HIV Pozitif Diye 3 Yıldır Ameliyat Edilmiyor

3.5 yıl önce İzmir’de bir devlet hastanesinde yapılan ameliyatla dizine protez takılan A.L.’ye, iki gün sonra yapılan testlere göre HIV pozitif olduğu söylendi. 5-6 ay sonra protez nedeniyle iltihap gelişti ve yeniden ameliyat önerildi. 7 Ağustos 2011 tarihinde Doğan Haber Ajansı muhabiri Nesrin Coşkun tarafından kaleme alınan haberde de belirtildiği gibi, A.L. ilk ameliyatını yapan doktora başvurdu ancak reddedildi. Doktorlar ve hastaneler arasında gidip gelen ve her defasında reddedilen A.L., Sağlık Bakanlığı’nın devreye girmesine rağmen sonuç alamadı­ğını belirtti.

OYSA Kİ SAĞLIK HAKKI EVRENSELDİR!

Gerekli önlemler alınarak, HIV pozitif bir kişinin, herhangi bir tehlike olmaksızın ameliyat edilmesi tıbben mümkündür. İnsanların sahip oldukları bulaşıcı hastalıklar, kaliteli tıbbi hizmet­lere ulaşmalarının önünde asla bir engel değildir, olmamalıdır.

Sağlık hakkından yararlanmanın en önemli unsurlarından biri, tedaviye ilişkin doğru ve tam bilgiye zamanında erişebilmektir. Tedavi, sağlık hakkının, dolayısıyla da yaşama hakkının önemli bir parçasıdır.

“EVRENSEL ÖNLEMLER”İN TÜM SAĞLIK ÇALIŞANLARINCA BİLİNMESİ GEREKİR

Hem hastasını, hem kendini korumakla yükümlü olan sağlık çalışanı (doktor, hemşire, personel) bir kişinin pencere döneminde (HIV antikor ve/ya antijenlerinin testlerde ölçülebilecek düzeye ulaşması için ihtiyaç duyulan sürede) olup olmadığını bilemeyeceğinden, tüm hastaların vücut sıvılarını bulaşıcı olarak değerlendirmelidir.

Bu nedenlerle tüm sağlık kuruluşlarında ve tüm sağlık çalışanları tarafından hastanın bir enfeksiyon tanısı olmasına bakmaksızın evrensel önlemleri (Koruyucu bariyerler: Tek kat eldiven, önlük, gözlük, vs)  uygulaması gerekmektedir. Koruyucu bariyerler, doktordan temizlik çalışanlarına, tüm sağlık çalışanları tarafından bilinmeli ve kullanılmalıdır.

AMELİYAT ÖNCESİ RUTİN HIV TESTİ YASAL BİR UYGULAMA DEĞİLDİR

Ülkemiz mevzuatında, kan nakli öncesinde HIV testi yapılması hariç, zorunlu HIV testi yapılmasına imkân veren “kanun” bazında bir düzenleme bulunmamaktadır. Yani ameliyat öncesi, rutin ve zorunlu bir HIV testi uygulamasının yasal dayanağı bulunmamaktadır.

Aydınlatılmış onam alınmaksızın yapılan uygulamalar, kişinin vücut bütünlüğünün ihlali ve kişi­lik haklarının zedelenmesi gibi hukuki sonuçlar doğurmaktadır. Anayasamızın 17/2. Maddesi gereğince de, “Tıbbi zorunluluklar ve kanunda yazılı haller dışında, kişinin vücut bütünlüğüne dokunulamaz.”

HIV POZİTİF HASTAYI REDDETMENİN CEZAİ YÜKÜMLÜLÜĞÜ VARDIR

Ameliyat öncesi HIV testini hasta reddetme hakkına sahip iken, hekim, testi yaptırmayı reddeden hastayı tedavi etmeme hakkına sahip değildir. Aksi halde hem cezai yükümlülüğü, hem de hastada meydana gelen zararı gidermeye yönelik tazminat yükümlülüğü oluşacaktır.

Tedaviyi HIV testine bağlı olarak reddeden hekim, kamu sektöründe (üniversite, devlet hastanesi gibi) çalışıyor ise, Türk Ceza Kanunu’nun 257. Maddesi’nde düzenlenen “görevi kötüye kullanma” suçunu işlemiş olacaktır. Hekimin özel sektörde çalışması durumunda ise, Türk Ceza Kanunu’nun 122. Maddesi’nde düzenlenen “ayrımcılık” suçu kapsamında değerlendirilebilecektir.