Gözlükten Kurtulmak İçin Lazer ve Mercek Tedavisi

Mart 5, 2021 - 01:22

Acıbadem Maslak Hastanesinden Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Banu Coşar, ATV Avrupa erkânlarında yayınlanan “Esra Kazancıbaşı ile Sağlığım İçin Herşey” programına konuk oldu.

Miyopi ve hipermetropta lazer ameliyatlarından lazere uygun olmayan hastalarda mercek operasyonuna, multifokal göz içi lenslerinin özelliklerinden lazer ameliyatı olmak isteyenlere yapılan tetkiklere, operasyonların süresi ve iyileşme sürecine kadar Esra Kazancıbaşı’nın sorularını yanıtladı.

. Kaç dereceye kadar uzağı (miyopi) veya yakını (hipermetrop) göremeyen kişilere lazer ile ameliyat yapıyorsunuz? Astigmat sorunu olan kişileri de lazerle tedavi etmek mümkün mü?

“Miyopi’de 10 dereceye kadar mümkün. Ayrıca miyop en başarılı olduğumuz gruptur. Hipermetrop ve Asigmat’ta ise beş veya altı dereceye kadar lazerle göz tedavisi uygulayabiliyoruz.”

“KORNEASI İNCE OLANLARA LAZER YAPAMIYORUZ”

. Lazer ile göz ameliyatı olacak kişilerde aranan kriterler nelerdir? Her isteyene lazer yapılabilir mi?

“Bir kere yaş sınırımız var. 18 yaşın altına lazer göz ameliyatı yapmıyoruz. Çünkü derecelerin stabil hale yani sabit hale gelmesi en az 18 yaşı gerektiriyor. Onun dışında son bir yıl içinde derecelerin değişmemiş olması gerekiyor. Eğer geçen muayenesiyle bir yıl sonraki muayenesi arasında göz numaraları ilerlediyse lazer yapamıyoruz.

Şeker hastalığı göze vurmuş olanlara da lazer yapmıyoruz. Lazeri gözün şeffaf tabakası kornea’ya yapıyoruz. Bu korneanın keratokonus denilen bir hastalığı var. Bu hastalığı taşıyanlara lazer yapamıyoruz. Korneası ince olanlara lazer yapamıyoruz. Göz tansiyonuna bağlı gözde tahribat olduysa lazer yapamıyoruz. Kimi ilaçları kullananlara lazer ameliyatı yapamıyoruz. O yüzden muayene sırasında kullanılan tüm ilaçları hastamızın bize belirtmesi gerekiyor.”

. Hangi ilaçları kullanan kişilere lazer ameliyatı yapılamıyor?

Bazı kalp ilaçları, ciltte akne tedavisinde kullanılan ilaçlar söz konusuysa lazer ameliyatı yapmıyoruz.”

. Miyop ya da hipermetrop olan bir kişinin sağlık durumu lazerle göz ameliyatına uygun değil ama gözlükten de kurtulmak istiyor. Bu tür kişiler için nasıl bir çare var?

“Yaşa göre oradaki çare değişiyor. Genç hastalara kendi gözünün içindeki lensi koruyarak ikinci bir göz içi lens takıyoruz buna Fakik göz içi lens diyoruz. Yaşı 40’tan sonra olanlara ise erken bir katarakt ameliyatı yapıp göz içine multifokal göz içi lensi takıyoruz. ”

“MULTİFOKAL LENS İLE GÖZDEKİ YAKINI VE UZAĞI GÖRMEME SORUNUNA ÇÖZÜM”

. Multifokal göz içi lensi, çok odaklı lens mi oluyor?

“Evet göze, hem uzağı hem yakını gözlüksüz görmesini sağlayan bir lens takabiliyoruz.”

. Bu durum, lazer ameliyatı olan bir kişinin yüzde yüz gözlük ya da lenslerden kurtulacağı anlamına mı geliyor?

