İdrar Kaçırma Sorunu ve Tedavi Yöntemleri

Ocak 12, 2021 - 22:57

İdrar kaçırmanın iki önemli nedeni vardır. Birinci neden pelvis tabanının ve idrar torbasının anatomik desteğinin zayıflamasına bağlı olarak oluşan stres tipi idrar kaçırmadır. Stres tipi idrar kaçırmada, hasta öksürüp aksırdığı, zorlandığı zaman istem dışı idrar kaçırmaktadır. Bu durum genellikle çok sayıda doğum yapma, iri bebek doğurma, evde kendi kendine doğum yapma, zor doğum yapma, müdahaleli doğum yapma ya da eğitimli olmayan kişiler tarafından doğurtulma ile ilişkilidir. Ayrıca yaş, menopoz, uzun süren kabızlık, şişmanlık, astım, bronşit gibi akciğer hastalıklarına bağlı olarak da sık görülür. Ülkemizde doğum sayısının fazla olması nedeniyle istem dışı idrar kaçırmanın büyük bölümünü bu tip idrar kaçırma oluşturmaktadır ve sıklıkla doğurganlık çağındaki genç kadınlarda rastlanmaktadır.

İkincisi neden ise idrar torbası idrarla dolarken nedeni bilinmeyen bir şekilde idrar torbası kasının kasılmasına bağlı olarak oluşan istem dışı idrar kaçırmadır. Buna aşırı aktif mesane sendromu denmektedir. Bu tip idrar kaçırma, sıklıkla suyla ilgili işlerde ani idrar yapma hissinin oluşması ve tuvalete yetişememe tarzındadır. Bazı hastalarda birinci ve ikinci neden birlikte görülür. Bu tip idrar kaçırmaya mikst (karma) idrar kaçırma denir. İdrar kaçıran hasta sürekli ped veya bez kullanmakta, kendini evi ile sınırlamakta kaçırma ve koku nedeniyle sosyal ilişkilerini sınırlamaktadır. Bu durum bazen ciddi psikolojik sorunlara yol açmaktadır. Ülkemizle ilgili yaptığımız araştırmalarda idrar kaçıran kadınların % 80’i bu durumu yaşlanmanın ve çocuk doğurmanın doğal bir sonucu olarak görmektedirler ve bu nedenle hekime başvurmamaktadırlar. İdrar kaçırma ciddi bir sağlık sorunudur ve mutlaka tedavi edilmelidir. Çağdaş tıp idrar kaçıran hastaların durumlarına göre çeşitli tedavi seçenekleri sunmaktadır. Bunlar:

İlaç tedavisi
Davranış tedavisi (İdrar torbası eğitimi)
Egzersiz (Kegel)
Vajinal konlarla egzersiz
Biofeedback yöntemlerle egzersiz
Fonksiyonel Elektrik Stimülasyon (FES)
TENS
Manyetik sandalye (ExMI)
Peserler
Botoks v
Ameliyat’dır

