Göz Kapağı Estetiği

Mart 4, 2021 - 20:10

Dünya Göz Hastanesi uzmanlarından Dr. İskender Alkın Solmaz, ATV Avrupa’daki “Esra Kazancıbaşı ile Sağlığım İçin Herşey” programının yapımcısı ve sunucusu Esra Kazancıbaşı Öztekin’in konuğu oldu ve Kazancıbaşı’nın sorularını yanıtladı.

Dr. Solmaz; oküloplastik cerrahisi, doğumsal göz kapağı düşüklüğü (ptozis) ve yaşa bağlı göz kapağı sorunlarının tedavisi, tiroid hastalığına bağlı göz sorunlarının giderilmesiyle ilgili ameliyatlar ve yüz felci sonrasında göz kapağına yapılabilecek estetik operasyonlar hakkında merak edilenleri anlattı.

. Oküloplastik cerrahisi nedir, ne yapar?

“Göz kapağı ve gözün diğer yardımcı organları aslında gözler için çok önemlidir. Dolaysıyla sağlıklı gözler için sağlıklı göz kapakları, sağlıklı gözyaşı bezi, sağlıklı gözyaşı kanal sistemi, kaşlar, kirpikler bunların hepsinin düzgün ve sağlıklı olması gerekiyor.

Oküloplastik cerrahi, gözün bu yardımcı organlarının hastalıklarıyla, cerrahisiyle, sağlığıyla ve tedavisiyle, tanısıyla ilgilenen bir branştır.

Göz kapağı düşüklükleri, sarkıkları bizim çok sık karşılaştığımız konulardan bir tanesidir. Bunu doğuştan da görebiliyoruz. Yani kapak düşüklüğü mekanik olarak görmeyi engelleyen, bozan durumlar olarak çok küçük yaşta ki çocuklarda da görebiliyoruz. İlerleyen yaşlarda kapağın aşağıya doğru inmesiyle birilikte yine görmenin mekanik olarak engellenmesi göze bu kapağın yaptığı baskı, yükselen kırma kusurları yine hastanın görüşünün bozulması ve hatta görme alanlarını daralması şeklinde ortaya çıkabiliyor. Bunları, cerrahi olarak düzeltebiliyoruz.

Bununla birlikte gözün kapağının üzerinde oluşan yağ dokusu görüntüsü, göz altında torbalanmalar… Bunları da aslında daha çok estetiktik olarak bazen de hastanın görme alanını bloke ettiği için tıbbi olarak düzeltmek gerekebiliyor.”

“GÖZ KAPAĞI DÜŞÜKLÜĞÜ (PTOZİS)”

. Doğumsal göz kapak düşüklüğü de (ptozis) tıbbi bir sorun mudur, bu sorun tek gözde mi olur?

“Genellikle tek gözde olur ancak bir takım sendromik durumlardan dolayı çift gözde de olabilir. Bebeği çok erken yaşlarda göz muayenesine götürmekte fayda var. Biz zaten rutinde görme muayenesini öneriyoruz. İlk doğduğunda, birinci yaşında, ikinci yaşında, dördüncü yaşında ve ilkokula başlamadan önce göz muayenesini yaptırsınlar.

Bu tür kapak düşüklükleri hem kırma kusuruna neden oldukları için hem de teknik olarak görmeyi bloke ettiklerinden dolayı zaman zaman o gözde göz tembelliğine de neden oluyorlar. Göz tembelliğin de belirli bir yaşta tedavi etmek çok zor değil. Dolaysıyla kapakta bir asimetri varsa, seviye farklılığı varsa, kapak göz bebeğini örtüyorsa biran önce bir göz doktoruna götürülmesinde fayda var.”

“YAŞLILIĞA BAĞLI GÖZ KAPAĞI SARKMALARI”

. Doğumsal olanlar genetik özelliklerden mi kaynaklanır. Göz kapağı düşüklüğü (ptozis), ilerleyen yaşlarda da ortaya çıkabiliyor mu?

“İlerleyen yaşlarda da ptozisi çok görüyoruz. Doğumsal olanlar genellikle genetik geçiş dolaysıyla görülen durumlar, dediğim gibi bir takım sendromik durumlarda çift taraflı olabiliyor. Onun dışında genelde tek taraflı görürüz.