“Hayır gelmiyor. Zaten öyle bir vaat ya da cümle kurulması, ‘ yüzde yüz gözünüz tam sıfır olur’ garantisi verilmesi bilimsel olarak gerçeği yansıtmıyor. Orada yüzde yüz başarı yok ama yüzde 95 gibi çok yüksek bir başarı var. Yani lazer olan yüz kişiden 95’i uzağı gözlüksüz tam görebiliyor. Ama 5 kişide yine bir gözlük ihtiyacı devam edebiliyor. Ama gözlüğü günlük hayatta değil de örneğin gece araba kullanırken, sinema ya da televizyon izlerken alt yazı için küçük bir dereceyle kullanabiliyor.”

. Hastalarınıza yaptığınız tetkiklerin sonuncunda bu kişinin ameliyat sonrasında gözündeki kırma kusurunun ne denli düzelebileceğini söyleyebiliyor musunuz?

“Miyoplara ve düşük astigmatı olanlara yüksek bir başarı söylüyoruz. ‘Yüzde 95 gözlük takmazsınınız’ diyoruz . Hipermetroplara verdiğimiz başarı oranı daha düşük örneğin yüzde 85-90 arası başarı oranı söyleyebiliyoruz.

Ameliyat yapıldıktan sonra ilk muayenede kişinin, hangi gruba girdiği anlaşılıyor. Bu da gözün iyileşme faktörlerine bağlı. Lazer aslında çok kusursuz bir işlemi çok kontrolü olarak yapıyor. Gözün korneasını işliyor ve ona yeni bir şekil veriyor. Hemen yara yeri iyileşmeye başlıyor. Bu yara yeri işleşmesini kontrol altına almak için biz ameliyat sonrası kortizonlu damlalar kullandırıyoruz. Bu bizim genelde kontrol edemediğimiz bir faktör olduğu için kimi gözlerde az miktar da olsa numaralar hemen geri gelmeye başlayabiliyor.”

“İKİ GÖZ İÇİN TOPLAMDA ON DAKİKALIK BİR İŞLEM”

. Lazer ameliyatı olmak isteyen bir hastaya ne gibi tetkikler uyguluyorsunuz? Operasyon ne kadar sürüyor?

“Tetkikler aslında ameliyattan daha uzun sürüyor. Ameliyat, iki göz için toplam 10 dakikalık bir işlem. Ama önce tetkikleri yapıyoruz. Bu süre bir veya bir buçuk saat kadar sürüyor. Çünkü görme seviyesi ölçülüyor, göz dereceleri ölçülüyor, göz tansiyonu, göz bebeği damlayla genişletiliyor ve damla yarım saatte etki ediyor sonra gözün içine bakılıyor.

Kornea haritası, kalınlığı, göz bebeği genişliği bunların hepsi ölçülüyor. Dalga cephesi analizi denen gözlerdeki küçük kusurları açığa çıkaran haritalanmalar yapılıyor. Bu tetkikler ve muayene bir veya bir buçuk saat sürüyor. Ancak ondan sonra göz uygunsa lazer yapılıyor.”

. Ameliyat iki göz için on dakikalık süreç dediniz. Ancak iki gözü aynı anda ameliyat edebiliyor musunuz?

“Evet yapıyoruz. Beş dakika bir gözü, beş dakika diğer gözü ameliyat yapıyoruz.“

. Ameliyat öncesinde bırakılması gereken herhangi bir ilaç var mı? Hastalarınızı ameliyata nasıl hazırlıyorsunuz. Örneğin, bir kişi lens kullanıyor olabilir. Yumuşak ya da sert kontakt lens kullananların operasyondan kaç gün önce lens kullanmayı bırakmaları gerekiyor?

