Güneş Işığı Migreni Tetikliyor

Güneş ışığı, özellikle yaz aylarında migren ataklarını tetikleyen faktörlerin başında yer alıyor. Migren hastalarının güneş ve diğer yapay ışıklara karşı duyarlı olmasına fotofobi adı veriliyor. Prof. Dr. Betül Baykan, tatile çıkacak migren hastalarına şapka ve gözlük kullanmalarını öneriyor.

İ.E Ulagay-Menarini Group’un desteği ile Türk Nöroloji Derneği Başağrısı Çalışma Grubu bünyesinde hayata geçirilen “Türkiye’de Başağrısı ve Migren Epidemiyoloji Çalışması”na göre; hastaların yüzde 89.3’ü migrenin hayatını etkilediğini ve engellediğini belirtiyor. Migrenle mücadelede teşhisin ardından doğru tedavi almanın yanı sıra tetikleyici faktörlerden korunmak da önem kazanıyor. Özellikle yaz aylarında güneş ışığı hastaların sıkça yakındığı tetikleyici faktörler arasında yer alıyor.

İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Betül Baykan, migren hastalarının güneş ışığına karşı duyarlı olduklarını belirterek “Baş ağrısı çekerken ışıktan rahatsız olmak ve ışıktan kaçınmak isteği migrenin belirtilerinden biridir. Bu duruma tıp dilinde fotofobi adı veriliyor. Buradaki ışık genelde güneş ışığı olabileceği gibi, diğer yapay güçlü ışıklar da rahatsız edici olabilir. Fotofobi varlığı uluslararası baş ağrısı sınıflamasında migrene işaret eden çok önemli kriterlerden biri olarak kabul edilmiştir. Fotofobi nedeniyle migrenli hastalar karanlık ortamlara kaçarak ağrılı dönemi atlatmaya çalışırlar” diye konuştu. Baykan, fotofobisi olan hastaların tedavisi hakkında şu bilgileri verdi:

MİGREN HASTALARINDA FOTOFOBİ

“Migrende fotofobi sadece bir belirtidir ve tek başına bir tedavisi yoktur. Ancak etkili bir atak tedavisi ve yaşam kalitesi etkilenmiş hastalarda sürekli verilen koruyucu tedavi ile tüm ataklar azaltılabilmektedir.”

IŞIĞA KARŞI HASSASİYET MİGRENİN HABERCİSİ

Baykan, migreni başlatan faktörler arasında sık ifade edilen faktörlerden birinin ‘güneş ya da lamba ışığı’ olduğuna dikkat çekerek, “Stres, açlık, uykusuzluk gibi tetikleyici nedenlerin migren kadar gerilim tipi baş ağrısı için de söz konusu olduğunu unutmamak gerekir. Oysa parlak ışık, özellikle migrene özgü bir tetikleyicidir. Bu nedenle tanı açısından da değer taşır” dedi.

BEYİN SAPINI ETKİLEYEREK ATAĞI TETİKLİYOR

Prof. Dr. Betül Baykan,  güneş ışığının ağrıyı nasıl başlattığı hakkında bilgi verdi:
“Migrenin güneş ışınlarından nasıl tetiklendiğine ilişkin mekanizma tam olarak bilinmemektedir. Migrene yatkın bireylerde aşırı ışığın bir çeşit strese yol açarak beyin sapı ve bazı özel yapıları etkilediği ağrı oluşturan maddelerin salınmasına ortam hazırladığı düşünülmektedir. Ancak bu durum her an oluşmaz ve hasta her parlak ışığa maruz kaldığında migren görülmez. Bu da ışık dışı ek faktörlerin de gerektiğini göstermektedir.”

BAZI HASTALAR IŞIKLAR GÖREREK MİGRENİN GELECEĞİNİ ANLIYOR

Işığa karşı duyarlılığın migren atağının habercisi olabileceğini vurgulayan Baykan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Migren çoğu kez öncesinde önemli bir belirti olmaksızın ortaya çıkar. Migrenli hastaların yüzde 5-10 kadarında ağrıların hemen öncesinde 5-60 dakika arası süren geçici nörolojik belirtiler görülebilir. En sık karşılaşılan belirtiler; yarım alanı görememe, ışıklar ve çizgiler görmektir.  Bu belirtilerin hemen ardından veya 1 saat içinde ağrı ortaya çıkabilir. Auralı migren olarak adlandırılan bu tür ataklarda, olayın beynin görme kabuğundan (oksipital korteks) başladığı gösterilmiştir. Yani migren mekanizması görme yollarının merkezinde etkilidir.”

TELEVİZYON IŞIĞI MİGRENLİ ÇOCUKLAR İÇİN ZARARLI 

Bir erişkin hastalığı olarak bilinen migrenin çocuk ve gençlerde de görüldüğüne dikkat çeken Prof. Dr. Betül Baykan,  ebeveynlere tavsiyelerde bulundu: “Giderek artan bilimsel çalışmalar migrenin aslında çocuklarda ve ergenlik çağındaki gençlerde de sıkça görüldüğünü, okuldan kayıplara ve derslerde başarısızlığa yol açtığını göstermektedir. Özellikle düzensiz yaşamak, kötü beslenme alışkanlıkları, aşırı televizyon izlenmesi ve bilgisayar kullanımı çocuklarda başağrısı ve migren sıklığını giderek artan bir sorun durumuna getirmektedir. Bu nedenle migrenli çocukların aşırı televizyon izlememesi ve ekran oyunlarını uzun oynamamaları önem taşır.”

TEDAVİ DÜZENLİ BİR ŞEKİLDE DEVAM ETMELİ

Prof. Dr. Betül Baykan, migren hastalarının güneş ışığından korunmak için nelere dikkat etmesi gerektiğini anlattı:

– Güneş ışınlarının diğer olumlu yanları düşünüldüğünde tam bir korunma önerilmemektedir. Ancak migrenli hastanın etkin koruyuculuğu olan bir güneş gözlüğü kullanması yararlıdır. 
– İşi gereği dışarıda olmak zorunda olanlara ve tatile çıkacak migren hastalarına şapka ve gözlük kullanımı öneriyoruz. 
– Migren atağı birçok nedenle hatta hiç bir tetikleyici yokken dahi ortaya çıkabileceği için açlık uykusuzluk, dokunan gıdalar gibi diğer faktörlerin kontrol edilmesi, etkin bir migren atak ve gerek varsa koruyucu tedavinin varlığı da hastalığa karşı mücadelede oldukça önemlidir.