İlerleyen yaşlarda, yaşın ilerlemesine bağlı olarak karşımıza çıkıyor. Sonuçta hepimiz yer çekimine bağlı yaşıyoruz. Yani bunu ben hep hastalarımıza söylüyorum yarasa gibi ters dursak hiç bir problemiz olmayacak. Gözde üst kapak yer çekimine karşı gelemiyor ve kapak bir süre sonra kendini aşağıya doğru bırakmaya başlıyor.

Biz buna involüsyonel veya yaşa bağlı kapak düşüklüğü, yaşa bağlı ptozis diyoruz. Bunları da gene cerrahi olarak ufak bir operasyonla düzeltmek mümkündür.”

. Doğumsal göz kapağı düşüklüğü ya da yaşa bağlı göz kapağı sarkmalarında yapılan ameliyatlarda İz kalma riski nedir ve ne tür operasyonlar yapılıyor?

“İz kalması çok çok az bir ihtimal. Şöyle düşünün artık cerrahi çok ilerliyor. Bu bakımdan tıbbın en şanslı günlerini yaşıyoruz. Çünkü bizde ilerlemeler müthiş hızlı ve çok düzgün yerlere doğru gidiyor. Oküloplastik cerrahi ve oftalmoloji yani göz cerrahi, mikro bir cerrahıdır. Oküloplastik cerrahide göz kapakları mikro cerrahiye giriyor.

Göz kapağına yapılabilecek işlemlerden sonra kalabilecek izler, lekeler hastaları çok mutsuz ediyor. Dolayısıyla kapağa ve gözün etrafındaki bu yardımcı dokulara hakim bir cerrahın müdahale yapması ve ameliyatı her hastaya özel planlayarak yapması çok önemlidir.”

“HASTAYA ÖZEL GÖZ AMELİYATI”

. “Hastaya özel” derken neyi kast ediyorsunuz?

“Şimdi herkes için aynı şey olmaz. Mesela hastanın alt kapağına mı, üst kapağındaki fazlalıklara mı, yoksa alttaki torbalara mı müdahale yapılacak? Operasyonun planlaması buna göre yapılıyor. Örneğin birazcık alt kapağı toparlarken yüzün orta kısmını da germemiz ya da yukarıya doğru üst kapakları aldığımızda kaşlar aşağı inerse onları yukarı doğru kaldırmamız gerekebilir. Bu işlemler hem estetik hem de fonksiyoneldir. Göz kapağına yapılacak işlemlerde hepsinin gözetilmesi gerekir.”

. Göz kapağı düzeltme ameliyatlarında ne tür teknikler uyguluyorsunuz? “Üst kapak standart olarak cilt dokusunu ve onunla birlikte yağ dokusunu dışarıya doğru fıtıklaşmaya başlar, kapak üzerinde kapak kıvrımı dediğiniz hepimizde bulunan bir çizgi vardır. Genellikle gözkapağı çizgisinden girerek çalışırız ya da duruma göre üst göz kapağın içinden de girerek bu işlemleri gerçekleştirebiliriz. Kapak kıvrımından girdiğimizde de yaptığımız kesiler veya dikişler estetik olduğu için, aradan belirli bir zaman geçtikten sonra, oradaki kapak kıvrımından başka bir görüntü olmaz.”

Kapağın içerisinden de girip çalışabiliriz yani hastanın durumuna göre… Aynı şey alt kapaklar için de geçerli. Kirpiklerin altında bir veya iki mm altında ufak bir kesi yaparız oradaki bir kıvrım üzerinden ya da kapağın iç kısmından girip çalışabiliriz. Bunların hepsi hastadan hastaya değişiklik gösterir. Hastanın durumuna göre doktorun yapacağı ameliyatın seçimine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Onun için oküloplasti cerrahisi planlarken göz sağlığı da çok önemlidir. Yani hastanın gözündeki durum ne, glokumu var mı, katarakt ameliyatı geçirmiş mi, lazer olmuş mu, kuru gözü var mı ? Bunların hepsinin birlikte değerlendirmesi gerekir. Sonuçta bu, burun estetiği değil.”

