HPV (İnsan Papillom Virüsü) Bağlı Gelişen Bademcik Tümörleri

Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı Prof. Dr. Çağatay Oysu HPV enfeksiyonuna bağlı gelişen bademcik kanserleri hakkında bilgi verdi.

HPV hem erkeklere hem kadınlara cinsel yolla bulaşan yaygın bir enfeksiyondur. Virüs bir kişiden diğerine genital bölgedeki cilt yoluyla bulaşmaktadır. HPV enfeksiyonu oluştuktan sonra kendiliğinden iyileşme olabileceği gibi, virüs vücutta herhangi bir belirti yapmadan kalıp yıllar içerisinde kanser hücrelerinin oluşmasına neden olabilmektedir. HPV enfeksiyonuna bağlı diğer kanserlerde olduğu gibi bademcik kanseri ile en sık ilişkili olan HPV türü HPV-16 türüdür. Kanser ile ilişkili diğer riskli HPV türleri ise HPV 18, 31 ve 33’tür. HPV enfeksiyonuna karşı geliştirilen aşılar özellikle bu riskli türleri içermektedir.

HPV günümüzde cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların başını çekmektedir. Bütün kanserlerin yaklaşık yüzde 5’i HPV enfeksiyonuna bağlı gelişmektedir. Her yıl dünya genelinde HPV enfeksiyonuna bağlı yaklaşık 45.000 yeni gelişen baş ve boyun bölgesi kanseri gelişmektedir ve bademcik kanseri bunların önde gelenidir. HPV’ye bağlı bademcik  kanseri günden güne dramatik bir şekilde artmaktadır. HPV ile ilişkili bademcik kanseri genellikle genç ve sağlıklı bireylerde görülür.

BADEMCİK KANSERİNİN BELİRTİLERİ

HPV ilişkili bademcik kanserinde erken evrede yutma güçlüğü ve boğaz ağrısı gibi müphem belirtiler varken, ileri evrelerde yutma güçlüğü, boyunda şişlik ve ağız içinden kanama gibi belirtiler olabilir. Erken evre bulgu olarak bademcik üzerinde hafif kızarıklık ve şişlik olabileceği gibi, ileri evrelerde nefes almayı zorlaştırabilecek kadar bademcikte büyümeye ve boyunda sıçramaya bağlı şişlikler görülebilir.

HPV enfeksiyonuna bağlı gelişen bademcik kanserinde tedavide radyoterapi ve kemoterapi uygulanabileceği gibi ameliyat ile kanserli bölgenin çıkarılması da yapılabilmektedir.

HPV ENFEKSİYONUNDAN KORUNMA YOLLARI

HPV enfeksiyonunu önlemedeki en etkili yöntem hastalıktan korunmaktır, bu da güvenli ve tek eşli cinsel ilişki ile mümkündür. Cinsel ilişkide partner sayısı ve cinsel ilişki sayısı arttıkça, normal vajinal seks dışındaki diğer cinsel yönelimler arttıkça ve kondom kullanımı azaldıkça HPV enfeksiyonu riski artmaktadır. Buradaki en önemli noktalardan biri ise kondom kullanımının enfeksiyon geçişini tamamen önlemediğinin bilinmesidir. HPV enfeksiyonunu önlemeye yönelik bazı aşılar geliştirilmiştir ve güvenle uygulanmaktadır. Bu aşılar cinsel ilişki yaşından önce yapıldığında maksimum korumayı sağlamaktadır. Bu amaçla 14 yaşın altındaki kişilerde 6 veya 12 ay ara ile toplamda 2 doz; 15 yaş ve üstü kişilerde toplamda 3 doz olacak şekilde ikinci doz birinci dozdan 2 ay sonra ve üçüncü doz ikinci dozdan 4 ay sonra olacak şekilde uygulanır. Aşı bütün HPV türlerini içermemekte; en sık bulaşan ve kansere daha sıklıkla neden olan türlerini içermektedir. Bu anlamda HPV aşısı yapıldıktan sonra bütün HPV türlerine karşı korunaklı olduğumuzu ve cinsel ilişkide HPV enfeksiyonu bulaşma riskinin olmadığını düşünmek oldukça yanlış bir düşünce olacaktır. En etkili korumanın güvenli ilişki olduğu bilinmelidir ve HPV aşısının bütün HPV türlerini önlemese de önemli oranda özellikle riskli türlere karşı korunaklı olduğu unutulmamalıdır.