İmplant (Vidalı Diş) Nasıl Uygulanır?

Şubat 27, 2021 - 01:00

Dentaluna Ağız ve Diş Sağlığı Kliniği uzmanlarından Diş Hekimi Arzu Yalnız Zogun, Atv Avrupa ekranlarında yayımlanmakta olan “Esra Kazancıbaşı ile Sağlığım İçin Herşey” programına katıldı.

İmplant ya da diğer adıyla “vidalı diş” nedir? İmplantlar sadece tek veya birden fazla diş eksikliğinde mi kullanılıyor yoksa ağzında dişi hiç olmayan hastalara da uygulanabiliyor mu? İmplantların protez dişlerden ne tür farkı var, implantların avantajları nelerdir? İmplant yapılacak hastada çene kemiği eksikse, bunu yerine koymak mümkün mü? Yeni kemik oluşturma yöntemi nedir? Hastanın kendisinden kemik alındığında hangi bölgeler kullanılıyor, nasıl bir işlem yapılıyor? Daha fazla kemiğe ihtiyaç varsa vücudun başka yerlerinden kemik alınabiliyor mu? Kemik alma işlemi ameliyat şartlarında mı yapılıyor? Hastalar ağrı, sızı hissediyorlar mı?

Dr. Arzu Yalnız Zogun, Esra Kazancıbaşı`nın sorularını yanıtladı.

. İmplant ya da diğer adıyla “vidalı diş” nedir?

“Dişini kaybetmiş hastalarda, çene kemiğinin içindeki diş kökünü çıkarttıktan sonra, kalan boşluğa yapay titanyumdan kök koymak işlemine implant uygulaması diyoruz. Titanyumdan koyduğumuz köke de implant diyoruz. Implant üstüne, istediğimiz gibi dişleri koyabiliriz.”

. İmplantlar sadece tek veya birden fazla diş eksikliğinde mi kullanılıyor yoksa ağzında dişi hiç olmayan hastalara da uygulanabiliyor mu?

“ İmplant, tüm diş eksikliklerinde uygulanabilir. Tek diş eksikliğinde de birden fazla eksikte de uygulanabilir. Çoklu implantlarda örneğin, hastanın ön dişleri var ama arka dişleri yok ise implantlar yapıp üzerine sabit köprüler yapabiliyoruz. Hiç dişi olmayan hatta yıllarca damak kullanan hastalarımıza da sabit dişler kazandırmak adına implantlar uygulayabiliyoruz.”

. İmplantların protez dişlerden ne tür farkı var, implantların avantajları nelerdir?

“Sabit protez, hastanın kendi var olan dişlerinden destek alıp onları aşındırarak, keserek üstüne yaptığımız protez cinsidir. Bunlara köprü de diyebiliyoruz. Alttaki dişe zarar vermemesi adına, diğer dişleri aşındırmamak adına implant, proteze alternatif olabilir.

Damak dediğimiz hareketli protezler, sabit protez yapacak destek dişimiz yok ise o zaman kullanılıyor. Çünkü köprü için, ağızın bir başında bir de sonunda ayak olarak kullanılacak birer diş olması lazım. Ayaklardan biri yok ise köprü oluşturamayacağı için hastalar takıp çıkarmalı protez kullanır.

Bu vakalarda çene kemiğinin içine yapay kök koyup onlardan destek alarak hastaya sabit bir protez yani bir köprü protezi yapabiliyoruz.

Hiç dişi yoksa ve takıp çıkaracağı damak kullanıyorsa, birkaç çeşit yöntemimiz var. Damağımı ben yine kullanırım diyen hastalara alt çenede 2-3 implant, üst çenede 3-4 implant yaparak eski protezini anahtar kilit sistemiyle sabitleyip kullandırabiliyoruz. Hasta istediği zaman kendisi takıp çıkarabiliyor.

Hasta eğer damak kullanmak istemiyorsa; alt çenede 6-8 implant, üst çenede yine ortalama 8 implantla tıpkı kendi dişleri varmışçasına sabit köprüler yapabiliyoruz.”

