Göz Tembelliği

Görme öğrenilen bir duyudur. Normal görme fonksiyonunun ve derinlik hissinin gelişmesi doğumdan sonra olur. Bebekler doğduğunda bizim gibi göremezler, annelerini bir silüet ve gölge olarak seçerler. Bu nedenle yenidoğan bir bebek genel olarak göz takibi yapmaz. Renkli görme 2 aydan itibaren başlar ve her iki gözü birlikte kullanma uyum yapabilme yetenekleri 3 aydan itibaren başlar ve 6 ayda erişkin düzeyine ulaşır. Yaklaşık 2 aydan sonra bebek annesini gözü ile takip eder ufak cisimlere bakar ve takip edebilir. Doğumdan sonra ilk aylarda her iki göz ile birlikte bakma yeteneği zayıf olduğu için ilk 3 ayda ara sıra kaymalar olabilir.

Görme kalitesi beynin hızla büyüdüğü ve geliştiği ilk 6-7 yaş içinde hep artma eğilimindedir, bundan sonra süreç yavaşlasa bile devam eder ve 14-16 yaşına kadar sürer. Görme kalitesini tek tarafta düşüren bir kırma kusurunun olması veya tek taraflı bir kaymanın olması en sık göz tembelliği nedenidir. Görme açısı içinde görmeyi etkileyen doğumsal katarakt, korneal lekeler veya kapak düşüklüğü de gözde tembelliğe neden olurlar. Nadiren yüksek kırma kusuru veya katarakt her iki gözde birden tembellik yapabilir.

Ailede göz tembelliği, şaşılık, gözlük kullanımı, doğumsal katarakt hikayesi var ise bu durumun çocuklarında ortaya çıkma şansı daha yüksektir. Bebeğimizde sabit göz kayması, 2-3 aylıktan sonra takip etmeme, gözde titreme, sulanma, göz bebeğinde beyazlık gibi bir problem var ise hemen muayene çok önemlidir. Hiçbir problemi olmayan bebeklerde ilk 1 yaşında ideali 8-9 aylıkken göz muayenesinin yapılması, göz tembelliğini önleyici en önemli tedbirdir.

GÖZ TEMBELLİĞİ TEDAVİSİ NÖROVİZYON (NEUROVİSİON)

Göz tembelliği farkedildiğinde gözlük ihtiyacı var ise mutlaka gözlük takviyesi yapmak gereklidir. Gözlüğün yanısıra kapama ve ortoptik tedavileri süreleri yaşa ve tembelliğin ağırlığına göre ayarlanabilir. Büyük yaş grubunda 9-55 yaş arası neurovision göz tembelliği tedaviside artık tüm dünyada kullanılmaya başlanmıştır.

Nörovizyon (Neurovision) göz tembelliğinde etkisi kanıtlanmış FDA onaylı bir tedavi yöntemidir. Ameliyat değildir ve hasta için risk içermez. Bu teknoloji görmeyi direk beyine öğreterek görme artışı sağlar. Bu uygulamadaki uyarılar direk beyindeki görme merkezini uyararak kontrast duyarlılığı yükselterek  görme keskinliği ve kalitesini artırır.

Hastanın bulguları ve muayene sonuçları nörövizyon sistemine dahil edilir ve hasta için kendine özel tedavi programı sistem tarafından oluşturulur. Tedavi yaklaşık 40 seanstan oluşur ve her seans yaklaşık 30 dakika sürer. Tedavinin çoğu kısmı evde uygulanır. Toplam tedavi 3.5 ay sürer ve yaklaşık ayda bir kontrol gereklidir.

Hasta muayene edilerek tedavi için uygun olup olmadığı ayrıntılı muayene sonucu belirlenir. Genel olarak 9-55 yaş arası, görme düzeyi %15-20 nin üzerinde olan ve kayma düzeyi 8 prizmanın altında olan hastalar uygun olarak kabul edilir. Gebeliği olan, şeker hastalığı, ağır sistemik hastalığı olan kişiler tedavi öncesi bu durumları düzeldikten sonra sistemden yararlanabilir. Ayrıca kullanılan ilaçlar da tedaviyi etkileyebilir. Bu tedavi % 85 hastada etkili olup ortalama % 25-30 ve üzeri artış sağlanmaktadır. % 15 hastada görme artışı %10 olmaktadır.

Nörovizyon kontrast duyarlılığı etkileyerek görme keskinliğini artırdığı için, kontrast duyarlılığın azaldığı laser ve katarakt gibi ameliyatlardan sonra da uygulanabilir.  Bu tarz hastalarda daha kısa süren bir program süreciyle tedavi uygulanır. Yine aynı mekanizma ile düşük miyop ve presbiyop hastalarda görme keskinliğini artırmak için kullanılabilir.

Op. Dr. Elvan Yalçın
Dünyagöz Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı