Hipoglisemi

Anadolu Sağlık Merkezi Endokrinoloji ve Metabolizma Uzmanı Dr. Özay Tiryakioğlu hipoglisemi hakkında merak edilen soruları yanıtladı.

Hipoglisemi nedir?
Şeker vücudun hayati organlarını etkileyen bir enerji kaynağıdır. Kan şekerinin, beynin kalp kasının, çizgili kasların ve diğer enerji kaynağı olarak şekeri tüketen organların ihtiyacı olan normal değerlerin altına düşmesine hipoglisemi denir. Hipoglisemi tamamen fizyolojik sebeplerden ortaya çıkabileceği gibi (uzamış açlık; oruç tutmak, yoğun bedensel egzersiz v.b) bazı durumlarda ise şeker hastalığı böbrek üstü bezleri ve tiroid bezine ait hastalıklar ve bazı metobolizma hastalıklarında ilk bulgu olarak da karşımıza çıkabilmektedir.

Belirtileri nelerdir?
Ani gelişme olarak huzursuzluk, göz kararması, dengesizlik, konstantrans kaybı, baş dönmesi, uykuya eğilim, hafıza bozuklukları, gibi şikayetlerden şuur kaybına kadar ilerleyebilir.

Bu hastalığın bir kişide görülmesi şeker hastalığının olabileceği anlamına mı gelir?
Oruç tutan bir insanda, özellikle yoğun bedensel ve zihinsel aktiviteye bağlı olarak hipoglisemi ortaya çıkışı sağlıklı insanlarda sıkça gözlemnenen bir durumdur. Ama öte yandan Tip 2 şeker hastalığına aday olan bireylerde uzamış açlık ve oruç sağlıklı bireylere göre hipoglisemiyi tetikleyebilir ve sağlıklı bir insanın ayakta atlattığı basit bir hipoglisemiye oranla daha ciddi semptomlara ortaya çıkar. Öte yandan tedavi gören, (ağızdan alınan ilaç ya da insülinle) şeker hastalarında öğün atlanması , ilaç dozlarının yanlışlıkla yüksek tutulmuş olması hipoglisemiye neden olabilir.

Ciddi semptomlardan kasıt nedir?
Bayılma, şuur kaybı, kontsantrasyon bozukluğu, hafıza kusurları gibi

Hayati tehlikesi var mıdır?
Sağlıklı bir insanda uzamış açlığa bağlı hipoglisemi nadiren tehlikeli olabilir. Çünkü hipoglisemi vücut için bir strestir. Sağlıklı bir insanın börbrek üstü bezlerinizde, karaciğerinde karaciğerin gilikoljien denen şeker depoları yeterliyse, hipoglisemi ayakta hafif bulgularla atlatılabilir. Araba kullanırken, hipoglisemiye girmek, trafık kazasına neden olabilir.

Tedavisi nasıldır?
Altta yatan sebebe bağlı olarak farklılıklar gösterir. Reaktif hipoglisemi ve uzamış açlığa bağlı kolay hipoglisemi olan insanların sık aralıklarla (3 ana , 3 ara öğün) içerecek şekilde beslenmeleri şekerde hızla yükselmelere sebep olabilecek rafine karbonhidarat (toz şeker, kesme şeker) uzak durmaları ve karaciğerden kana salınımını azaltan alkol tüketimini kısıtlamalarını gerek vardır.

Hipoglisemi koması var mıdır?
Özellikle insülün kullanan veya çok güçlü oral antidiyabetikler kullanan şeker hastalarında yeni ilave olan bir sağlık sorunu veya ilaç dozlarının fazla gelmeye başlaması hipogilisemi koması dediğimiz ciddi bir tabloya neden olabilir. Sağlıklı bir insanda hipoglisemi koması beklenmez.

Kaynak: Anadolu Sağlık Merkezi web sitesi
www.asm.com.tr