“ÇENE KEMİĞİ İKİ BÖLÜMDEN OLUŞUR”

. İmplant yapılacak hastada çene kemiği eksikse, bunu yerine koymak mümkün mü?

“ Çene kemiği iki bölümden oluşur; biri, dişi tutan alevol kemik diğeri, çene kemiği. Çene kemiğine kolay kolay bir şey olmaz kemik erimesine rağmen rahatlıkla o kemik orda durur ama alevol kemiği yani dişi taşıyan kemik diş gittiği zaman kullanılmadığı için erimeye başlar. Üzerine damak geldiğinde de yük bindiği için daha çabuk erir.

Dolayısıyla yıllarca damak kullanmış hastalarda implant yapacağımız kemik miktarı çok düşüktür. Bazen de implant yapamayacağımız kadar azdır. Bu tür durumlar için artık yeni teknikler geliştirildi. Bu teknikler yeni kemik oluşturma teknikleridir. Yeni kemik oluşturmak için hastanın öncelikle sistemik probleminin olmaması gerekiyor. Olsa bile kontrol altında olması gerekiyor. Alt çene ve üst çenede yatay ve dikey yönde yeni kemik oluşturma yöntemlerini kullanabiliyoruz.”

. Yeni kemik oluşturma yöntemi nedir?

“ Bu yöntem ya yapay kemiklerle ya da hastanın kendi kemiğini kullanarak yaptığımız veya her ikisini birden kombine kullandığımız yöntemidir. Hastanın ne kadar kemiğe ihtiyacı olduğunu tomografiyle tesbit edebiliyoruz.

Hastaya uygulanacak olan implant sayısı, estetik durum planlandıktan sonra ne kadar kemiğe ihtiyacımız olduğunu belirliyoruz. Cerrahi olarak o bölgeyi açıp o bölgede tıpkı çimento döker gibi etrafı sabitliyoruz. Onun içini de kemikle dolduruyoruz ve iyileşmeye bırakıyoruz. Uyguladığımız yönteme göre bu kemiğin oluşması yani yapay kemiğin hastanın kendi kemiği haline gelmesi için gereken süre 6 ila 9 aydır. Doğal kemikte bu süre ortalama aynıdır. Ne kadar kemik miktarı oluşturduysak ona göre süre değişmektedir.”

. Hastanın kendisinden kemik alındığında hangi bölgeler kullanılıyor, nasıl bir işlem yapılıyor?

“Diş kayıpyarında özellikle ön bölgede ise kişinin dişiyle birlikte kemiği de gitmiş oluyor. O zaman yan dişle kemik seviyesi çok farklılaşabiliyor. Bu tür hastalarda yapay kemik ile birlikte hastanın kendi kemiğini birleştirerek kemik oluşumu sağlıyor ve diğer dişlerle aynı seviye getirebiliyoruz; tek başına kendi kemiğini hiçbir zaman kullanmıyoruz.

Kemik aldığımız bölgeler; çene ucu bölgesi, yirmi yaş dişine yakın olan bölgeler. Eğer çok büyük bir ameliyat alanı açmışsak o bölgede bize lazım olmayan alanlardan da kemik toplayabiliyoruz. Hastanın kendisinden kemik alsak bile yapay kemikle mutlaka karıştırıyoruz.”

“KALÇADAN VE KAFATASINDAN KEMİK ALIP ONLARI AYNI ŞEKİLDE KOMBİNLEYEBİLİYORUZ”

. Daha fazla kemiğe ihtiyaç varsa vücudun başka yerlerinden kemik alınabiliyor mu?

“ Diş hekimleri olarak Türkiye`de bizim sınırlı alanlarımız var. Başka ülkelerde hem kalçadan hem de kafatasından kemik alınabiliyor. Bir cerrahla birlikte ameliyathaneye girdiğimizde kalçadan ve kafatasından kemik alıp onları aynı şekilde kombinleyebiliyoruz.

