Güneş Koruyucu Seçerken Nelere Dikkat Edilmeli

Güneşten korunmak için sürülen kremlerin plaja gittikten sonra sürülmesinin korumayı azalttığını belirten Türk Dermatoloji Derneği üyesi Prof. Dr. Sedef Şahin “Güneşten koruyucu krem seçerken cildinize uygun kremler seçmelisiniz ve bu kremleri dışarı çıkmadan en az 20 dakika önce sürmelisiniz” dedi.

Yaz aylarının gelmesiyle kullanımı yoğunlaşan güneşten koruyucu kremler hakkında doğru kullanımı Prof. Dr. Sedef Şahin şöyle açıkladı:

Kimler güneşten korunmalı?

Dünya Sağlık Örgütü bu konuda çok net önerilerde bulundu. Çocuklar gençler güneşte daha çok kalma ihtimali olan kişiler, dışarıda çalışanlar, organ nakli yapılmış olan kişiler, kemoterapi ve radyoterapiye alan kişilerin özellikle güneşten şiddetle korunması gerekiyor. Bunun yanı sıra saçları açık olan, açık tenli kişiler güneşe duyarlı oldukları için güneşten daha fazla korunmaları gerekiyor.

Güneşten koruyucu kremler nasıl kullanılmalı?

Güneşten koruyucu krem seçerken cildinize uygun kremler seçmelisiniz ve bu kremleri dışarı çıkmadan en az 20 dakika önce sürmelisiniz. Plaja gittikten sonra sürülmesi etkinliğini çok azaltıyor. Miktar olarak da açıkta kalan bölgeye yeterince yayılmalı yani yeteri miktarda kullanılmalı. Krem kullanıldıktan sonra iki veya üç saatte bir yinelenmeli.

Güneşten koruyucu kremlerin sürekli kullanımı kanser yapar mı?

Elimizde böyle bir bilimsel kanıt yok şuan için, bu halk arasında bir söylem. Kanser yaptığına ilişkin böyle bilimsel bir kanıt elimizde mevcut değil.

Güneşten koruyucu kremler neler içerir?

Bu kremler eskiden sadece ultraviyole B ışınlarına karşı koruyordu dolayısıyla içeriği daha sınırlıydı tabi etkisi de. Temelde iki tür koruyucu var; kimyasal koruyucu ve fiziksel koruyucu. Fiziksel koruyucuları özellikle çocuklarda daha çok tercih ediyoruz. Çünkü deri üzerinde bir tabaka yaratıyorlar ve emilmiyorlar ama etkileri ultraviyole A’ya karşı çok daha düşük. Dolayısıyla erişkinlerde kimyasal ve fiziksel güneş kremlerini birlikte tercih ediyoruz. Bunların içerikleri değişmekle beraber etkin olması gereken bir seviye var. İçerdikleri şeyler mesela oksibenzon ve parsol gibi maddeler. Fiziksel koruyucular ise temel olarak çinko oksit içeriyor.

Güneşten koruyucu kremler deri kanserini engeller mi?

Bu kremleri deri kanserinin türüne göre gruplamak daha doğru. Mesela melanom da mutlak koruyucu etkisi olduğunun kesin bir kanıtı yok. Bazal hücreli kanser dediğimiz hayatı tehdit etmeyen bir deri kanseri var bunda da mutlak bir koruyucu etkisi kanıtlanmış değil. Mutlak koruyucu etkisi olduğu bir deri kanseri var ki bu da skuamoz hücreli karsinom denilen biriken güneş hasarı ile oluşan deri kanseri. Bir de aktivi keratoz dediğimizi prekanseroz bir durum var. Bunun içinde etkili ve koruyucu etkisinin olduğu şüpesiz.

Güneşten koruyucu kremler D vitamini eksikliğine yol açar mı?

Vitamin D aslında vücudumuzda var ama bunun dönüşümü için ultraviyole gerekli. Akdeniz ülkelerinde vücudun ihtiyaç duyduğu vitamin öğlen güneşinde korunmasız olarak esmerlerde yaklaşık 10 dakika daha açık renkli kişilerde 7 dakikada üretilir. Bunun için ellerin, kolların, ayak ve bacakların bir kısmının açık olması yeterlidir. Daha uzun süre güneşlenseniz bile bu durum daha fazla D vitamini oluşmasını sağlamaz.  Aksine yarım saatten sonra daha fazla vitamin D almak yerine güneşte kaldıkça vitamin D yıkımı başlar. Ancak bazı kişilerin vitamin D oluşturmasında problem olabiliyor. Bazen esmer tenliler bazen de vitamin D düzeylerinde farklı durumlar olanlar sorun yaşayabiliyorlar.  Güneşten koruyucu kullanarak vitamin D oluşturma süresini 7 dakikadan 21 dakikaya çıkarmış oluyoruz. Güneşten koruyucu kullanmak ultraviyoleyi tamamen bloke etmiyor zaten vücudumuza bir miktar istesekte istemesekte giriyor.