Hamilelikte İyot Eksikliğinin Bebeğe Zararı Nedir?

İyot deyip geçmeyin vücutta çok önemli görevleri var. Öyle ki eksikliği ya da fazlası, hayatın her döneminde önemli sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Acıbadem Bağdat Caddesi Tıp Merkezi’nden İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Yaser Süleymanoğlu, iyot eksikliği nedeniyle anne karnındaki bebeklerde cücelik, spastisite, zeka geriliği gibi ciddi sorunlar oluşabileceğine dikkat çekiyor. İyot maddesi deniz ürünlerinde, yosunda, süt ürünleri, tahıllar, yumurta, ekmek ve iyotlu tuzda yeterince bulunuyor. Genellikle sahil bölgelerindeki topraklarda daha fazla bulunurken dağlarda ve çöllerde az bulunuyor. Vücutta mide ve ince bağırsaktan emilen iyotun tiroit bezi tarafından kullanıldığını, vücuda girdikten sonra tiroit bezine gönderilerek üretime geçildiğini belirten Dr. Yaser Süleymanoğlu, şu bilgileri veriyor: “Troid bezi boyunun ön kısmında fiyonk şeklinde bulunan bir organdır, buradan T3 ve T4 adı verilen hormonlar üretilir. Bu hormonlar dokuların ısı dengesi, metabolizma hızı, üreme dengesi, büyüme, kan yapımı ve proteinin üretimini teşvik ediyor. Aynı zamanda organların gelişimini sağlamak için önemli bir oynuyor. Beyin, kas, kalp, böbrek, seks organlarının ve hipofiz bezi fonksiyonlarını sağlıyor. Sağlıklı bir insanın vücudunda yaklaşık 15-20 mg iyot bulunuyor. Bu miktarın yüzde 70-80’i tiroit bezinde birikiyor. Emilen iyot fazlası kolayca böbrek tarafından atılıyor. Böylece vücut ihtiyacı kadar birikmiş oluyor.” FAZLA İYOT DA ZEHİRLİYOR İyot eksikliği bulunan yerlerde yaşayanların iyot alımının giderek azalması nedeniyle vücudun bu maddeden yoksun kaldığını ifade eden Dr. Yaser Süleymanoğlu, “Hayatın başlangıcı için büyük önem taşıyan bu maddenin cenin gelişiminde; guatr hastalığı (büyümüş tiroid bezi), cücelik, spastik durum, hipotiroidi ve zeka gerililiğinde etkisi var. Aynı zamanda iyot alımı fazla olursa toksik bir durumu da gelişebiliyor. Çoğu zaman tiroit bezi bu durumu kontrol edebilirken, zaman zaman hiperaktif hale geçerek zehirleyici guatr hastalığına neden olabilir. Aynı zamanda yüksek doz iyot alımı tiroit kanserinin riskini de artırıyor” diyor. İyot miktarının vücutta kolayca ölçülebileceğini belirten Dr. Yaser Süleymanoğlu, laboratuvarda iyot düzeyinin kan veya 24 saatlik idrarda ölçülmesinin mümkün olduğunu, ayrıca tiroid hormonları veya fonksiyon testlerinin analiziyle de iyot dengesi hakkında fikir edinilebileceğini söyledi. DÜNYADA 200 MİLYON KİŞİDE VAR Dünyada 200 milyon kişinin guatr hastası olduğunu, bunların çoğunun da Güney Amerika, Asya ve Orta Afrika’da yaşadığını belirten Dr. Yaser Süleymanoğlu, şunları söylüyor: “Gebelikte iyot eksikliği çok önemli bir sorundur. İyot eksikliği olması halinde, erken doğum ve anne karnında gelişen ölüm vakalarına rastlamak mümkün oluyor. İyot eksikliği olan bölgelerde mutlaka iyotlu tuz kullanmak hastalığın önlemesinde önemli bir rol oynuyor”. İyot eksikliğinin zararlarının 3 ayrı dönemde görülebildiğine değinen Dr. Yaser Süleymanoğlu, bu dönemleri ve zararlı etkileri şöyle sıraladı: Anne Karnında ve Bebeklikte: Düşük, ölü doğum, bebek ölümü, sağırlık, dilsizlik, cücelik, zeka geriliği ve doğum anomalileri (doğuştan olma bozukluklar). Çocukluk ve Gençlikte: Guatr, kısa boyluluk, zihnin yetersiz çalışması, öğrenme yetersizliği, algılama ve öğrenmede yetersizlik. Yetişkinlerde: Guatr, verim düşüklüğü, tiroid kanser riskinde artış.