Kalçadan ve kafatasından kemik almamız için dişteki kemik kaybının çok büyük olması gerekiyor.”

. Kemik alma işlemi ameliyat şartlarında mı yapılıyor? Hastalar ağrı, sızı hissediyorlar mı?

“ Hasta, rahat bir hastaysa o zaman lokal anesteziyle bu işlemi yapabiliyoruz. Bazı hastalar, hiçbir şey hissetmek istemiyor, o zaman işlemleri genel anestezi altında yapabiliyoruz. Bazen de sedasyonla klinik şartlarda yine anestezi uzmanın eşliğinde damardan hafif derin uykuyla hastanın yine hatırlayamayacağı şekilde bunları yapabiliyoruz. Hekimin de kolay çalışması adına ya genel anestezi ya da lokal anestezi tercih ediyoruz.”

. İmplantlar yeni kemik oluşumundan sonra mı yapılıyor?

“Eğer çok fazla kemiğe ihtiyaç yoksa o zaman implantları aynı seansta yapabiliyoruz. Eğer çok fazla kemik oluşturulması gerekiyorsa öncelikle yeni kemiği oluşturuyoruz, sonrasında da implantı yapıyoruz. En başından 1 yıl geçtikten sonra protezi yapabiliyoruz.

Başka bir yöntemle de üst çenede sinüstliftik yöntemidir yani sinüsi kaldırıp sinüs boşluğundan faydalanarak kemik oluşturma yöntemi. Bu yönemde biraz daha az beklememiz yeterli oluyor. O zaman implantı da aynı seansta yapabiliyoruz. Bu tamamen vakaya göre değişir.”

“YAPAY KEMİĞİN TUTUCU ÖZELLİĞİ VAR”

. Neden mutlaka yapay kemik de kullanılıyor?

“ Yapılan araştırmalar sonucunda yapay kemiklerin kendi kemiğine bir şekilde rezorbeye müsait olduğunu gösterdi. Yapay kemiğin, tutucu özelliği var. Yapay kemik ile hastanın kendi kemiğini kombinlemek her zaman daha iyidir.”

. İmplant uygulamaları esnasında diş estetiği de hesaba katılıyor mu?

“Hastamıza sonunda nasıl bir diş yapacaksak onun ön çalışmasını bir protez olarak hazırlıyoruz. Tomografiye o protezle yolluyorum. Nerelere kadar kemikle gelmem gerektiğini, implantları nerelere yerleştirmem gerektiğini iyi analiz etmeliyim ki hastanın dudağını, çökmüş yanağını ve dikey boyutunu yükseltebilecek duruma geleyim. En baştan bu çalışmayı yaptıktan sonra sonunda aşağı yukarı ne olacağını biliyoruz. Her hasta, estetik diş ister.”

. Kemik yapısı müsait olan kişilerde, implantlar açısından diş kaybı tedavisinde bekleme süresi var mı?

“ Kemik eğer çok güzelse implantları yapıp dişi takabiliyoruz. Burada kemiğin kalitesi çok önemli, implantı koyduğum anda ilk tutuculuğu çok önemli. Yeni konsepte göre artık dünyanın gittiği nokta, implantı koyar koymaz fonksiyona geçirmek.

Vakti en iyi şekilde değerlendirmek adına, implantı yapıp üzerine dişi hazırlayıp bir haftanın içerisinde implantla birlikte dişi takıp hastamızı yollayabiliyoruz. Standartta bekleme süresi; üst çenede 2-2,5 ay, alt çenede 1-1,5 aydır. Sonrasında hasta ilk geldiğinde bir hafta, ikinci gelişinde de bir hafta veya on gün bize yeterli oluyor.”

. İmplantların bakımı gerekiyor mu?

“ İmplantlara daha iyi bakmalıdır. Her gün yemek yiyoruz. Bu yediklerimiz orada eklentiye sebep oluyor. Mutlaka onların temizlenmesi gerekiyor. İmplantlarınız da varsa dişlerimizi fırçalamamız aralarını temizlememiz ve çok iyi bakmamız gerekiyor.”