Kalp ve Damar Sağlığı

Kalp ve damar hastalıkları, tanı ve tedavideki tüm gelişmelere rağmen ölümlerin en sık nedeni olmaya devam etmektedir. Oysa hastalığı oluşturan risk faktörlerinin ve sağlıksız yaşam şartlarının düzeltilmesi, kalp damar hastalıklarını ve kötü sonuçlarını yüzde 80’e kadar önleyebilmektedir. Bu yönüyle, Kalp ve Damar hastalıkları ve kötü sonuçlarından korunmak için etkili biçimde tedbirler almak oldukça önem arz etmektedir. Bu tedbirler genel olarak, sağlıklı yaşam önerilerini toplumun tüm kesimlerine uygulatmanın yanı sıra, kalp damar hastalığı olan veya gelişme riski orta-yüksek olan kişilerde bilinen risk faktörlerini azaltmayı ve kontrol altına almayı, sedanter yaşam tarzını daha aktif bir hayat tarzına dönüştürmeyi amaçlar. İstanbul Anadolu Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği ve Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Doç. Dr. Mehmet Emin Kalkan kalp ve damar sağlığı hakkında bilgi verdi.

“KALP VE DAMAR HASTALIK RİSKİNİN CİNSİYETE VE YAŞA GÖRE BİREYSEL OLARAK HESAPLANMASI”

29 Eylül Dünya Kalp günü olması vesilesiyle, bu hastalıkların oluşumundaki risk faktörleri ile ilgili farkındalığın arttırılmasını, ölümcül ve ölümcül olmayan kalp ve damar hastalık riskinin cinsiyete ve yaşa göre bireysel olarak hesaplanması ve buna dayanarak başta majör risk faktörlerine uygun müdahaleler ile kalp krizi, inme ve kalp yetmezliği ve erken ölümlerin önlenmesi yönünde harekete geçmenin önemini vurgulamak istiyoruz.

Yaş, sigara, sağlıksız beslenme, yetersiz fiziksel aktivite, obezite, hipertansiyon(Yüksek tansiyon), hiperlipidemi (Kandaki yağ miktarındaki artış) , şeker hastalığı, ailede birinci derece yakınlarında; erkeklerde 55 yaş altında, kadınlarda 65 yaş altında kalp damar hastalığı öyküsü olması kalp ve damar hastalığı gelişme riskini arttıran en önemli faktörlerdir.

Günümüzde sigara içen gençlerin sayısı ne yazık ki giderek artmaktadır. Her yıl aralarında çocukların da bulunduğu 600.000’den fazla insan, tütün kullanmadıkları halde pasif içicilik nedeniyle yaşamlarını kaybetmektedir. Bebeklerde dahi tütün dumanına pasif maruziyet nedeniyle ani ölümler yaşanmaktadır. Sigarayı bırakmak ve sigara dumanına pasif maruziyetten korunmak, kalp, akciğer hastalığı ve inme riskini ciddi oranda azaltır.

“PSİKOSOSYAL FAKTÖRLER BU HASTALIKLARA YAKALANMA RİSKİNİ ARTTIRABİLİR”

Ayrıca son zamanlarda yapılan çalışmalarda; düşük sosyo-ekonomik düzey, iş ve aile stresi, depresyon, sosyal hayattan uzak olmak, anksiyete gibi psikososyal faktörlerin de bu hastalıklara yakalanma riskini arttırabileceği gösterilmiştir. Sağlıksız beslenme alışkanlıkları, başta kalp ve damar hastalıkları olmak üzere, önde gelen 10 ölüm nedeninden 4’ü ile doğrudan bağlantılıdır.

Sağlıklı kalmak ve kalp ve damar hastalığına yakalanma riskini azaltmak için temel olarak yapmamız gerekenleri 5 madde şeklinde özetleyelim;

1. Sağlıklı Beslenin;

Yemeklerinizde Tam tahıllı ürünler ve bakliyat tercih edin, mevsimsel taze sebze-meyve’yi bolca tüketin, haftada 1-2 kez ızgara ya da buğulama şeklinde balık yiyin. Fındık, ceviz, fıstık gibi omega-3 doymamış yağ içeren atıştırmalıkları hayatınızdan eksik tutmayın.  Sağlıksız hazır gıdalardan uzak durun; şeker (özellikle glikoz şurup), tuz (kaya tuzu hariç), doymuş ya da trans yağ içeriği yüksek olan işlenmiş gıdalar. Hazır meşrubattan kaçının ve alkol tüketiminden olabildiğince uzak durun.

2. Fiziksel Aktiviteyi Arttırın;

Hareketsizlikten kaçının. Haftada en az 3 gün 30-45 dakika, orta yoğunlukta fiziksel aktivite yapın. Tempolu yürüyün.  Kısa mesafelere yürüyerek gidin. 2-3 kat için asansör kullanmayın. Yakınınızdaki fiziksel aktivite imkânlarından faydalanın. Yaşınıza uygun düzenli spor alışkanlıkları kazanın.

3. Herhangi Bir Formdaki TÜTÜN’den uzak durun;

Sigarayı bırakın. Sigarayı bırakmakta zorlanıyorsanız, hekime başvurun. Sigarayı bırakmanıza yardımcı olabilecek destek hizmetlerinden faydalanın. Ailenizin ve sevdiklerinizin sağlığı için evinizde sigara içilmesine müsaade etmeyin. Çocuklarınıza sigara kullanmanın sakıncalarını anlatın.

4. Hipertansiyon, Kolesterol Yüksekliği ve Diyabet Gibi Hastalıklar İçin Düzenli Doktor Kontrollerinizi Yaptırın;

Risk faktörleri için düzenli sağlık kontrollerinizi yaptırın. Doktorunuzun önerilerine, ilaç tedavisine ve kontrollerinize uyun.

5. Fazla Kilolardan Kurtulun;

           Yaş, cinsiyet ve boyunuza göre ideal kilonuzu öğrenin ve kontrol altına almak için doktor ve diyetisyenlerden gerekli desteği alın.

İçinde sevdikleriniz olan kalbinizi ihmal etmeyin. Kalp sağlığınız için harekete geçin. Tüm ömrünüz boyunca kalp sağlığınız için yapmanız gerekenleri unutmayın.