. Bu tür estetik ameliyatlarında hastanın glokomu, kataraktı, göz kuruluğunun olup olmaması neden önemli?

“Göz kurulu oküloplastık cerrahinin alanıdır çünkü gözyaşı bezeleriyle alakalıdır. Göz sağlığı bir bütündür en başından beri bunu söylemeye çalışıyorum yani göz kapakları göz için önemlidir. Gözün sağlıklı olabilmesi için sağlıklı göz kapakları olması lazım ama göz muayenesi de bir bütündür. Hastanın diyelim ki kuru gözü var ve hiç değerlendirilmeden böyle radikal bir kapak ameliyatı planlandı. Ameliyattan sonra hastanın göz kapağı açık kalmaya başladı, o hasta hayatının en zor dönemini yaşamaya başlar. Bunların hepsinin çok ayrıntılı bir şekilde muayenesi yapılmalıdır.”

. Böyle bir ameliyat sonrasında göz kapağının kapanmaması gibi bir risk mi var?

“Evet. Göz açık kaldığında da var olan göz kuruluğu ileri derecede artacaktır. Hasta perişan olacaktır. Dolayısıyla göz muayenesi bir bütündür; görmesinden tutun da gözün arkasından görme merkezine oradan görme sinirine, yardımcı dokulara, göz kaslarına, gözyaşı bezelerine kadar bir bütünüdür ve bunlar değerlendirildikten sonra biz hastaya cerrahi veya medikal tedavi öneririz.”

“AMELİYATIN ERTESİ GÜNÜ İŞE GİDİLEBİLİYOR”

. Göz kapak ameliyatları ortalama olarak ne kadar sürüyor?

“Kapak ameliyatları çok uzun sürmez. Yaklaşık olarak diyelim ki kapak düşüklüğü ptozis ilgili bir ameliyat plandık 15 ila 20 dakika kapak başına gibi düşünün, Veya estetik bir cerrahi planladık yine 15 ila 20 dakika bilemedin yarım saat sürer ama burada zamana karşı bir yarışımız yok.

Lokal anestezi ile sadece o bölgeyi uyuşturarak çalışıyoruz. Kapağın içinden de dışından da iz kalmayacak şekilde çalışabiliriz. Bu süre 15 ila 20 dakika veya 30 ila 45 dakikadır. Hastayı aynı gün içerisinde taburcu ediyoruz. Ameliyattan sonra gözleri kapatmıyorum. Hasta günlük aktivitesine anında geri dönebiliyor. Her hangi bir şekilde hayatında kısıtlama yok, ilk bir iki gün hafifi bir şişlik olabilir. Moraran veya şişen gözler düşünmeyin bir hafta içerisinde de dikişleri alıyoruz. Ameliyatını olup ertesi gün işine gidebilir ya da hayatına geri dönebilir.”

. Göz kapağı estetiği olan bir kadın ne zaman makyaj yapabilir?

“Bir iki günlük sonra her şey serbest, yara dokusu biraz kaynamaya başladıktan sonra banyosuna da makyajına da yapabilir ve normal hayatına devam edebilir.”

. Bu tür operasyonların mevsime bağlılığı var mı?

“Çok fazla yok, her mevsimde olur; neticede lokal anestezi sadece o bölgede çalışıyoruz. Sıcaklığın veya iklimin bunun iyileşmesiyle çok fazla bir ilgisi yok. Hasta ne zaman isterse o zaman ameliyat yapabiliriz.”

. Göz kapağı dışında oküloplastik cerrahide göz estetiği kapsamında uyguladığınız pek çok yöntem var. Bunlar neleridir ve hangi hastalıklardır?
“Oküloplastik cerrahi sadece kapaklarla alakalı değil. Gözlenre şekil bozuklukları, bir takım travmalara bağlı kayıpları, yaralanmaları sonrası meydana gelen tamir ihtiyaçları, tümörler, kanserler, gözyaşı bezleri ve gözyaşı kanalıyla ilgili problemler, gözyaşı kanal tıkanıkları ve gözyaşı kanal ameliyatları, bir takım nedenlere bağlı ya doğuştan veya sonradan göz kaybıyla sonuçlanan durumlarda protez göz ameliyatlarının hepsi oküloplastik branş içine giren rahatsızlıklardır. Protez göz konusu da bence ayrı bir konudur yine bizim oküloplastik branş içerisinde uyguladığımız bir ameliyattır.”