İdrar kaçırması olan hasta şikayetlerinin ağırlığına bağlı olarak, muayene, klinik değerlendirme (üriner günlük, ped test, stres test) ve ürodinamik incelemelerden sonra tedavi edilmektedir. Hastanın şikayetleri ciddi değilse ya da aşırı aktif mesane sendromu varsa ameliyat dışı yöntemler ile tedavi edilebilir ve hastalığın ilerlemesi durdurulabilir. Eğer hastanın şikayetleri ciddiyse, ped kullanıyor ve idrar kaçırma sosyal hayatını etkiliyorsa seçilecek tedavi yöntemi ameliyattır. Günümüzde lokal anestezi kullanarak küçük bir kesi ile uygulanan ve hastanede kalmayı gerektirmeyen ameliyatlarla uzun dönem başarı oranları % 95’in üzerindedir. Oysa geçmişte yapılan günümüzde terk edilen ameliyatlarda uzun dönem başarı oranı % 30 civarındadır ve maalesef bu gün hastalarımızın bir kısmını da geçmişte bu tip başarısız ameliyat geçirenler oluşturmaktadır. PELVİK ORGAN SARKMALARI Normalde pelvisin içinde bulunan idrar torbası, ince barsaklar, kalın barsaklar ve rahimin vajene doğru sarkmasına pelvik organ sarkması denir. Hastanın eline vajen girişinde bir kitle gelmektedir. Bazı hastalarda ise rahimle birlikte vajen de dışarı sarkmaktadır. Sarkma nedeni olarak idrar kaçırmada olduğu gibi doğum önemli rol oynamaktadır. Sarkması olan hastalarda idrarı güçlükle yapma ya da idrar kaçırma, idrar torbasını tam boşaltamama, büyük abdestini yapamama ve kabızlık görülür. Bazı hastalar eliyle vajeni öne doğru iterek idrarlarını, arkaya doğru iterek de büyük abdestlerini yapabilmektedirler. Ayrıca, vajendeki genişleme ve sarkmaya bağlı olarak sıklıkla cinsel ilişkide zorluk, ağrı, hoşnutsuzluk, orgazm problemleri ve eşinde hoşnutsuzluk oluşmaktadır. Pelvik organ sarkması olan ve/veya idrar kaçırması olan hastaların bir kısmında gaz ve/veya büyük abdestini kaçırma şikâyetleri de vardır. Pelvis organ sarkmalarında lokal anestezi ile uygulanabilen ve uzun dönemde başarı oranları yüksek yeni ameliyat yöntemleri geliştirilmiştir. Şikâyetleri fazla olan hastalarda tedavi ameliyattır. Hastaların bütün şikayetleri değerlendirilip aynı seansta yapılan ameliyatlarla pelvisi ve vajeni eski haline getirmek, gaz kaçırmayı ve büyük abdest kaçırmayı düzeltmek mümkündür. Eğer,

Uzun süredir sık sık idrar yapma ihtiyacı hissediyorsanız
Sık sık idrar yolu iltihabı geçiriyorsanız
İdrarın giderek az aktığını ve idrar torbasının tam boşalmadığını hissediyorsanız
Gece idrar yapmak için 2’den fazla uyanıyorsanız
Su ile ilgili işler yaparken ani idrar yapma hissi oluyorsa ya da kaçırıyorsanız
Tuvalete yetişemeyip idrar kaçırıyorsanız
Tuvalete yakın oturuyor ve tuvalet yolu üzerindeki eşyaları kaldırıyorsanız
Gülerken, öksürürken ya da hapşırırken idrar kaçırıyorsanız
İdrar kaçırma korkusuyla ped kullanıyorsanız
İdrar kaçırma endişesi ile eş, dost ve akraba ziyaretlerini yapmıyorsanız
Vajene doğru ya da vajen dışına doğru sarkma varsa (elinize vajen girişinde bir kitle geliyorsa)
İdrar yapmakta zorlanıyorsanız ya da çok uzun zamanda yapabiliyorsanız
İdrar yaparken elle vajeni öne yukarı kaldırarak yardım ediyorsanız
Büyük abdest yaparken elle vajeni arkaya itiyorsanız
Sürekli kabızlık, vajen ve pelviste dolgunluk hissediyorsanız
Gaz ya da büyük abdest kaçırıyorsanız
Cinsel ilişki sırasında idrar ya da gaz kaçırıyorsanız
Cinsel ilişki sırasında ağrı hissediyorsanız
Önceki cinsel ilişkilerinden farklı olarak ilişki sırasında hissedememe ve orgazm problemi yaşıyorsanız
Eşiniz önceki ilişkilerinizden farklı olarak vajeni hissedemiyor ve ilişkiden memnun kalmıyorsa
Cinsel ilişki sırasında ya da hareket ederken vajenden rahatsız edici bir ses geliyorsa
İlişkiden bağımsız, vajen girişinde ağrı, idrar yaparken ağrı ve karın alt kısmında ağrı hissediyorsanız
Yaşamınızın sonraki aşamalarında idrar kaçırmaktan ve rahim sarkmasından korunmak istiyorsanız. o Mutlaka size uygun bir tedavi yöntemi vardır. o Sınırlamalardan kurtulun özgürlüğünüzü geri alın!