Görme Problemlerinde Akıllı Mercekler

Akıllı mercekler hakkında Göz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Sinan Göker bilgi verdi.  

Akıllı mercekler nedir?  Özellikleri nelerdir?

Akıllı mercek, katarakt ameliyatlarında takılan göz içi lensler ve yakını görmeyi sağlayan daha ileri teknolojik lenslerdir. Çok odaklı göz içi lensler, çok odaklı mercek, yakın mercek, akıllı lens, HD lens gibi farklı isimlerde adlandırılabiliyor. Halk arasında akıllı mercek diye adlandırıldı. Bunlar çok odaklı göz içi lensidir. Normal katarakt ameliyatında tek odaklı lens takılırdı ve hastanın uzak görüşü bu lensle düzeltilirdi; ancak hasta yakın için hala okuma gözlüğü kullanırdı. Bu akıllı lensler sayesinde ise hasta yakını da gözlüksüz görebilir ve okuyabilir.

AKILLI LENS İÇİN KATARAKT BAŞLANGICI OLMASI GEREKİYOR 

Sadece katarakt için mi kullanılıyor?

Katarakt ameliyatında kullanılıyor ve hastanın yakın, uzak görüşü de düzeltilebiliyor. Bu operasyonla uzak ve yakın sıfırlanıyor. Tabi bu da kişilerin yaşam kalitesini çok artırıyor. Bu operasyon için hastada biraz katarakt başlangıcı olması gerekiyor. Yakın problemi genellikle 40 yaşlarında başlar. 40’lı yaşlarda gözünde katarakt olmayan bir kişinin yakını görmesi için akıllı lenslerin takılması önerilmez; çünkü 40’lı yaşlarda eğer katarakt yoksa yakın problemi için lazerle tedavi önerilir. Katarakt daha çok 50’li yaşlarda başlar ve ilerler. Genellikle 60’a yaşına doğru da katarakt ameliyatı olması gerekir.

Göz içi lens ameliyatının ertesi günü hastanın gözü açılır ve açıldığında uzağı ve yakını gözlüksüz yüzde yüz net görür. En küçük yazıları bile okuyabilir. Kolay bir ameliyattır; ama çok özellikli ve deneyim gerektiren bir ameliyattır. Eğer lens doğru takılmazsa, iyi lens seçimi yapılmazsa, ameliyat tam olmazsa istenilen başarılı sonuç alınamaz. Doğru bir operasyonla hastalar normal görüşlerinin olduğu gençlik zamanlarına dönerler ve bu görüş kalıcı olur.

Op. Dr. Sinan Göker

AKILLI LENS TÜRLERİ

Katarakt ameliyatında kullanılan kaç çeşit göz içi mercek vardır?

Çok odaklı lensler yokken tek odaklı lensler kullanılırdı. Bu lenslerle uzak sıfırlanabiliyordu; ancak yakın gözlüğü veriliyordu. Daha sonra çok odaklı lensler çıktı. Bir de sarı nokta hastalığı denilen bir retina hastalığı var. Bu retina hastaları için de geliştirilen özel makula lens türü vardır. Sarı nokta maalesef çok ciddi bir hastalıktır. Ciddi görme kayıplarına neden olabilir. Bu kişilerde görme yüzdesi makula lens ile 10-30 puan artar. Bu lens hastalığı tedavi etmez, ilerlemesini durdurmaz; ama görme yüzdesini artırır.

DAMLA ANESTEZİ KULLANILIYOR

Bu lens operasyonunda anestezi nasıldır? Hastanede yatış gerekir mi?

Katarakt ameliyatı kolay bir ameliyattır. Gözde dikiş olmadığı için hızlı iyileşme olur. Göz damla anestezi ile uyuşturulur. Hasta herhangi bir acı ya da ağrı hissetmez. Ameliyat 10 dakika kadar sürer. Damardan bir sakinleştirici verilir ve bu sayede hasta psikolojik olarak da rahatlar. İlk gün bir göz, 3-4 gün veya durumuna bağlı olarak bir hafta sonra da diğer göz yapılır. Ameliyat sonrası göz kapatılır ve ertesi gün kontrole gelindiğinde açılır. Açıldıktan sonra hasta gözlüksüz uzağı ve yakını görmeye başlar.

Ameliyatın birtakım püf noktaları vardır. Örneğin mercek numaraları özel bir ultrasonla bilgisayarda hesaplanır ve gözün içine takılır. Yüzde 15 kadar sapmalar olsa da numaralar sıfırlanmaya çalışılır. Eğer iyi bir hesaplama yapılmazsa bu oran yüzde 50’ye kadar çıkar ve gözde biraz miyop, hipermetrop, astigmat numaraları kalabilir. Göz kuruluğu varsa da mutlaka operasyon öncesi tedavi etmek gerekir. Bu tarz problemler halledilmezse katarakt ameliyatından sonra sorunlar yaşanabilir.

Yurt dışından gelen hastalara neler önerirsiniz?

Yurtdışından gelen hastaların bu operasyon için 4-5 gün İstanbul’da kalmaları gerekir. Bir de katarakt ameliyatından, mercek ameliyatından sonra 3 hafta denize, havuza girmelerini istenmez. Eğer Türkiye’ye deniz tatiline geliyorlarsa ameliyatlarını dönerken olabilirler. Deniz kıyısında bulunmanın ya da güneşin bir zararı yoktur; ama sular kirli olduğu için enfeksiyon açısından girilmesi istenmez.