“GÖZ PROTEZLERİ”

. Protez gözde özellikle hareketli göz protezleri var. Hareketli göz protezleri göz kaybı olan herkese yapılabiliyor mu, yoksa sadece uygun vakalara mı yapılıyor?

“Uygun vakalara estetik için yapılıyor. Yani her göz kaybı aynı durumla sonuçlanmıyor ve biz bunu hareket ettirmek için gözün sağlam kalan dokularını kaslarını kullanabiliyor olmamız lazım. Çok küçük yaşlarda diyelim tümör dolayısıyla gözü alınmış bir hastaya çok fazla hareketli protez yapma şansımız yok. Her zaman yine mevcut durumu değerlendirip olabileceğin en iyisini vermeye çalışıyoruz. Çünkü gerçekten görmese bile orada bir göz görüntüsü hastanın psikolojini çok değiştiriyor ve hasta bu durumda çok mutlu oluyor.”

“TRİOİDE BAĞLI GÖZ SORUNLARI”

. Tiroide bağlı gözle ilgili problemler de oküloplastik cerrahi alanına giriyor. Tiroit hastalığı gözü nasıl etkiliyor?

“Tiroid, sistemik bir hastalık ve vücutta etkilediği organların bir tanesi de gözlerdir. Bu durum çok fazla bilinmiyor hata bazen endokrinologlar da hastayı göz doktoruna yönlendirmiyorlar. Aslında gözler bir taraftan bu hastalık süresi boyunca etkilenmeye devam ediyor. Tiroid gözü kurutur, göz içerisindeki basıncı yükseltir ve göz tansiyonuna neden olabilir.

Tiroide bağlı olarak gözün etrafındaki yumuşak dokulardaki sıvı artışı bazen ileri boyuta ulaşabilir. Tiroide bağlı yumuşak dokular şişmeye başladığı zaman gözler dışarıya doğru fırlamaya başlar ve hastalar ancak o zaman bize başvuruyorlar.

Her tiroid hastasının başından sonunda öyle ya da böyle bir göz muayenesine gitmesi lazım çünkü bu doku dışarı doğru itmeye başladığında görme siniri yoğun bir basınç altında kalıyor ve hastalarda ani ve geri döndüremeyeceğimiz ciddi görme kayıpları ortaya çıkıyor.”

. Tiroide bağlı göz ilgili sorunlar tiroidin az ya da çok çalışmasında mı ortaya çıkıyor. Nodüller, guatr, haşimato bunların hangisi ya da hangileri gözle ilgili sorunlara sebep oluyor?

“Aslında tiroidin az çalışması a da çok çalışmasının, guatrın tipinin bir önemi yok. Hatta şöyle söyleyeyim tiroid ameliyatı ya da guatrdan ameliyat olmuş ve artık tiroid bezi yok, hormon replesman tedavisi alıp kanındaki tiroid fonksiyon testleri gayet dört dörtlük çıkan hastalarda bile tiroide bağlı göz rahatsızlığı ortaya çıkabiliyor. Endokronogla paralel çalışmamız gerekiyor.”

. Yüz felcine bağlı gözdeki problemler de oküloplastik cerrahi kapsamında tedavi edilebiliyor mu?

“Yüz felcinden sonra, göz kapaklarında tam kapanamama bizim gördüğümüz en büyük sorundur. Aynı zamanda göz kuru olmaması gereken bir organ. Kuruyan gözde her şey olabilir. Kuruma sonucunda o gözü kaybedebiliriz. Çok ciddi bir yüz felci geçirmiş bir hastanın göz kapakları kapanmıyorsa, sırf o gözü korumak için bir süre komple olduğu gibi gözü kapatabiliyoruz.

Ayrıca yüz felcinden 6 ay sonra oradaki sinir tekrar canlanmasıyla birlikte hasta bir parça daha iyi olabilir ama olmayabilir de o yüzden hastayı bir süre takip ederiz. Oaha sonra oküloplastikle alaklı tedavileri yaparız.”