İleri Yaşta Üreme Sağlığı

Kadın Hastalıkları Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Numan Bayazıt, ileri yaştaki kadınların üreme sağlığı konusunda bilgi verdi.

İleri yaş olarak kastedilen nedir? Yaş ile birlikte üreme sağlığı nasıl etkilenir?

İleri yaş olarak ifade edilen 42 yaş ve sonrasıdır. Doğurganlığın ve tüp bebekle gebelik elde etme ihtimalinin de azaldığı sınır yaş çizgisini çekmek o kadar kolay bir şey değildir. Ancak genelde 44’den sonra zorlaştığı söylenebilir. Ancak kişi yeni evlenmişse ve yumurtalık sayısı hala iyiyse yine de denenebilir. Yaş, tüp bebek tedavisinde önemli bir faktördür. Çünkü kadınların yaşla birlikte yumurta sayısı azalır ve bu az sayıda olan yumurtaların kalitesi de bozulabilir. Dolayısıyla laboratuvarda kaliteli bir embriyo oluşturma ihtimali yaşla birlikte azalır. Bu kişiden kişiye çeşitlilik gösterebilir. İleri yaşta tüp bebek uygulanan kadınlarda zaman çok önemlidir. Bunun için yumurta çatladıktan sonra hemen yumurta toplama veya yumurtayı topladıktan hemen embriyo oluşturulması gerekebilir.

İLERİ YAŞTA GEBELİK İÇİN BAŞARIYI ARTIRAN YÖNTEMLER

İleri yaşta gebelik şansını artırmak için uygulanan yöntemler nelerdir?

PRP ve kapsamlı kromozom analizi, ileri yaşta gebelik şansını artıran yöntemlerdendir. Artık ileri yaştaki zayıf yumurtalı kadınlara yaklaşım değişti. Yumurta toplama sıklığı, takip etme şekli, embriyoları oluşturup kullanma konularında değişimler var. PRP yönteminde kadından alınan kan, öncelikle trombositten zengin bir hale getirilir. Daha sonra da yumurtalıklarına enjekte edilir. Potansiyel birtakım yumurtalar bu işlemle harekete geçirmeye çalışılır. Ancak bu yöntem şu anda herkese kesinlikle tavsiye edilebilecek ve herkesin fayda görebileceği bir yöntem değildir. Aynı şey kapsamlı kromozom analizi için de geçerlidir. İleri yaşta gebe kalamama sebebinin embriyonun genetik yapısının bozuk olması durumunda, analiz şansı ile gebelik ihtimali artırılabilir. Gebelik ve canlı doğum ihtimalini artırmaktan ziyade daha çabuk gebe kalma, düşükleri önleme, sağlıklı bebek doğurma gibi ihtimalleri artırır.

Op. Dr. Numan Bayazıt

Bu süreçte laboratuvarın önemi nedir?

İleri yaştaki kadınlara tedavi yaklaşımın değişmesiyle tüp bebekte başarı oranları da önemli ölçüde değişti. Artık daha sağlam adımlar atılarak gidiliyor. Oluşturulan embriyo sayısı artıkça gebelik elde etme ihtimali de çoğalıyor. Kadının aldığı negatif sonuçlar azaldıkça, cesaretleri artıyor ve tedavide kopukluklar da ortadan kalkmış oluyor. Sonuç olarak laboratuvar konusundaki bu gelişmeler tüm süreci olumlu etkiliyor. Laboratuvarda gelişmeler artınca, kadının yumurtasıyla ilgili uzun süreli işlemleri daha güvenle yapabilir hale geldik. Bütün bunlar hasta, doktor ve bu süreçte çalışan herkeste daha fazla motivasyon yarattı.

KADINLARDA YUMURTA DONDURMA

Yumurta dondurma nasıl bir işlemdir? Kimler yaptırabilir?

Yumurta dondurma yöntemi tüm kadınlar için çok önemli hale geldi. Burada yaşı ileri olan kadınları evlenmeyen ve evlenen olarak ikiye ayırabiliriz. Çünkü bir tanesinde erkek sperm olgusu vardır diğerinde yoktur. Evlenmemiş kadınların da yumurtalarını dondurarak saklama şansları var. Ancak yumurta dondurmak için çok ileri yaşları beklememek gerekir. Özellikle 37’den önce başvurmak önemlidir. Yumurta dondurma işlemi 15 günlük bir süreçtir. İşlem adet ile başar, 10 gün boyunca yumurtlar büyür, 12’inci günde ise yumurtalar toplanır. Yumurta dondurma ülkemizde yasalarla sınırlandırılmış bir durumdadır. Bu işlemi yapabilmek için kadının yumurta sayısının azalmaya başlamış olması, ailede erken menopoz gibi bir öyküsünün olması veya kanser tedavisi gibi bir tedavi görecek olması gerekir.