“Yumuşak lensleri 5 gün önce, sert lensleri iki hafta önce bırakmaları gerekiyor. Gebelere, emzirenlere ameliyat yapamıyoruz. O sürecin geçmesi gerekiyor. Sadece birkaç kalem ilaç var ki onları kullananlara, bu ameliyatı yapamıyoruz. Ama ağrı kesici, tansiyon ilacı, kolesterol ilacı kullanmaya devam edebilirler; bırakmalarına gerek yok.”

. Ameliyat, hastanede yatmayı gerektiren bir operasyon mudur? “İşlemden yarım saat önce hazırlık aşamaları için geliniyor. 10 dakikada işlem bitiyor. Yarım saat bekleniyor son bir kontrol yapılıp eve gidiliyor. 3 ya da 4 saat içerisinde gözde yanma, batma, yaşarma, ışık hassasiyeti, bulanık görme oluyor 3 -4 saat sonra göz rahatlıyor. Net görmeye başlıyor. Lazer günlük hayatı sekteye uğratmayan konforlu bir ameliyattır.”

“AMELİYATTAN BİR GÜN SONRA NORMAL HAYATINA DÖNEBİLİR”

. Ameliyat sonrasında kişi ne zaman araba kullanabilir?

“Hemen ertesi gün araba kullanabilir. Ertesi gün yüzünü yıkayabilir, banyo yapabilir, makyaj yapabilir, spor yapabilir. Hemen ertesi günkü kontrolünden sonra rutin hayatına dönebilir.”

. Lazer ameliyatı olmak için hangi yaş grubundan ve hangi cinsten daha çok talep geliyor?

“Uzak gözlüğünden kurtulmak için cinsiyetler arasında bir fark yok. Gençler, artık ne lens ne de gözlük takmak istemiyorlar; hemen lazer talebi başlıyor. Ama yalnız bizim ilginç bir gözlemimiz var. Kırk yaştan sonraki yakını görememe sorunu olanlarda erkekler yakın gözlüğünden hanımlara göre daha çok kurtulmak istiyorlar. Uzağı görmede kadın ve erkek yarı yarıya eşit orandayken yakın görüşte yakın gözlüğünden kurtulmak isteyenlerde 2’ye 1 gibi bir oran oluyor. Erkekler daha çabuk kurtulmak istiyorlar. Restauranta gittiklerinde menüyü okuyamama, fiyat etiketini görememe, telefonuna gelen mesajı okuyamama beyleri çok rahatsız ediyor.”

. Lazer ameliyatından sonra dikkat edilmesi gereken noktalar var mı? Mesela lazer ameliyatı mevsimi var mı?

“Mevsimi yok ama özellikle yurtdışından gelen hem yabancı hastalarımız hem Türk hastalarımız yaz aylarını tercih ediyorlar. Burada mühim olan lazerden sonra eğer deniz kenarına gideceklerse ultraviyole filtreli güneş gözlüklerini takmaları öneriyoruz. Ayrıca güneşin ultraviyole ışınları sırf yazın değil. Örneğin kışın kayak yaparken de söz konusu. O zaman da yine güneş gözlüğü takmalarını istiyoruz. Çünkü güneşin ultraviyole ışıları numaraların geri gelmesini bir miktar tetikleyebiliyor.”

. Lazer ameliyatı için daha çok hangi ülkelerden hastalar geliyor?

“Avrupa’dan lazer ameliyatı için çok gelen var.”

“FİYATLARIN UYGUNLUĞU VE DENEYİMLİ HEKİMLER TÜRKİYE’Yİ TERCİH ETMELERİNE NEDEN OLUYOR”

. Lazerle göz ameliyatı içinTürkiye’nin tercih edilmesinin nedenleri nelerdir?

“Fiyatların uygunluğu her ne kadar burada söz konusu olsa da bence daha geçerli olan Türkiye’deki ameliyatların hem teknolojik olarak hem de hekim tecrübesi olarak üstünlüğü. Çok iyi lazer cihazlarımız var. Bu konuda çok deneyimli hekimlerimiz var. Türkiye’nin tercih edilmesine bence esas önemli faktör, sağlık konusundaki güvendir.”

