Grip ve Covid-19 İçin Ayırıcı Tanı Nasıl Koyulur?

. Bir kişide hem grip hem de covid-19 belirtileri gözlemlendiğinde ayırıcı tanı nasıl koyulur?

‘‘Günümüzde çok yaygın değil ama influenza mı covid mi ayrımı yapan lateks pratik testler ve PCR yöntemli testler var. Yurtdışında bazı bölgelerde bunlar artık pratik olarak yapılabiliyor. Ülkemizde de bu tür belirtilerle gelen bireylerin hızlı bir şekilde influenza mı covid mi ayrımını birtakım basit testlerle yapılabildiğini gözlemliyoruz. Lateks testler biraz daha duyarlılığı düşük testlerken; PCR tanı testleri duyarlılığı yüksek test yöntemleridir. Ama bazı belirtilerle tespit etme şansımız kolay olmayabilir. Mesela tat koku kayıplarının olmasını hemen covide yorabiliriz ama ciddi kas ağrıları, halsizlikler, göz kapaklarında ağrılar bizi biraz influenzaya çeker. Özellikle influenzadan yeni delta varyantını ayırt etmek isteyecek olursak da, delta varyantında mide bağırsak belirtileri, kramp tarzında karın ağrısı olması, nadiren de olsa kusmanın olması, ishal formunda belirtilerin olması bizi biraz daha delta varyantına doğru yönlendirebilir. Bu belirtilerin dışındaki halsizlik, baş ağrısı ateş her ikisinde de kısmen benzerlik gösterebilir. Belki covidde biraz daha ateş fazla olabilir. Covid influenzadan 4-5 kat daha bulaşıcı ve bulaştırıcıdır. Süper bulaştırıcı özellikler taşır. Bir salonda birden fazla kişiyi enfekte edebilir; çok daha hastalık yapıcı ve öldürücüdür. Buna rağmen dünyada yılda ortalama 700 ila 1 milyon civarında insan influenzadan yaşamını yitiriyor. Çoğunlukla influenzadan ölümler kayıtlara geçemeyebiliyor.

‘‘İNFLUENZA-COVID AYRIMINI YAPMAK KLİNİK OLARAK ÇOK KOLAY DEĞİL’’

İnfluenzanın oluşturduğu alt yapı sonrasında üzerine binen zatürrenin, menenjitin ve birtakım başka hastalıkların sonrasında ölüm gerçekleşmiş gibi oluyor. İnfluenzanın resmi rakamlarıyla gerçek rakamlar uyuşmadığı gibi covidde de aslında ölüm rakamlarının gerçek rakamlardan biraz daha yüksek olabileceğini düşünmekteyiz. Sonuçta influenza mı covid mi ayrımı klinik olarak çok kolay değil. Benzer belirtileri olanlar mümkünse önce covidle alakalı testleri yaptırmalılar. Baş ağrısını, boğaz ağrısını, griptir; covid geçirdim, covid aşısıyla aşılandım bende covid enfeksiyonu olmaması lazım gibi düşünmemek gerekir. İnfluenza için hemen bir test yöntemine çok gitmiyoruz ama covidde test yapılması gerekir. Çünkü nasıl seyredeceğini bilmiyoruz. Eğer diyabet, hipertansiyon, kalp ve böbrek yetmezliği, dolaşım bozuklukları, hemotolojik bozukluklar, immün yetmezlikler gibi birtakım altta yatan başka hastalıklar da varsa çok daha olumsuz seyredeceğini düşünerek covidle alakalı ya da benzer belirtiler olduğunda covidmiş gibi değerlendirerek bunların testlerinin yapılması gerekiyor.’’ 

COVID VE İNFLUENZA BİRLİKTE ENFEKSİYON YAPARSA...

. Gribi ve covidi aynı anda yaşayan kişide belirtiler daha mı ağır seyreder?

‘‘İnfluenza eğer bir başlangıç enfeksiyon olarak başlarsa covide karşı daha fazla bir alan açıyor. Virüsün daha yoğun ve daha yaygın bulaşmasını sağlıyor. Ama influenza sadece solunum sisteminde enfeksiyon yaparken covid, vücudun neresinde ACE2 reseptörü varsa oralara kadar gidebiliyor ve oralarda çoğalmasını gerçekleştirerek enfeksiyon yapıyor. Covid artı influenzanın beraber enfeksiyon yapması daha klinik formda yaşanır muhtemelen ama bununla ilgili çok fazla birikmiş bilgimiz yok. Ama çok daha fazla virüsle muhatap olunacağı kesindir. Yani influenzanın aktif olduğu bir dönemde influenza artı covid beraber enfeksiyon yapıyorsa çok daha fazla ağır bir enfeksiyon olma ihtimali yüksektir.’’