rahat oksijen alabiliyorsa kalp atımları da normal oluyor. Fakat bir sorun varsa annenin doğumunun başlamasını beklemeden biz araya girerek bebeğin doğumuna karar veriyoruz. . Gebelikte vajinal muayenenin yanlış olduğuna dair bir inanış var. Bu ne kadar doğrudur? Biz hastayı gerek vajinadan elle muayene ettiğimizde, gerekse vajinadan ultrasonla baktığımızda hasta tarafından bir dirençle karşılaşıyoruz. Hastanın kanaması olduğunda ya da düşük durumu olduğunda mutlaka bu muayeneleri yapmak gerekir. Eğer herhangi bir düşük riski ya da herhangi bir erken doğum riski yok ise bütün bir gebelik boyunca hastaya rahatlıkla vajinal muayene yapılabilir. . Cinsel ilişki kaçıncı aya kadar normal şekilde devam edebiliyor? Erken doğum ya da düşük tehdidi varsa hastaya cinsel ilişkiyi yasaklıyoruz. O da sadece sperm faktöründen dolayı. Onun dışında standart bilgi olarak son bir aya kadar anne adayları normal bir şekilde aktif cinsel hayatına devam edebilir. Kaynak: Anadolu Sağlık Merkezi web sitesi (www.acibadem.com.tr)