“GÖZ İÇİNE MERCEK UYGULAMASI”

. Gözü lazer ameliyatına uygun olmayanlara göz içine mercek yerleştiriliyor ancak bu mercekler de uygun olmayan hastalar var mıdır?

“Merceklerin kimisi gözün ön kısmına takılıyor. Yapısal olarak gözün ön kısmı çok dar olan kişilere bu mercekler takılamıyor. Kornea problemi olanlara da bu mercekler korneaya bir yük getirebilecekleri için uygulama yapılamayabiliyor.”

. Mercek uygulaması yapılabilen kişilerde, iki göze de aynı anda mı mercekleri yerleştiriyorsunuz, yoksa katarakt ameliyatında olduğu gibi bir göze önce yerleştirip diğeri için bekliyor musunuz?

“Teknik olarak son dönemde çok iyi gelişmeler oldu. Ameliyatların sterilizasyon koşulları açısından da çok iyi bir noktaya geldik ki katarakt dahil biz aynı seansta iki gözü de ameliyat yapabiliyoruz. Özellikle multifokal lens koyacaksak iki göze aynı seansta yapabiliyoruz. Bu mercek ameliyatlarında şahsen ben hiç ara vermeden her iki gözü aynı seansta yapıyorum. Böylece bir an önce hastamızın günlük hayata geçişini sağlıyoruz.”

. Mercek takıldıktan sonra kişide merceğin çıkartılmasını gerektiren bir takım şikâyetler olabiliyor mu?

“İki nedene bağlı olarak mercekler gözlerden çıkartılabiliyor. Birincisi; mercekler, korneaya yani gözün şeffaf tabakasına bir yük getirebiliyor. Bu da gözde ödemleşme yapabiliyor. Bu ödemleşme nedeniyle mercekler çıkartılabiliniyor.

İkincisi ise mercekler bazen göz içi basıncı yükselte biliyor bu durumda da yine merceğin çıkartılması gerekiyor.

Mercek ameliyatlarıyla lazer ameliyatlarını karşılaştırdığımız zaman mercek ameliyatı daha büyük ameliyatlar, bir miktar risk taşıyan ameliyatlardır. Ama lazer, göz dışı bir ameliyat olduğu için ciddi hiçbir risk taşımayan sadece gözünüzde derece kalma riski taşıyan güvenli bir yöntemdir.”

“KORNEA YETERLİ KALINLIKTAYSA İKİNCİ KEZ LAZER AMELİYATI YAPILABİLİR”

. Lazerle operasyon geçiren bir kişi daha sonra yineden lazerle göz ameliyatı olabilir mi?

“Eğer hastanın korneasında yeterli kalınlık var ise tekrar tekrar lazer ameliyatı olabilir.”

. Gözlük seçiminde ne önerirsiniz?

“Çocuk hastalarda özellikle gözlük seçimi çok önemli. Çok sık yapılan bir hata, seçilen çerçevenin düşük olması; sanki göz yukarıdan bakacakmış gibi… Mutlaka gözü ortalayan bir çerçeve olması gerekiyor. Yine çocuklara mutlaka çerçeveli gözlük seçilmesi gerekiyor. Çerçevesiz gözlük çocuklarda çok kolay eğilip bükülebiliyor. Bu yüzden çocuklara o tip çerçeveleri hiç önermiyoruz.

Astigmatı yüksek olanlara da çerçevesiz gözlük önermiyoruz en azından çerçeve üstten tutmalı ki cam eğilip astigmat açısı değişmesin. Gözlük camlarında antirefle kaplama yani parlamaya karşı kaplama öneriyoruz. Bu, hem kişinin etrafını daha net görmesine hem de daha estetik bir görünüme sahip olmasına neden oluyor.”