Her Nodül Kanser Midir?

Ülkemiz toplumunun takriben 1/3 ünde tiroid bezi ile ilgili problemelere rastlanmaktadır. Guatr tiroid bezinin hastalıklarına verilen genel bir tanımlamadır. Guatr kişilerde boyunda şişlikten, nefes darlığı, çarpıntı, ağrı, sinirlilik ve rahatsızlık hissine varan çok geniş semptomlara yol açar ve sıklıkla da kadınlarda saptanır. Nodül olarak adlandırdığımız şişlikler veya yumrular bir kaç mm den 10 cm ve daha büyük boyutlara kadar ulaşabilirken tiroid bezini kendi 30 cm e kadar büyüyebilir. Bu nodüller bazen kist şeklinde yumuşak bir yapı gösterirken bazen tiroid dokusu gibi sert de olabilir. Guatrın cerrahi tedavisi tiroid hormonu tedavisi ile cevap alınmamasında, diğer bir ifadeyle hormon tedavisine rağmen nodüllerinde boyutlarında büyüme görülmesinde, oluşan kitlenin nefes ve yemek borusuna baskı oluşturması sonucunda nefes darlığı ve yutma güçlüğü belirtilerinin ortaya çıkması halinde, kanser yönünden yüksek oranda şüphe olmasında ve boyundaki kitlenin estetiği bozması gibi nedenlerle uygulanır.

Soliter dediğimiz doku içerikli soğuk nodüllerin (yumruların) özellikle yakın takibi ve dikkatli incelenmesi gerekir. Tiroid bezini fonksiyonun ortaya konması açısından tiroidden salgılanan hormonların değerlerine kanda bakılır. Mevcut olan nodülün sıcak (fazla hormon salgılayan; hiperaktif) veya soğuk (hipoaktif) olup olmadığına tiroid sintigrafisi ile kara verilir. Tiroid ultrasonografisi ise böyle soğuk olan nodulün sıvı (kistik) ve solid (doku) içerikli olup olmadığı veya nodülün çapı ile yapısal diğer özellikleri hakkında detaylı bilgi almamızı sağlar. Çünkü doku içerikli soğuk nodüllerde % 10-20 arasında tiroid kanserine rastlama riski bulunur. Erkeklerde bu risk kadınlardan daha fazladır.

Günümüzde tiroid kanseri tanısı risk taşıyan nodüllerden ultrasonografi eşliğinde yapılan ince iğne aspirasyon biopsileri ile konulmaktadır. İğne ile yeterli miktarda alınan tiroid hücrelerinin sitopatolojik incelenmesinin klinik tanıya anlamlı katkıları bulunmaktadır. Bu incelemeler sonucunda tiroid kanseri veya kanser şüphesi gibi cerrahi tedavi olasılığını ön plana çıkaran sonuçlar elde edilebildiği gibi tamamen selim karakterde bir nodül varlığı saptanarak hastalara cerrahi girişim dışı tıbbi tedavi ve takib uygulanabilir. Bu tip ince iğne aspirasyon biopsilerinde kanser olasılığında bile kanserin yayılma riski bulunmamaktadır. Tiroid kanseri saptandığında en etkin tedavi tüm tiroid dokularının çıkarıldığı total tiroidektomi girişiminin uygulanmasıdır. Selim veya habis hastalık nedeniyle tiroide uygulanacak cerrahi girişimlerin komplikasyonları, bu tip cerrahi girişimler açısından deneyimi olan genel cerrahlar (endokrin cerrahı) tarafından uygulandığı taktirde, son derece düşük olmaktadır.

Prof. Dr. Serdar Tezelman
İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi